یکی از شاخه های قرآن پژوهی علم قرائت است. این علم به دنبال تعیین قرائت صحیح قرآن، مطابق با قرائت پیامبر گرامی اسلام(ص)، است. از صاحبان مکتب در این زمینه هفت نفر برگزیده و به قرّاء سبعه مشهور شدند : ابو عمرو بن علاء، حمزه بن حبیب زیّات، عاصم بن ابی النجود، کسائی، ابن کثیر، ابن عامر و نافع.

عمرو بن خالد واسطی معروف به «ابو خالد واسطی» و «عمرو بن ثابت بن هرمز» مشهور به «عمرو بن ابی المقدام» دو تن از راویان حدیث در قرن دوم هجری اند. در بارۀ گرایش فکری این دو تن، بین رجالیان امامی اتفاق نظر وجود ندارد. مقالۀ حاضر می کوشد گرایش فکری این دو را با تکیه بر قراین تاریخی معلوم سازد. یکی از ملاک های مهمی که به این منظور به کار گرفته می شود، توجه به محتوای اخباری است که از اینان نقل شده است....

عبدالله بن ابی یعفور از شمار اندک اندیشمندانی بود که همواره مورد تکریم امام باقر و امام صادق(ع) بودند. با این‌همه، اما ابعاد فکری و کلامی او چنان که باید و شاید مورد تحقیق قرار نگرفته است. گستره شناخت امروزین ما از او به تبحر وی در دانش قرائت قرآن، فقه و وارستگی اخلاقی محدود و خلاصه شده است. حال آن که تلاش‌های اعتقادی او در تبیین معارف اهل بیت(ع) چشمگیر بوده و بُعد کلامی او را آشکار می‌کند. این ...

عبدالکریم بن ابی العوجا، یکی از افرادی است که در سده دوم هجری/هشتم میلادی به زندیق معروف بودند. وی بدون ترس، در مراکز مقدس مسلمانان حاضر شده، به اظهار عقاید خود می­پرداخت.         گفت­وگوهای او با امام صادق(ع) و شاگردان ایشان، شیوۀ استدلال جعفر بن محمد(ع) را با کسانی که به آفریدگار اعتقاد نداشتند، نشان می­دهد. این مقاله علاوه بر بیان عقاید و مسلک ابن ابی العوجا، به بررسی گفت­وگوهای او با امام ص...

تحقیق درباره شخصیت های صدر اسلام به ویژه کسانی که هم عهد رسول خدا(ص) را درک کرده و هم در دوره پر آشوب پس از رحلت آن حضرت حضور داشته و گاه در خلق یا تقویت برخی حوادث نقش فعال و موثری ایفا کرده اند, برای نشان دادن تصویری نسبتا واضح و در عین حال واقعی از اوضاع سیاسی, اجتماعی, فرهنگی, اقتصادی آن روزگار ضروری و با اهمیت می نماید; از این رو در این مقاله برآنیم با بهره گیری از منابع گوناگون, تا حد امک...

ادبیات شیعه از موضوعات مهمی است که نیازمند بررسی دقیق است و در طول تاریخ در فشار و تنگنا بوده است، ادبیاتش آنگونه که شایسته است رشد آزادانه نداشته است و از جمله دوره ای که ادبیات شیعه توانست گام مهمی را بردارد دوران حکومت حمدانیان در شام بوده است. در این دوره و در زمان فرمانروایی سیف الدوله حمدانی دو شاعر بنام یعنی ابو فراس حمدانی و ابو طیب متنبی زندگی می کردند. این دو شاعر شیعه در دوران فرمانر...

معاویه و جانشیان او را ( به مناسبت نام جدشان امیه) خلفای اموی یا بنی امیه می نامند. ایشان چهارده تن بوده و 91 سال (ازسال 41تا 132هـ .ق) حکومت کرده اند. بنی امیه به دوشعبه تقسیم می شوند: «آل سفیان» یعنی معاویه بن ابوسفیان و پسرش «یزید» و نواده اش معاویه دوم (از سال41تا64 هـ .ق)، دیگری «شعبه آل مروان» (از 64تا 132 هـ .ق) یعنی «مروان بن الحکم و اولاداو». درایام خلفای راشدین خلافت ارثی نبود. ...

  حادثه عظیم کربلا، صحنه ریزش ها و رویش هایی است . انسان های که با حسن اختیار و همراهی  امام  حسین (ع)  عاقبت بخیر و سعادتمند  شدند.در مقابل انسان های که با سوء اختیار و یاری ننمودن ولی خدا  دچار سوء عاقبت و زیا نکار شدند. دقت در زندگی هر یک از این افراد از نگاه تربیتی می تواند برای همگان عبرت آموز با شد. مقاله حاضر با روش توصیفی و روش کتابخانه ای به مصادیق این رویش ها و ریزش ها پرداخت که حاصل ...

نقد و بررسی «تفسیر ابی الجارود» از حیث سندی و صحت و سقم انتساب آن به امام باقر(ع) است. در میان آثار اسلامی، تفسیری منسوب به امام باقر(ع) به روایت ابی الجارود به چشم می خورد که به «تفسیر ابی الجارود» شهرت دارد. درستی و نادرستی نسبتِ تفسیر به آن حضرت (ع)، نیاز به بررسی شخصیّت ابی الجارود دارد. وی از اصحاب امام باقر(ع) و امام صادق(ع) بوده و از این دو امام، روایاتی داشته و هفت سال پس از رحلت امام باق...

عمرو بن خالد واسطی معروف به «ابو‌خالد واسطی» و «عمرو بن ثابت بن هرمز» مشهور به «عمرو بن ابی‌المقدام» دو تن از راویان حدیث در قرن دوم هجری اند. در بارۀ گرایش فکری این دو تن، بین رجالیان امامی اتفاق نظر وجود ندارد. مقالۀ حاضر می‌کوشد گرایش فکری این دو را با تکیه بر قراین تاریخی معلوم سازد. یکی از ملاک‌های مهمی که به این منظور به کار گرفته می‌شود، توجه به محتوای اخباری است که از اینان نقل شده است....