یکی از مرجحات باب تزاحم، تقدم زمانی بوده و یکی از مصادیقی که بر این مرجح تطبیق داده شده، آن است که شخصی قبل از استطاعت، نذر کند که در عرفه به زیارت سیّدالشهداء برود و بعد از نذر، مستطیع شود. حال در این‌صورت وظیفۀ ناذرِ مستطیع در روز عرفه رفتن به مکه و به‌جا آوردن اعمال حج است یا اینکه باید به نذر عمل کند و در کربلا حاضر شود؟ برخی از فقها به تقدم نذر فتوا داده‌اند و به دلایلی مانند عدم حصول استطاع...

چکیده: این رساله به بیان دیدگاه قاضی عبدالجبار و معاصر وی سید مرتضی درباره حقیقت امامت و صفات امام، پرداخته است. از نگاه قاضی عبدالجبار «امام کسی است که بر امت ریاست داشته باشد، به طوری که قدرتی بالاتر از او نباشد.» از نظر سید مرتضی «امامت، رهبری عمومی در زمینه دین به صورت بالاصاله است نه به طور نیابت از کسی که در سرای تکلیف است.» قاضی عبدالجبار وجوب امامت را وجوب نقلی علی الناس می داند، و سید ...

این نوشتار به تحلیل سند و دلالتِ "حدیث منزلت" که در شأن امام علی( وارد شده می پردازد و بدین وسیله شوون مختلف امامت آن حضرت و اهل بیت( و فضایل و مناقب آنان را بیان می کند. نویسنده ضمن بررسی وجوه شباهت امام علی( و هارون( به اثبات اعلمیت، عصمت و افضلیت امیرالمومنین( و لزوم اطاعت از ایشان، همانند وجوب پیروی پیامبر اسلام( پرداخته شروط امامت و خلافت ائمه( را شرح می دهد. اثر حاضردرهفت فصل ارائه شده است...

گزارش تجربه‌گونه امیرمؤمنان علی(ع) از شناخت خدا به سست شدن عزیمت‌ها وگشوده شدن بسته‌ها راهی نو در خداشناسی است. مواجهه شارحان نهج‌البلاغه با این روایت، مسأله تحقیق حاضر است. بررسی تطبیقی شروح نهج‌البلاغه مواضع اختلافی و اشتراکی آنان در فهم کلام امام علی(ع) را توصیف و تبیین می‌کند. آنان با سه رهیافت درون‌دینی، فلسفی و کلامی به تقریر و تحلیل شناخت خداوند به فسخ عزایم پرداخته‌اند. تفسیر روایت به ش...

مسأله اصلی این مقاله تقریر ابن­سینا از برهانِ صدّیقین است. برای تبیین این مسأله می توان پرسید سرآغاز طرح برهان صدیقین به کدام یک از حکمای اسلامی باز می گردد؟ تقریر ابن سینا به عنوان یکی از حکمای اسلامی، بلکه به عنوان رئیس حکمای اسلامی چیست و چه فرقی با دیگر تقریرها دارد. چه اشکال ها و ایرادهایی بر تقریر او مطرح شده یا ممکن است مطرح شود؟ آیا می توان از تقریر ابن سینا در مقابل اشکال های مذکور دفاع ...

مهم ترین دلیل عقلی ارائه شده در مورد اصل امامت، «قاعده لطف» است. این قاعده وجود امام و نصب وی را لطف می داند و از طرفی لطف را بر خداوند واجب دانسته و آنگاه نصب امام را بر خداوند واجب می داند. درمورد کبری این قیاس اختلافاتی در دیدگاه شیعه و سنی وجود دارد. صغرای قیاس مذکور (لطف بودن وجود امام) به صورت های گوناگون تبیین شده است. تبیین کمال معنوی، تبیین کمال اجتماعی و حفظ بقای شریعت از جمله تقریرها...

یکی از ضروریات دین اسلام، حکم وجوب نماز جمعه بوده و این امر مورد اجماع همه مسلمان است. لکن گروهی از امامیه قائل به وجوب تخییری نماز جمعه در زمان غیبت به دلیل اشتراط وجوب عینی به حضور امام(ع) یا نایب ایشان شدهاند. فیض کاشانی ضمن ردّ ادعای قائلین به اشتراط و پاسخ به شبهات آن ها، با استفاده از کتاب، سنّت نبوی(ص)، روایات ائمه(ع)، اجماع و دلیل عقلی، وجوب عینی نماز جمعه را اثبات میکند.