سیر و سلوک را می توان مهم ترین رکن عرفان و وهم ممیآن ان ای رینر ا هامعرفتی را ست. سالک واقعی با عنایت حق و ییر ر پیر کارران ب ا ریاضت ومجاهدت، مراحل و مقامات طریقت را یکی پس ای رینر پشت سر می گاارر و تایما ی کم حق یک مقا را بم خوبی ارا کررن باشد می توا د بم مقا رینر ران یابد.عطّار عارف بآرگی است کم رر تما اثار خور بم یبا ی سارن و شاعرا م، مقاماترا مطرح می کند. او بم...

در این مقاله سعی شده است تا اطلاعات پراکنده­ای که در متون مهمّ تاریخی و رجالی دربارۀ ابوعلی سیرجانی یافت می­شود، طبقه­بندی تنقیح و تحلیل شود و یک تک نگاری  از زندگی و فعالیّت­های فرهنگی و معنوی او به دست داده­شود. ابوعلی، حسن بن محمد بن احمد سیرجانی کرمانی از محدّثین و صوفیان و زاهدان قرن پنجم هجری است. سیرجانی در سال 408 هـ. ق متولّد شده و در 495 هـ.ق وفات یافته­است. وی ساکن بغداد بوده و سفرهای بس...

ریاضت شرعی، اهتمام ورزیدن بیشتر به ورع، پرهیزکاری و رسیدن به عبودیّت واقعی است. ریاضت در عرفان اسلامی هرگز از چهارچوب شریعت خارج نمی‌شود. بررسی ریاضت از دیدگاه عطار به عنوان یکی از سه قلّۀ بلند ادبیات عرفانی، برای مشخص کردن چهارچوب و حدود ریاضت شرعی در عرفان، حائز اهمیت است. هدف پژوهش این است که به روش تحلیلی، نمایه‌های ریاضت حقیقی و مشروع را در مثنوی‌های عطار نیشابوری بیان کند. عطار در مثنوی‌های...

رساله قشیریه یکی از منابع مهم تصوف اسلامی است که به وسیله ابوالقاسم قشیری، از علما و محدثان بزرگ سده پنجم هجری به زبان عربی نوشته شده است. از این کتاب ترجمه‌‌ای در دست است که ظاهرا" توسط یکی از شاگردان قشیری به نام ابوعلی عثمانی صورت گرفته و با تصحیح و استدراکات استاد بدیع‌الزمان فروزانفر به چاپ رسیده است. با وجود آنکه در قدیم بیشتر ترجمه‌‌ها به صورت آزاد صورت می‌گرفته- مانند مصباح الهدایه که ت...

منطق‌الطیر و گلشن‌راز با فاصله زمانی تقریباً یک قرن، مبتنی بر سیر و سلوک هستند. نویسندگان، طریقت را راهی دشوار می‌دانند؛ و از طریقت با عنوان وادی و مانع یاد کرده‌اند؛ چنان‌که در گلشن‌راز موانع سلوک آمده، و در منطق‌الطیر به هفت وادی (طلب، عشق، معرفت، استغنا، توحید، حیرت و فقر و فنا) اشاره شده است. اگر مراتب سلوک این دو عارف با تکیه بر هفت وادی منطق‌الطیر و مقامات اربعین تحلیل شود، در برابر وادی ط...

هدف از این تحقیق، جستجوی ماهیت عرفانی و علل اجتماعی در این قضیه است که شیخ علاءالدوله سمنانی، در کنار حجم غالبی از مضامین عرفان عملی و معرفت الهی، تفاسیر نظری خود را به صورت اشارات پراکنده در مورد مسائل مختلف جامعه ایران در دوره حکومت ایلخانی (7و8ق) مطرح می‌‌سازد، چنان‌‌که نقش عواملی محیطی و خارجی را در تحولات اسلام و تصوف، مهم ارزیابی کرده و به امکان تأثیر بخشی گسترده مشایخ بر تعلیم و تربیت ان...

نخستین مشایخ صوفیه زاهدان و پارسایان واقعی بودند. آگاهی همه‌جانبه از گناه همراه با وحشت جزا موجب می­شود که آنان برای رهایی از خود از دنیا گریزان باشند و تسلیم بی‌چون و چرای خداوند متعال گردند. خوف از خدا و امید نداشتن به غیر او، در عابدان زاهد و صوفیان اولیه از جمله حاتم اصم، در نهایت به ورع و زهد شدید منجر می‌شود. می­توان گفت صوفیان اولیه پیش از آنچه عارف باشند، زاهد و عابد بودند؛ ازآن جمله ح...

نخستین مشایخ صوفیه زاهدان و پارسایان واقعی بودند. آگاهی همه‌جانبه از گناه همراه با وحشت جزا موجب می­شود که آنان برای رهایی از خود از دنیا گریزان باشند و تسلیم بی‌چون و چرای خداوند متعال گردند. خوف از خدا و امید نداشتن به غیر او، در عابدان زاهد و صوفیان اولیه از جمله حاتم اصم، در نهایت به ورع و زهد شدید منجر می‌شود. می­توان گفت صوفیان اولیه پیش از آنچه عارف باشند، زاهد و عابد بودند؛ ازآن جمله ح...

در این مقاله سعی شده است تا اطلاعات پراکنده­ای که در متون مهمّ تاریخی و رجالی دربارۀ ابوعلی سیرجانی یافت می­شود، طبقه­بندی تنقیح و تحلیل شود و یک تک‌نگاری  از زندگی و فعالیّت­های فرهنگی و معنوی او به دست داده­شود. ابوعلی، حسن بن محمد بن احمد سیرجانی کرمانی از محدّثین و صوفیان و زاهدان قرن پنجم هجری است. سیرجانی در سال 408 هـ. ق متولّد شده و در 495 هـ.ق وفات یافته­است. وی ساکن بغداد بوده و سفرهای بس...

محور تحقیقات فرهنگ مردم، شیوه ی زندگی، آداب و رسوم، باورها، موسیقی و ادبیّات است و در این میان ادبیّات عامیانه که روح هنری هر ملّتی است شامل عناصری همچون ررب الم ل، چیستان، ترانه، متل، تم یل، اشدار محلی و شدر کار است. شدر کار نسخه ی خوانای احساسات سرایندگان و چگونگی محیط کار آن ها است و اشدار خوانندگان در حین انجام کار که به تور انفرادی یا جمدی خوانده می شود بیانگر ورع مدیشت، دلتنگی ها، رن ها، آما...