به رغم مطالعات بسیاری که با هدف توصیف مسائل زبان‌شناختی زبان‌های ایرانی انجام گرفته­اند، مسائل معنی‌شناختی و مردم­شناختی این زبان‌ها تا حدی مورد غفلت بوده­است. این مسأله به ویژه در مورد زبان‌ها و گویش­های غرب کشور مصداق پیدا می­کند. مطالعۀ حاضر در پی آن است تا با بهره­گیری از مفاهیم نظری موجود در معنی‌شناسی و انسان‌شناسی، به ویژه آرای مورداک، واژگان خویشاوندی و مفاهیم مرتبط با آن را در زبان هور...

در این پژوهش با روش بررسی تاریخی و به صورت روایت تاریخی، تحول مفهومی واژۀ انقلاب را بحث و بررسی کرده ایم. انقلاب مفهومی پیچیده، چند بعدی و دارای سابقۀ دیرین در ادبیات، فلسفه و علوم دیگر مانند نجوم است. این مقاله با هدف جست و جوی تاریخی- مفهومی واژۀ انقلاب، با این فرضیه آغاز شده است که مفهوم انقلاب به معنای دگرگونی پیشروندۀ اجتماعی و اقتصادی و سیاسی، ثمرة عصر مدرن است. به عبارت دیگر، واژۀ انقلاب...

انتقال مفاهیم اصلی هر علمی - که در حوزۀ فرهنگی خاصی پدید آمده - به سایر حوزه‌های فرهنگی به صورتی که در این انتقال تغییر معنایی صورت نگیرد، از معضلات ترجمه‌های علمی است. این مقاله ضمن بررسی این مسئله و توجه به آنچه که حوزه‌های فرهنگی را نسبت به هم متفاوت می‌نماید، می‌کوشد این بحث را در حوزۀ «دانش حفاظت ابنیه» بررسی کند و چند واژۀ ترجمه شده به فارسی را در حوزۀ این دانش مورد توجه قرار دهد. مقاله ب...

در این پژوهش ارتباط سه واژۀ آفتاب، خورشید و شمس بر مبنای واژه‌گزینی در بن‌مایه‌های عرفانی مورد بررسی قرار گرفته است. کاربرد واژه‌ها در غزلیات به دو صورت بررسی می‌شود: مواردی برای تصویر‌سازی و مواردی برای توصیف شمس تبریزی. مولوی در تصویر‌سازی همانند دیگر شاعران از واژه آفتاب استفاده کرده است، اما در توصیف شمس تبریزی با آگاهی به پیشینۀ اساطیری و دینی واژۀ خورشید، ابتدا با بینش عرفانی، آن...

یکی از مناقشات اصلی در بحث‌های زبان‌گذر (cross-linguistic)، بحث قابلیتِ ترجمه از زبانی به زبان دیگر است. در این پژوهش به بررسیِ ترجمه‌های صورت‌گرفته از واژۀ «بیان» ازسوی مترجمان و مفسران قرآن پرداخته شده است. نگاهی به این ترجمه‌ها و تفاسیر مؤید چندمعناییِ واژۀ «بیان» نزد این افراد است. هدف از انجامِ این تحقیق، تعیینِ معنای مرکزیِ واژۀ «بیان» در قرآن کریم است؛ زیرا اعتقادِ نگارندگان بر این است که دانست...

فرض کنیم h یک فضای هیلبرت و (b(h یک جبر از همه عملگرهای خطی کراندار روی h باشد در این پایان نامه نشان خواهیم داد که اگر h یک فضای هیلبرت نامتناهی بعد باشدآنگاه صفر یک نقطه کاملاً مشتق پذیر جردن تعمیم یافته در (b(h است برای هر فضای هیلبرت h همچنین نشان می دهیم که i یک نقطه کاملاً مشتق پذیر جردن در (b(h است . در ادامه فرض می کنیم a یک زیر جبری از (b(h باشدنفطه z متعلق به a یک نقطه کاملاً مشتق پذیر ...

واژۀ تکامَد (hapax legomenonو در عربی: اللفظ الفرید/ الفرائد) به کلمه ای اطلاق می شود که تنها یک بار در سراسر یک متن به کار رفته باشد. بنابراین به واژه ای که تنها یک بار در متن قرآن کریم به کار رفته باشد و هیچ مشتق یا هم خانواده ای از آن، در متن قرآن نباشد، «تکامَد قرآنی» می گوییم. مثال هایی از تکامَد قرآنی عبارتند از: صَمَد، اِرم، زنجبیل، یقطین، و تسنیم. بر این اساس، واژه ای چون «تنّور» را به سبب ذکر...

در این مقاله، فرایند اشتقاق در دو گونۀ علمی و محاوره­ای زبان فارسی مورد بررسی قرار گرفته و سعی می­شود با بررسی و مقایسۀ تعداد مشخصی واژۀ مستخرج، تصویری از میزان و چگونگی عملکرد فرایند اشتقاق در دو گونۀ مورد بررسی به دست داده شود. برای این منظور پس از استخراج واژه­های مشتق متعلق به دو گونۀ علمی و محاوره­ای زبان فارسی و تجزیه و تحلیل آنها مشخص می­شود اولاً نظام واژه­سازی اشتقاقی در هر دو گونۀ مورد...

هدف این مقاله تبیین نظری انگارۀ اکوتوریسم شهری از طریق بررسی مباحث نظری توسعۀ پایدار و ریشه های شکل گیری مفهوم اکوتوریسم است. همچنین، این مقاله درصدد است به این پرسش پاسخ دهد که تا چه میزان مفهوم اکوتوریسم قابلیت تطابق با محیط های شهری (محیط انسان ساخت) را دارد؟ گروهی از اندیشمندان حوزۀ طبیعت گردی، واژۀ ترکیبی «اکوتوریسم شهری» را، در تضاد و مخالفت با اصول بنیادین معنای اکوتوریسم می دانند. از طر...