بیان مسئله: باز‌زنده‌سازی «باغ» به عنوان نمادی از ارتباط همیشگی با طبیعت، نیازمند بازشناسی هندسۀ باغ ایرانی است. افرادی که درگذشته باغ را با کاربرد اصلی آن تجربه کرده‌اند، در برخی منابع، تصویری از باغ نقاشی کرده‌اند که بررسی آثارشان می‌تواند درک کاملی از هندسۀ باغ در اختیار ما قرار دهد.هدف: هدف پژوهش حاضر، تبیین هندسۀ «باغچه‌های درگزین» در نگارۀ «مطراقچی» است. واضح است که ارائۀ این هندسه،...

در این تحقیق برخی از پارامترهای شکل بدنه و سیستم مهاربندی که بطور مستقیم و یا غیر مستقیم بر رفتارهای حرکتی سکوهای نیمه مستغرق اثرگذار هستند مورد بررسی قرار گرفته اند. هدف از این پژوهش یافتن علت تغییرات ایجاد شده در رفتارهای حرکتی به دنبال وقوع تغییراتی در هندسۀ سکو و خصوصیات سیستم مهاربندی می باشد. اساس این تحقیق بر مقایسه استوار است. لذا همانند هر مقایسه ای، معیاری برای همگون بودن (هم دسته ب...

علم عقود ابنیه نخستین بار به این نام در ارشاد القاصد ابن اکفانی (سدۀ 8ق) یاد شده است؛ اما تأمل در تعریف و متون منسوب به آن معلوم می‌کند که این علم پیشینه‌ای کهن‌تر دارد. نخستین نشانه‌های آن در احصاء العلوم فارابی و با عنوان «علم ریاست بنا» یافت می‌شود. هیچ متنی از دوران اسلامی به‌دست ما نرسیده است که انتساب به این علم در آن، یا در دانشنامه‌ها، تصریح شده باشد؛ فقط سخن از این است که ابن هیثم و اب...

ابوالوفا بوزجانی از ریاضی دانان تراز اول دورۀ اسلامی است که کتاب او در بارۀ اعمال هندسی زمینه ساز مباحث و تحقیقات بسیاری در حوزه های تاریخ علم، معماری و صناعات وابسته بوده است. با وجود این، تاکنون سهم واقعی او در صناعات معماری در سایۀ جایگاه علمی او پنهان و ناشناخته مانده است. هدف این مقاله روشن ساختن میراث ابوالوفا در ریاضیاتِ معماری میان اصحاب و دست اندرکاران معماری با تکیه بر روش تحلیل (شباهت...

اتصال باکیفیت دو فلز غیر هم جنس مس و آلومینیوم به لحاظ کاربرد گسترده ای که در صنایع الکتریکی و نیروگاهی دارد از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از طرفی تفاوت در بعضی از خواص مهم این دو فلز مانع از دستیابی به یک اتصال سالم با استفاده از روش های مختلف جوشکاری ذوبی می شود. از این رو توجه بیشتر محققین در سال های اخیر روی اتصال این دو فلز با استفاده از روش های جوشکاری حالت جامد همچون جوشکاری اصطکاکی اغت...

پژوهش حاضر به بررسی فرآیند همگونی همخوان ها در زبان فارسی می پردازد و برای نخستین بار آن را در چارچوب نظریۀ هندسۀ مشخصه ها توضیح می دهد. این پژوهش همگونی همخوان ها را در زبان فارسی از دیدگاه گره ها، فضاها و انواع همگونی ها که در فرآیند همگونی دخیل هستند، تحلیل کرده است. نتایج نشان می دهد که همگونی همخوان با همخوان در زبان فارسی به گره های واجگاه همخوان، واکه و مشخصه های پایانی حساس است. همچنین ...

ابوالوفا بوزجانی از ریاضی‌دانان تراز اول دورۀ اسلامی است که کتاب او در بارۀ اعمال هندسی زمینه‌ساز مباحث و تحقیقات بسیاری در حوزه‌های تاریخ علم، معماری و صناعات وابسته بوده است. با وجود این، تاکنون سهم واقعی او در صناعات معماری در سایۀ جایگاه علمی او پنهان و ناشناخته مانده است. هدف این مقاله روشن ساختن میراث ابوالوفا در ریاضیاتِ معماری میان اصحاب و دست‌اندرکاران معماری با تکیه بر روش تحلیل (شباهت...

فقیهان در طول تاریخ اسلام برای چینش مسائل فقهی در کنار یکدیگر و طرح نظام مند دانش فقه، شیوه های کم وبیش متفاوتی در پیش گرفته اند. این شیوه ها که چگونگی دسته بندی مسائل فقهی را مشخص می سازند، ساختارهای دانش فقه خوانده می شوند. این مقاله می کوشد با بررسی ساختارهای مطرح در علم فقه، ساختار جدیدی را با توجه به اقتضائات زمانه و مسائل جدید فقهی عرضه کند. بدین منظور پس از تعریف ساختار علم فقه و اهمیت ا...

می‌توان الأشکال الکریه از منلائوس را مهم‌ترین اثر در سنت نگارش کتاب‌های اکر دانست؛ کتاب‌هایی که با هدف حل مسائل نجوم کروی به رشتۀ تحریر درآمده‌اند. کتاب اصول از اقلیدس نیز مهمترین اثر دربارۀ هندسۀ اشکال مسطحه در ریاضی باستان است. در مقالۀ پیش رو نگارنده بر آن است که با قیاس میان کتاب الأشکال الکریه و اصول اقلیدس، نشان دهد که مقالۀ اول الأشکال الکریه کوششی جهت بازسازی محتوای مقالۀ اول اصول برای ...

بررسی­های ریخت­زمین­ساختی گسل شمال تبریز حاکی از نرخ بالای فعالیّت­های تکتونیکی در طول این گسل می­باشد. شاخص­های زمین­ریختی محاسبه شده برای گسل شمال تبریز نیز تأییدکننده فعال بودن این گسل می­باشد. گسل شمال تبریز یا طول تقریبی 97 کیلومتر، از دو قطعه اصلی (قطعه شمالی و قطعه جنوبی) تشکیل شده است. تغییرات مقادیر شاخص­های ریخت­زمین­ساختی در طول گسل شمال تبریز نشان­دهنده اختلاف در رفتار این گسل در طول...