در طبقه‌بندی گنبدهای سنتی، گنبد به دودسته گنبدهای رُک (مخروطی) و گنبدهای نار (شبه نیم‌کره) تقسیم می‌شود. گنبدهای اُرچین گونه‌ای از گنبدهای رُک هستند که در منطقۀ میانرودان (بین‎النهرین) و جنوب غربی ایران درگذشته رواج داشته‌اند. گنبدهای اُرچین شکلی مخروطی دارند و از توالی و تکرار پلکان‌هایی تشکیل‌شده‌اند که در هر ردیف به‌صورت حلقه درآمده‌اند و این حلقه‌ها از پایین به بالا به‌تدریج کوچک می‌شوند. بنا ب...

  پژوهش حاضر به بررسی فرآیند همگونی همخوان‌ها در زبان فارسی می‌پردازد و برای نخستین بار آن را در چارچوب نظریۀ هندسۀ مشخصه‌ها توضیح می‌دهد. این پژوهش همگونی همخوان‌ها را در زبان فارسی از دیدگاه گره‌ها، فضاها و انواع همگونی‌ها که در فرآیند همگونی دخیل هستند، تحلیل کرده است. نتایج نشان می‌دهد که همگونی همخوان با همخوان در زبان فارسی به گره‌های واجگاه همخوان، واکه‌ و مشخصه‌های پایانی حساس است. همچن...

بیان مسئله: باز‌زنده‌سازی «باغ» به عنوان نمادی از ارتباط همیشگی با طبیعت، نیازمند بازشناسی هندسۀ باغ ایرانی است. افرادی که درگذشته باغ را با کاربرد اصلی آن تجربه کرده‌اند، در برخی منابع، تصویری از باغ نقاشی کرده‌اند که بررسی آثارشان می‌تواند درک کاملی از هندسۀ باغ در اختیار ما قرار دهد.هدف: هدف پژوهش حاضر، تبیین هندسۀ «باغچه‌های درگزین» در نگارۀ «مطراقچی» است. واضح است که ارائۀ این هندسه،...

در این تحقیق برخی از پارامترهای شکل بدنه و سیستم مهاربندی که بطور مستقیم و یا غیر مستقیم بر رفتارهای حرکتی سکوهای نیمه مستغرق اثرگذار هستند مورد بررسی قرار گرفته اند. هدف از این پژوهش یافتن علت تغییرات ایجاد شده در رفتارهای حرکتی به دنبال وقوع تغییراتی در هندسۀ سکو و خصوصیات سیستم مهاربندی می باشد. اساس این تحقیق بر مقایسه استوار است. لذا همانند هر مقایسه ای، معیاری برای همگون بودن (هم دسته ب...

علم عقود ابنیه نخستین بار به این نام در ارشاد القاصد ابن اکفانی (سدۀ 8ق) یاد شده است؛ اما تأمل در تعریف و متون منسوب به آن معلوم می‌کند که این علم پیشینه‌ای کهن‌تر دارد. نخستین نشانه‌های آن در احصاء العلوم فارابی و با عنوان «علم ریاست بنا» یافت می‌شود. هیچ متنی از دوران اسلامی به‌دست ما نرسیده است که انتساب به این علم در آن، یا در دانشنامه‌ها، تصریح شده باشد؛ فقط سخن از این است که ابن هیثم و اب...

ابوالوفا بوزجانی از ریاضی دانان تراز اول دورۀ اسلامی است که کتاب او در بارۀ اعمال هندسی زمینه ساز مباحث و تحقیقات بسیاری در حوزه های تاریخ علم، معماری و صناعات وابسته بوده است. با وجود این، تاکنون سهم واقعی او در صناعات معماری در سایۀ جایگاه علمی او پنهان و ناشناخته مانده است. هدف این مقاله روشن ساختن میراث ابوالوفا در ریاضیاتِ معماری میان اصحاب و دست اندرکاران معماری با تکیه بر روش تحلیل (شباهت...

اتصال باکیفیت دو فلز غیر هم جنس مس و آلومینیوم به لحاظ کاربرد گسترده ای که در صنایع الکتریکی و نیروگاهی دارد از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از طرفی تفاوت در بعضی از خواص مهم این دو فلز مانع از دستیابی به یک اتصال سالم با استفاده از روش های مختلف جوشکاری ذوبی می شود. از این رو توجه بیشتر محققین در سال های اخیر روی اتصال این دو فلز با استفاده از روش های جوشکاری حالت جامد همچون جوشکاری اصطکاکی اغت...

پژوهش حاضر به بررسی فرآیند همگونی همخوان ها در زبان فارسی می پردازد و برای نخستین بار آن را در چارچوب نظریۀ هندسۀ مشخصه ها توضیح می دهد. این پژوهش همگونی همخوان ها را در زبان فارسی از دیدگاه گره ها، فضاها و انواع همگونی ها که در فرآیند همگونی دخیل هستند، تحلیل کرده است. نتایج نشان می دهد که همگونی همخوان با همخوان در زبان فارسی به گره های واجگاه همخوان، واکه و مشخصه های پایانی حساس است. همچنین ...