افعال وجهی و کارکردهای آن ها را می توان از جنبه های گوناگون و در قالب های نظری متفاوتی مورد بررسی و تحلیل قرار داد. مقاله حاضر بر آن است بر اساس چارچوب پالمر (1990) افعال وجهی فارسی را از دو جنبه ی «درجه» و «نوع» توصیف و تحلیل نماید. بررسی مذکور نشان می دهد فعل وجهی «باید» علی رغم عدم استلزام گزاره ای، برای بیان سه درجه از وجهیت معرفتی، دو درجه از وجهیت پویا و یک درجه از وجهیت الزامی به کار می ...

در این مقاله در پی بررسی چگونگی تبیین وجهیت در زبان فارسی، در قالب انگارۀ شناختی و رابطۀ وجه و وجهیت در زبان فارسی هستیم. هدف اصلی از انجام این پژوهش، مطالعۀ نظام وجهیت بر اساس نظریه‌های زبان‌شناسی شناختی و آزمودن نظریه‌های موجود با داده‌های فارسی است. بدین منظور، ابتدا پاره‌ای ملاحظات نظری این حوزه را مطرح کرده و سپس، بر اساس آنها، داده‌های زبان فارسی را تحلیل می‌نماییم؛ همچنین تعامل وجهیت با ...

باید از جمله مقوله های واژگانی در زبان فارسی است که به طور جدّی با مقولة معنایی وجهیت گره خورده و از این روی، دارای ابعاد معناشناختی پیچیده و قابل تأمّلی می باشد. در مقالة حاضر با بررسی و تحلیل شواهدی از زبان فارسی معاصر، برخی از ابعاد معناشناختی و کاربرد شناختی مقولة باید در این زبان مورد مطالعه قرار گرفته است. این بررسی نشان می دهد که مقولة یاد شده، منتقل کنندة طیف گسترده ای از معانی وجهی در زب...

استعارۀ دستوری یکی از موضوعات اساسی در نقش گرایی نظام مند است که در سال های اخیر توجّه بسیاری از محقّقان را به خود جلب کرده است. پرسش اصلی تحقیق این است که کارکردهای استعارۀ دستوری مانند اسم سازی و وجهیت در گفتمان سیاسی چیست و چرا رسانه ها از استعاره های دستوری استفاده می کنند؟ در حقیقت هدف اصلی تحقیق این است که نقش استعارۀ دستوری در گفتمان سیاسی بر اساس دستور نقش گرای نظام مند توصیف و تبیین گردد...

در این پژوهش، سعی بر آن است که بسامد و شیوه ی به کارگیری استعاره های اسم سازی و وجهیت را و همچنین نقش آن ها را در متون سیاسی فارسی و انگلیسی، از منظر’ تحلیل گفتمان انتقادی ‘ و با توجه به رویکرد’ ون دایک ‘، بررسی کنیم. داده های پژوهش حاضر به شیوه ی کتابخانه ای جمع آوری شده اند. با مقایسه ی کاربرد استعاره ها ی دستوری وجهیت و اسم سازی در روزنامه های انگلیسی(’ نیورک تایمز ‘ ، ’ واشینگتن پست ‘ ، ’ ت...

داستان یوسف علیه السلام در قرآن کریم، دارای چنان جوهری است که هربار به شکل جدیدی می توان آن را شرح و تفسیر نمود. هدف این مقاله، مطالعه و بررسی زبان شناختی دیدگاه داستان حضرت یوسف علیه السلام با روش توصیفی-تحلیلی و براساس مدل پیشنهادی سیمپسون است. نتایج نشان از آن دارد که راوی از نوع مقوله ب حالت روایی است که افکار، عقاید و احساسات شخصیت اول داستان را بیان می کند. در این داستان از کلام نقل قول آ...

بیهقی در کتاب خود با هدف مشخّصی به روایت رویدادهای سیاسی دوران خود پرداخته است. نحوه بیان وی روشن کننده روابط خارجی این دولت با خلافت بغداد، خانیان، آل زیار، خوارزم و ملوک اطراف است. برای دستیابی به اطّلاعاتی پیرامون روابط خارجی دربار غزنه باید با نگاهی تحلیلی به سراغ متن رفت، از این رو در این پژوهش با استفاده از مولّفه های فرکلاف به تحلیل و تبیین این روابط و پردازش مناسبات قدرت پرداخته شده است. د...

نمود واژگانی و نقش آن در وجهیت در نامۀ 53 نهج‌البلاغه   مرتضی قائمی[1] اکرم ذوالفقاری[2]   تاریخ دریافت:30/8/94 تاریخ تصویب: 15/4/95   چکیده از جمله عناصر وجهی، «نمود واژگانی» است که به‌عنوان مشخصۀ معنایی در فعل موجود است و روند و چگونگی انجام فعل را نشان می­دهد. مهم­ترین مفاهیمی که در نمود واژگانی مد نظر قرار می­گیرند، ایستایی، پویایی، قوت، ضعف، تکرار، استمرار، امتداد، لحظه­، و سرعت ...

داستان یوسف علیه‌السلام در قرآن کریم، دارای چنان جوهری است که هربار به شکل جدیدی می‌توان آن را شرح و تفسیر نمود. هدف این مقاله، مطالعه و بررسی زبان‌شناختی دیدگاه داستان حضرت یوسف علیه‌السلام با روش توصیفی-تحلیلی و براساس مدل پیشنهادی سیمپسون است. نتایج نشان از آن دارد که راوی از نوع مقوله‌ ب حالت روایی است که افکار، عقاید و احساسات شخصیت اول داستان را بیان می‌کند. در این داستان از کلام نقل قول ...

مسئله اراده الهی از جمله مباحثی است که از دیر باز در اندیشه خردورزان خداباور مطرح بوده است، در قلمرو تفکر اسلامی نیز این موضوع همواره محل تضارب آراء واقع شده است. از نظرگاه حکمت متعالیه، اراده الهی، جزء صفات کمالیه ذاتی و همان علم به نظام احسن می باشد، گرچه به عقیده این گروه اراده خداوند نیز همانند برخی دیگر از اوصاف او دارای مراتب است و لذا خداوند در مرتبه فعل نیز متصف به این صفت می باشد. البت...