مراد از مطالعه تطبیقی نظریه های ابن سینا و خواجه نصیرالدین طوسی ، در بحث قضایای موجّه ، توصیف و تبیین مواضع خلاف و وفاق اندیشه های این دو دانشمند بزرگ ایرانی است . قابل ذکر است اهمیت و پیچیدگی این بحث، باعث شده که هر دو اندیشمند در نظریه های خود گاهی دچار فراز و نشیب هایی شده اند . در هر قضیه ای نسبت محمول به موضوع حالت خاصی دارد که ازآن در علم منطق به «کیفیت نسبت» تعبیر می شود و نام دیگر آن «م...

القصه ضرب ادبی حدیث قد أخذت مساحه واسعه فی الادب العالمی. ظهرت القصه علی أشکال متعدده أهمها القصه القصیره والروایه. قد خاض الکثیر من الادباء والکتّاب حلبتها وأبقوا کتاباتٍ خالده فی هذا المجال. آمنه حیدر الصدر الملقبه ببنت الهدی أحدی اللاتی لجأن الی عالم القصص لنقل ما یجولُ فی أعماقها من أفکار ومعتقدات. فسعت الی إصلاح المجتمع وقضایاه الشائکه من خلال کتابه القصص القصیره والروایات فضلاً عن تألیف الکتب...

ابن سینا در رسالهء عشق خود، موجودات را برحسب استعدادات ذاتی آنها تقسیم بندی نموده است و رسالهء خود را در هفت باب بشرح ذیل تنظیم نموده است : 1 - در بیان سریان عشق در تمامی موجودات . 2 - در بیان وجود عشق در جواهر بسیطه غیر حیه. 3 - در بیان وجودعشق در موجوداتی که صاحب قوهء مغذیه اند. 4 - در بیان وجود عشق در جواهر حیوانی از جهت قوای حیوانی . 5 - در بیان وجود عشق ظرفاء و صاحبان ذوق سلیم نسبت به صور ...

الدَّراما (dram) فن شعبی یثیر المتلقّی. و یبنی علی الحدث التی أساسها التوتر و الحرکه. و لا یخلو أدب کل عصر و خاصه الأدب الجاهلی من هذا الفن. لکن الدّراما الجاهلی ذو خطّه بسیطه جدا؛ إذ بنی علی الواقع البسیط السائد علی الحیاه الجاهلیّه و الشخصیه فیه یتمتّع بالسذاجه لذلک نری أنّ «البطل» فی الدراما الجاهلی لایزال یبحث عن هدف واحد (الحیاه الابدیّه) و  یمنعه «الرقیب» عن الوصول إلی مقصده الدرامی. و فیه یُتعاضد ...

الحکمه کانت نوعاً من التعبیر الّذی یکثف الشعراء بها تجاربهم الذاتیّه أو ممارساتهم الیومیّه، وکانوا یعبّرون بها فی داخلهم من فکرهٍ أو رأی، ینقلون ذلک إلی من حولهم فی مجتمعهم فی القبیله أو فی الأسواق والمواسم. والیازجی شاعرٌ حکیم وهو من الشعراء الذین تطرّقوا إلی جوانب الحکمه العدیده، خاصّهً حکمه الصبر کما إهتمَّ بها اهتماماً تاماً. والیازجی یُعلی مقامَ الصبر ویشوّق الناسَ إلیه لأنَّ ثمرته حلوهٌ تجعل الإنسان متمسکاً بح...

پذیرش و اثبات اصالت وجود، مستلزم پذیرش مجعولیت وجود است. به همین جهت، اصالت وجود با مجعولیت آن در تلازم است؛ هرچند این دو مسئله تفاوت­هایی دارند. مطابق مبانی حکمت متعالیه، ملاک مجعولیت وجود بر پایۀ رابط بودن آن تعیین می­شود. رابط بودن وجود به معنای «وابستگی صرف به غیر» است. آنچه به علت خود تعلق محض دارد، مجعول واقعی آن نیز به شمار می­رود. در مکتب صدرایی، وجود رابط به این معنا جایگاه متفاوتی با ...

پذیرش و اثبات اصالت وجود، مستلزم پذیرش مجعولیت وجود است. به همین جهت، اصالت وجود با مجعولیت آن در تلازم است؛ هرچند این دو مسئله تفاوت­هایی دارند. مطابق مبانی حکمت متعالیه، ملاک مجعولیت وجود بر پایۀ رابط بودن آن تعیین می­شود. رابط بودن وجود به معنای «وابستگی صرف به غیر» است. آنچه به علت خود تعلق محض دارد، مجعول واقعی آن نیز به شمار می­رود. در مکتب صدرایی، وجود رابط به این معنا جایگاه متفاوتی با...

هر علمی دارای منطق و زبانی است که هرگاه خواننده آن علم با آن منطق و زبان آشنا شود، می­تواند آن علم را به درستی بفهمد. حکمت و فلسفه اسلامی نیز دارای منطق و زبان خاصی است که برای فراگیری آن باید منطق و زبان آن را به درستی بشناسیم. اساسی­ترین منطق و زبان حکمت اسلامی، اصل امتناع تناقض است. گاهی در نگاه بدوی، برخی از قواعد حکمی با این اصل ناسازگار به نظر می­آید. برای نمونه چگونه می­توان مدعی بود در ...

ملّاصدرا درباره قضایای وجودی چهار نظریّه گوناگون عرضه کرده است که در بادی امر مغایر با یکدیگر به نظر می‌رسند. مدّعای این مقاله آن است که اگر این چهار نظریّه را از دو دیدگاه اصالت وجود و اصالت ماهیّت مورد تحقیق قرار دهیم، خواهیم دید که اوّلاً قابل تقلیل به دو نظریّه می‌باشند و دوم این‌که راه‌حل‌های ملّاصدرا درباره قضایای وجودی صرفاً منحصر در ممکنات است و اساساً درباره واجب مطرح نمی‌گردد.

هر که او از همزبانی شد جدا بی زبان شد گرچه دارد صد نوا کل من فارق أبناء لغته فقد لسانه الناطق حتی و إن کا ن لدیه مئه صوت یصوت به. إن تعلیم القرآن یختلف عن أیی تعلیم آخر. فتعلیم القرآن یحتاز بأن اول من علّمه هو الباری التعلی (الرحمن علّم القرآن) و أول من تصدّع لتعلّمه هو الرسول الأکرم (ص) (اقرأ باسم ربک الذی خلق) فللقرآن لغته خاصه به و ال یمکن لعملیه التعلیم و التعلم أن تتم دون معرفه هذه اللغه اکاصه...