مهم ترین عامل در تعیین فرآیندهای تاریخی شمال شرق فلات ایران یا خراسان بزرگ، اقلیم و جغرافیا بوده است. توزیع ناهم گون امکانات و منابع طبیعی در این منطقه سبب وقوع مهاجرت های خرد و کلان از بخش های شمالی خراسان به قسمت های جنوبی می شد و جوامع یک جانشین جنوب خراسان برای در امان ماندن از گزند اقوام تازه وارد، یا در پناه حصارهای طبیعی و رودخانه ها سکونت می یافتند یا استحکاماتی احداث می کردند که دیواره...

این مقاله عوامل مؤثر مهاجرت و تغییرات فرهنگی ایل قشقایی را که در حومة شهرها زندگی می کنند، بیان می دارد. قشقایی ها تنها گروه ترک زبان در بخش جنوب مرکزی ایران هستند که با فارس زبانان جنوب ایران از نظر فرهنگی متفاوتند. حدود یکصد هزار نفر از جمعیت ایل قشقایی هنوز کوچ نشین هستند. مردم ایل قشقایی که از نظر سوابق تاریخی و تولیدات دامی نقش مهمی را در سیاست و اقتصاد ایران ایفاء کردند، به وسیله مهاجرت ب...

مسأله کوچ نشینها‘ کوچروها‘ رمه گردانها‘ ایلات و عشایر‘ کولیها و همه گروههایی که به نحوی با کوچ نشینها مرتبطند‘ در سالهای پیش از انقلاب اسلامی و پس از آن به وسیله دانشمندان روز علوم اجتماعی‘ اقتصاد‘ مدیریت‘ مردم شناسی‘ باستان شناسی و دیگر دانشمندان به ویژه جغرافیدانان‘ بررسی شده است. نگارنده در مقاله ای به نام " پراکندگی جغرافیایی نومادیزم" که در مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران‘ ...

نظام دامداری کوچ نشینان ایران یکی از کهن­ ترین و مهم­ترین شیوه­ های پرورش دام کشور بوده است از ویژگی­ های اساسی این نظام اتکای اصلی آن به مراتع طبیعی است به طوری که دام به صورت طبیعی و در قلمرو ایل و با استفاده از مراتع ییلاقی، میان بند و قشلاقی تغذیه می­ شود. تغییر در اکوسیستم مرتعی در نتیجه چرای انواع دام امری اجتناب ناپذیر است که اگر این تغییر با نظارت و کنترل صورت نگیرد موجب فرسایش خا...

فعالیت هاى تکتونیکى که سبب ایجاد دریاچه ‏هاى بسته در ایران شده است و وجود عامل مهم قرارگرفتن ایران در فشار زیاد جنب حاره ‏اى، دورى از دریاها و محصور بودن در ارتفاعات سبب فراوانى بیابان در ایران شده است. اینجا این سؤال مطرح است که چگونه مى‏ توان از این موقعیت جغرافیایى در گسترش صنعت گردشگرى در ایران استفاده کرد؟ برنامه ریزى هم زمان براى استفاده از محیط جغرافیایى بکر، بیابان ‏هاى ایران و دریاچه‏ ...

این مقاله عوامل مؤثر مهاجرت و تغییرات فرهنگی ایل قشقایی را که در حومة شهرها زندگی می کنند، بیان می دارد. قشقایی ها تنها گروه ترک زبان در بخش جنوب مرکزی ایران هستند که با فارس زبانان جنوب ایران از نظر فرهنگی متفاوتند. حدود یکصد هزار نفر از جمعیت ایل قشقایی هنوز کوچ نشین هستند. مردم ایل قشقایی که از نظر سوابق تاریخی و تولیدات دامی نقش مهمی را در سیاست و اقتصاد ایران ایفاء کردند، به وسیله مهاجرت ب...

همواره چگونگی اثر عوامل طبیعی بر جوامع انسانی و مقدار اثرپذیری انسان از محیط های طبیعی یکی از بحث های مطرح در علوم جغرافیایی بوده است. در این بررسی، به چگونگی اثر کارست بر الگوهای شاخص استقراری در منطقة کامیاران پرداخته شده است. براین اساس، سه الگوی شاخص استقراری شامل الگوهای غارنشینی، نیمه کوچ نشینی و یک جانشینی از راه گردآوری داده های مربوط به هریک، تهیة نقشه و تحلیل روابط فضایی آنها با قلمرو...

یکی از مهم ترین عوامل تخریب جنگل ها روستاییانی هستند که از درختان جنگل برای خانه سازی، سوخت و تعلیف دام ها استفاده می کنند. در سال 1370 مراحل خروج دام از جنگل و کوچ چهار روستای واقع در جنگل از توابع شهرستان گالیکش شروع شد. این طرح، باعث بیرون آمدن چهار روستای مجاور یکدیگر (تقریباً 50 خانوار روستایی) از جنگل و اسکان مجدد در حاشیة روستای ینقاق و در محله ای شد که در عرف به آن شهرک منابع طبیعی می گو...

کوچ نشینی کهن ترین شیوه زیست بشر است که پابرجا بودن آن تا عصر حاضر از بزرگ ترین جاذبه های این شیوه معیشت است. دیدنی های زندگی کوچ نشینی می تواند جذابیت های بسیاری برای گردشگران داخلی و خارجی داشته باشد و به صنعت گردشگری کشور کمک کند. اما امروزه تغییر نگرش در زندگی کوچ نشینی و عشایری، نبود فرصت های اقتصادی، مشکلات فرهنگی و زیست محیطی، شکست پیوندهای اجتماعی و مشکلات این نوع زندگی از یک طرف و رشد ...

تا کنون گورستان های متعددی متعلق به عصر آهن در غرب زاگرس مرکزی کاوش شده و در آن ها اشیای تدفینی خاص زنان به دست آمده است. اما کاوشگران جز توصیف داده ها و شکل تدفین به موضوع جایگاه زنان در این دوره نپرداخته اند. این موضوع از این امر ناشی بوده که در میان اشیای تدفینی هیچ کتیبه یا نوشته ای در ارتباط با این گورها به دست نیامده و همچنین مطالعات مربوط به زنان تازه در ادبیات باستان شناسی مطرح شده بود....