چکیده مدیریت مؤثر نهاد علم و سیاست گذاری عالمانه برای دست یابی به جامعه ی علمی خلاق و مولد نیازمند شناختی تفصیلی از عوامل مؤثر بر فرایند تولید علم است. مجموعه ای از عوامل زیستی، روان شناختی، اجتماعی و اقتصادی بر دانشمند در جایگاه بازیگر اصلی میدان علم تأثیر می گذارد و رفتار علمی او را مشروط می سازد. مقاله ی حاضر عوامل زیست شناختی مؤثر بر فعالیت علمی و نحوه ی تأثیرگذاری آنها را آن طور که در ادب...

موضوع این مقاله سنجش مفاهیم اخلاقی است. هدف آن بررسی روش علمی و عملی برای اندازه گیری مفاهیم و ارزش های اخلاقی است و با روش تحلیل مقایسه ای و اقتباس از رویکرد روان شناسی ـ روان پزشکی، پژوهش خود را پی می گیرد. محورهای تاریخچه، امکان و ضرورت سنجش مفاهیم اخلاقی، جدول نشانگان، طبقه بندی، مقیاس سازی و عرضهٔ نمونه های عملی در این جستار مطرح شده است. برخی از یافته های آن بدین قرارند: اندازه گیری و سنجش...

چکیده   هدف این مقاله بررسی دیدگاه فردگرایی روش شناختی درباره ی شیوه ی تبیین پدیده های اجتماعی است. این دیدگاه پدیده های اجتماعی را برحسب کنش های افراد، تبیین می کند. نهادهای اجتماعی به افراد و تمایلات آنها تقلیل داده می شود. گرایش به روان شناسی گرایی در این دیدگاه مهم است. با این حال، در فردگرایی روش شناختی دو تفسیر حداکثری و حداقلی وجود دارد که رویکرد دوم تا حدودی نظر مساعد بسیاری از اندیشمند...

ﻫــﺪف اﯾــﻦ ﭘــﮋوﻫﺶ ﻣﻄﺎﻟﻌــﻪ ﺗﻄﺒﯿﻘــﯽ «عوامل موثر بر رفتار اخلاقی» در« نظریه های روان شناسی»و «ﻧﻬﺞ اﻟﺒﻼﻏﻪ» می باشد. روش ﭘﮋوﻫﺶ، این مقاله از نوع نظری بنیادی است. ﺑﺪﯾ ﻦﻣﻨﻈﻮر ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺳﺎ لﻫﺎی اﺧﯿﺮ در نظریه های روان شناسی ﺑﺮرﺳﯽ و پنج نظریه ی طبیعت گرایی،نظریه ها ی یادگیری و شرطی سازی،نظریه های شناختی،نظریه های اجتماعی-فرهنگی و نظریه های هویت-شخصیت اﻧﺘﺨﺎب ﺷـﺪند و ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﻄﺒﯿﻘﯽ با ﻧﻈﺮات اﻣﺎم ﻋﻠـﯽ (ع )د...

«تدبر» اصطلاح ویژه ای است که کلام وحیانی، آن را تنها برای غور و ژرف اندیشی در کل قرآن برگزیده است، و کاربردی جز در قرآن شناسی ندارد. در محافل و منابع قرآنی و در حلقه های تفسیر، کلام و اخلاق، تا به حال از واژه تدبر و از ریشه و مشتقات و مفهوم آن، سخن بسیار رفته است، اما چه بسا که در مفهوم شناسی آن، درتعابیر مترادف گونه ای همچون: تفکر، تعقل، تفقه، تذکر، آینده نگری و نیوشیدن کلام حق با جان و دل متو...

مقدمه: در این پژوهش به منظور بررسی وضعیت تولیدات علمی روان شناسی پژوهشگران و مشخص کردن جایگاه ایران در مقایسه با سایر کشورها، مقالات ژورنال های برتر حوزه روان شناسی طی یک دوره 11 ساله مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. روش: 71 مجله علمی حوزه روان شناسی با استفاده از طبقه بندی موضوعی پایگاه jcr شناسایی شده اند. در این میان 19 مجله با ضریب تأثیر بیشتر از 3 دارای معیار ورود به پژوهش می باشند. اطلاعات م...

در روان شناسی، شناخت شخصیت و اجزای آن نقش بنیادینی در درمان اخلالات روانشناختی دارد. از طرفی نفس شناسی نیز در بسیاری از نظریات اخلاقی مبنای شکل گیری فضایل اخلاقی است. از آنجا که نفس در نظریات اخلاق فلسفی اسلامی قرابت هایی با شخصیت در نظریات روان شناسی دارد، می توان از شباهت ها و تفاوت های نفس شناسی و شخصیت شناسی سراغ گرفت. نظریه شخصیت فروید به عنوان نظریه ای مهم در روانشناسی و نفس شناسی ابن مسک...

          در این مقاله دو موضوع بخشش و بخل مورد توجّه قرارگرفته‌اند . دو موضوعی که نه تنها تصوّر برخی از مردم نسبت به آنها درست نیست بلکه بالعکس ، بخشیدن ،نوعی  به دست آوردن و خساست از دست دادن است . در این نوشته تعدادی از کتاب‌های روان شناسی موفّقیّت مورد مطالعه واقع شده است و در کنار آن و برای اثبات این مطالب در کتاب‌های گلستان و بوستان سعدی ، پژوهش شده و ابیات و عباراتی که تأیید بر چنین مضمونی د...

مفهوم سازی شرم یکی از مباحث چالش‌برانگیز در تحقیقات روان‌شناختی است. چالش‌ مفهوم‌پردازی شرم در فرهنگ‌های شرقی و به طور خاص در فرهنگ ایرانی-اسلامی موجبات ابهام قابل توجهی را هم برای اندیشمندان حوزه‌ی دین و هم برای روان‌شناسان به وجود آورده است. پژوهش حاضراز طریق بررسی مفهوم‌سازی و شواهد پژوهشی مربوطه در رویکرد شناختی و روان‌تحلیلی از میان رویکردهای روان‌شناختی در زمینه‌ی شرم و مقایسه‌ی آن با دی...

از روش های نوین در تحقیق و پژوهش در قرآن، معناشناسی واژه های قرآنی است. در این نگرش، پس از انتخاب کلمات کلیدی قرآن، میدان های معناشناختی هر واژه به همراه ارتباط نظاممند  میان آنها بررسی شده تا برخی از لایه های معنایی آیات ظاهر می شود.    در این جستار با استفاده از روش یاد شده، شماری از واژه های کلیدی اخلاق سیئه را در حوزه های لغت، تفسیر و سیاق آیات ارزیابی می کنیم و پس از تبیین هسته معنایی هر ...