بررسی شخصیت و زندگی خاتون بخارا، اولین و آخرین زنی که بر منصب بخاراخداتی نشست و هم­زمان درگیر رقبای داخلی و حملات پی در پی فاتحان عرب بود، اطلاعاتی ارزشمند درباره حیات سیاسی و اجتماعی بخارا به دست می­دهد. داستان روابط عاطفی خاتون با سعید بن عثمان، فرمانده عرب که در شعری برجای مانده، به رغم ابهاماتش دارای ارزش ادبی و تاریخی فراوان است. در این نوشتار ضمن گزارش تلاش­ های محققان معاصر در خوانش این ...

کشور ازبکستان یکی از کشورهای مهم در عرصة فرهنگی آسیای مرکزی است که به واسطة نقاشی های چند هزارسالة کشف شده در محوطة باستانی افراسیاب متعلق به قرن 7 و 8 م. و نگارگری مکتب بخارا در قرون 15 و 16 م. جزء کشورهای غنی از نظر هنرهای سنتی، به ویژه نقاشی بوده است. همین امر نگارندگان را بر آن داشت تا با فرضیه ای مبتنی بر وجود نشانه هایی از نقاشی و نگارگری با سابقة ازبکستان در نقاشی معاصر، جریانات هنری معا...

کشور ازبکستان یکی از کشورهای مهم در عرصة فرهنگی آسیای مرکزی است که به‌ واسطة نقاشی‌های چند هزارسالة کشف‌شده در محوطة باستانی افراسیاب متعلق به قرن 7 و 8 م. و نگارگری مکتب بخارا در قرون 15 و 16 م. جزء کشورهای غنی از نظر هنرهای سنتی، به‌ویژه نقاشی بوده است. همین امر نگارندگان را بر آن داشت تا با فرضیه‌ای مبتنی بر وجود نشانه‌هایی از نقاشی و نگارگری با سابقة ازبکستان در نقاشی معاصر، جریانات هنری مع...

زیرساخت‌های آبی در شهرهای حوزه فلات ایران بدون شک از قابل توجه‌ترین مؤلفه‌های منظر شهری به شمار می‌روند؛ مؤلفه‌هایی که متناسب با نوع سیستم آبی با نمودهای مختلفی در منظر و ساختار شهرهای ایران ظاهر ‌شدند و نقشی چندبعدی در ساختار شهر بازی می‌کردند. امروز بازخوانی تاریخی نحوه ظهور و حضور رابطه چندوجهی و چندعملکردی این زیرساخت‌ها با شهر و استخراج اصول حاکم بر شکل‌گیری و توسعه آن، می‌تواند ما را در ب...

در طی قرن‌ها شهرهای فلات ایران در پیوندی عمیق و متقابل با شبکه‌ها و منابع آبی شکل‌گرفته، پایدار شده و توسعه‌یافته بودند. امروز بازخوانی پیوند و رابطه چندوجهی و چندعملکردی این زیرساخت‌ها با شهر و استخراج اصول حاکم بر آن ما را در بازتعریف رابطه تک‌بعدی حاکم بر شبکه‌های انتقال آب، به‌عنوان گونه‌ای از شبکه‌های زیرساختی مدرن، باکلان‌شهرهایمان یاری می‌کند.   یکی از پیشرفته‌ترین نمونه‌های پیوند همه‌ج...

در طی قرن ها شهرهای فلات ایران در پیوندی عمیق و متقابل با شبکه ها و منابع آبی شکل گرفته، پایدار شده و توسعه یافته بودند. امروز بازخوانی پیوند و رابطه چندوجهی و چندعملکردی این زیرساخت ها با شهر و استخراج اصول حاکم بر آن ما را در بازتعریف رابطه تک بعدی حاکم بر شبکه های انتقال آب، به عنوان گونه ای از شبکه های زیرساختی مدرن، باکلان شهرهایمان یاری می کند.   یکی از پیشرفته ترین نمونه های پیوند همه جا...

یکی از شخصیت های مبارز روشنفکر که در پیشرفت حرکت معارف پروری اسلامی و خودشناسی ملی تاجیکستان نقشی بارز دارد، میرزا سراج متخلص به دکتر صابر است. در این مقاله که به قصد معرفی این شخصیت برجسته و آثار وی به نگارش درآمده، نخست شرح مختصری از زندگی او بیان شده است. میرزا سراج در سال ۱۸۷۷م در شهر بخارا به دنیا آمد. وی ضمن تحصیل علم و دانش، پیشۀ اجدادی خود را ادامه داد و به تجارت و صرافی مشغول شد. میرزا...

تاریخ امیران منغیتیۀ بخارا (۱۹۳۲م) یکی از اثرهای مشهور تاریخی صدرالدین عینی است که معلومات پرقیمتی دربارۀ تاریخ حصار شادمان به دست می دهد. این مقاله به تبیین بخش هایی از این اثر که در آن راجع به حصار شادمان و وقایع مهم تاریخی آن بحث شده، پرداخته است. خدمت برجستۀ عینی در این اثر آن است که راجع به شرح حال امیر عبدالرحمن خان، پادشاه افغانستان که در زمان امیرمظفر به بخارا و ترکستان پناه برده بود، م...

تاریخ امیران منغیتیۀ بخارا (۱۹۳۲م) یکی از اثرهای مشهور تاریخی صدرالدین عینی است که معلومات پرقیمتی دربارۀ تاریخ حصار شادمان به‌دست می‌دهد. این مقاله به تبیین بخش‌هایی از این اثر که در آن راجع به حصار شادمان و وقایع مهم تاریخی آن بحث شده، پرداخته است. خدمت برجستۀ عینی در این اثر آن است که راجع به شرح‌حال امیر عبدالرحمن‌خان، پادشاه افغانستان که در زمان امیرمظفر به بخارا و ترکستان پناه بر...

احمد دانش در تاریخ ادبیات و افکار اجتماعی و سیاسی بخارای قرن نوزدهم میلادی یکی از افراد برجسته و نامدار به‌شمار می‌رود. اندیشه‌های پیش‌گامانۀ آثار ادبی و فلسفی احمد دانش در بیداری فکری و ملی بسیاری از روشن‌فکران آن دوره نقشی بارز داشته است. در این مقاله پس از بیان شرح‌حال مختصر این متفکر اصلاح‌گرا، نقش او در بیداری فکری مردم بخارا بررسی شده است. دانش در سال ۱۸۲۶م در بخارا دیده به جهان گشود. پس ...