فرهنگ سیاسى سازگار با دموکراسى از عناصر مقوم تحکیم دموکراسى‌ها به‌شمار مى‌رود و از این جهت در مطالعات سیاسى معاصر اهمیت دارد. پژوهش درباره تحولات فرهنگ سیاسى در کشورهاى مختلف نیز یکى از ارکان مطالعات فرهنگ سیاسى است. مقاله حاضر با تکیه بر پژوهشى تجربى در شهر سارى، میزان رواج فرهنگ سیاسى دموکراتیک را با تأکید بر سه ارزش دموکراتیک تساهل و مدارا، آزادى و مشارکت سیاسى بررسى مى‌کند. براى تحلیل تحولا...

یکى از جدال هاى اساسى در حوزه اندیشه سیاسى غرب که به جرأت مى توان گفت همزمان با آغاز تفکر سیاسى بشر نمایان شده و تاکنون نیز ادامه دارد، جدال تاریخى بین فضیلت و آزادى است. این پژوهش بر آن است تا ویژگى هاى اصلى هریک از دو دسته نظریه هاى سیاسى فضیلت مدار و آزادى محور را در تاریخ اندیشه سیاسى غرب (از پیش سقراطیان تا قراردادگرایان) ردیابى و برجسته نماید. در این باره، مى توان ویژگى هاى اصلى نظریه هاى...

اندیشه سیاسى کلاسیک مبتنى بر این پیشفرض بنیانى است که اخلاقیات سیاسى تابعى از ترجیحات، احساسات و آمال فردى یا جمعى نیست و مى توان قضاوتهاى این حوزه را به نحو معقولى تبیین و توجیه کرد. نظریه معرفت شناختى پوزیتیویسم منطقى منکر این پیشفرض بنیانى بود و پیوند این معرفت شناسى با اندیشه سیاسى سنتى منجر به تعطیل و احتضار اندیشه سیاسى گردید. اما بعدها، اصل تحقیق پذیرى که به عنوان یک قاعده معرفت شناختىِ ص...

 بررسى و نقد دیدگاه‌هاى گوناگون اندیشمندان مسلمان درباره مشارکت سیاسى زنان از دیدگاه قرآن است. زن مى‌تواند در عرصه‌هاى گوناگون سیاسى مشارکت فعال داشته باشد. نویسنده پس از تعریف مشارکت سیاسى و بیان ابعاد آن، به طرح دو دیدگاه نسبت به مشارکت سیاسى زنان و دلایل هر یک مى‌پردازد. نخست پنج دلیل براى نظریه موافق مطرح مى‌کند و سپس به نقد چهار دلیل نظریه مخالف پرداخته و در پایان به این نتیجه مى‌رسد که دل...

 آزادى سیاسى - از مهم‌ترین مباحث فلسفه سیاسى - در پرتو دیدگاه آیات قرآن مورد مطالعه و بررسى قرار گرفته است. نویسنده پس از تبیین آزادى اجتماعى به عنوان بستر آزادى سیاسى، به مقایسه مفهوم آزادى از نگاه اندیشه غربى و اندیشه اسلامى پرداخته و بر آن است که از منظر قرآن، میان خودسازى و رهایى از اسارت هواها و شهوات، ارتباطى عمیق حکم‌فرماست و پیروى از غرایز، همانند اطاعت از فرعون‌ها و طاغوت‌ها بردگى است....

 نویسنده تجلّى قرآن را در دو بخش سیره عبادى و سیره سیاسى امام على(ع) مورد بحث قرار داده است. در بخش نخست با استناد به آیات متعدد، عبادت، فداکارى، اخلاص، دعا و استغفار و قضاوت امام على(ع) مورد بحث و بررسى قرار گرفته و در بخش دوم سکوت امام در دوران خلافت خلفاء پیشین و عدل امام در دوران خلافت خودش بررسى شده و به این نتیجه رسیده است که در همه این حالات رفتار امام الهام گرفته از قرآن و تحت تأثیر آن ش...

مقاله حاضر با ملحوظ‌داشتن واحد تحلیل «کشور» از جبر بولى استفاده نموده است تا به این پرسش پاسخ گوید که چه ترکیب‌هایى از معرّف‌هاى محرومیت نسبى موجب تکوین خشونت سیاسى مى‌شوند؟ رویکرد نظرى محرومیت نسبى براساس استدلال‌هایى پیش‌بینى مى‌نماید که احتمال وقوع خشونت سیاسى در جوامعى که به‌طور هم‌زمان واجد محرومیت طولى و عرضى‌اند بسیار بیش از سایر جوامع است. در پژوهش حاضر، این فرضیه منبعث از تئورى‌هاى محرو...