در مسیر تکامل نقاشی ایرانی، در سده های هشتم و نهم هجری، دو مکتب محلی و تاثیرگذار جلایری و ترکمانان در غرب ایران بوجود آمدند که تاثیرات بسزایی در نگارگری ایران داشتند. این مکاتب بویژه در طبیعت پردازی و تحولات رنگ دست به ابداعاتی جدید و عمده ای زدند که تبدیل به اصول اصلی نگارگری ایران در طول تاریخ نگارگری آن می شود و مقدمه ای برای شکوفایی آنها در دوره های پیشرفته نگارگری ایران یعنی تیموری و صفوی ...

پارچه های منقوش از جمله تولیدات هنری با سابقه در ایران است و دوره صفویه یکی از درخشان ترین دوره ها در زمینه تولید پارچه های نقش دار به شمار می رود .از سوی دیگر نقاشی های دوره صفوی نشان دهنده شکوه و عظمت این عصر، نحوه زندگی طبقه اشراف و درباریان و انواع پوشش فاخر و زیبای آنان است . با توجه به اهمیت هر دو حوزه یاد شده ، مطالعه و بررسی هر چه بیشتر ضروری به نظر می رسد ، خصوصا آن که در جستجوی رابطه ...

از آنجا که هنر هر ملتی ریشه در باورها و اعتقادات و اساطیر مردمان آن دارد و رمزگشایی آن نیازمند شناخت اسطوره های آنان است. در این پایان نامه سعی شده است تا با تعمق در مظاهر خیر و شرّ در اساطیر ایرانی، تجلیات آن را در تصویرگری ایرانی مورد بررسی قرار داد. ثنویت به مفهوم قبول دو مبدأ خیر و شرّ، از مشخصه ی آیین زرتشتی است. اصل تضاد در اندیشه ایرانی، بر مبنای طبیعی استوار بوده است. مهر طبیعت، باعث آسای...

سلطان محمد یکی از بزرگ ترین نگارگران اوایل دوره صفوی بوده که توانسته آثارش را با تجاربی که در مکتب هنری ترکمانان داشته، به خوبی با مکتب هنری هرات درآمیزد و آثار بی­بدیلی را در قالب مکتب دوم تبریز ارایه نماید. وی در دوران هنری خود، نوآوری­های بسیاری در حوزه نگارگری داشته که هنرمندان همدوره خودش و دوره های بعدی و حتی بسیاری از هنرمندان دوره معاصر از آن تاثیر گرفته­اند. از جمله این نو­آوری­ها می­ت...

این پژوهش با هدف شناسایی مبانی نظری رنگ در نگارگری مکتب هرات از دیدگاه نجم الدّین کبری انجام شد. به همین منظور در مرحله اول نظریّه های علمی، عرفانی رنگ در آراء نجم الدّین کبری، قرآن، فلسفه، عرفان اسلامی و جایگاه آن در مکتب هرات مورد مطالعه و ارزیابی قرار گرفت. سپس 5 نگاره از آثار کمال الدّین بهزاد، به صورت غیر تصادفی در مرحله دوم انتخاب شدند و چگونگی تأثیرپذیری بهزاد از اندیشه های نجم الدّین کبری عا...

چکیده: آغاز سده دهم مصادف است با بنیان گذاری سلسله صفوی و شکل گیری مکتب تبریز که حمایت شاه اسماعیل و شاه تهماسب صفوی در دوره نخست سلطنتش موجب تعالی این مکتب گردید. امّا رویکرد متغییر حامیان نگارگری و شرایط سیاسی – اقتصادی و نفوذ فرهنگی غرب در سده یازدهم و دوازدهم تأثیر مستقیمی بر کیفیت فنی و ساختار صوری نگارگری سده های دهم تا دوازدهم گذاشت. در این پژوهش عوامل تأثیر گذاری چون حمایت دربار و ش...

شاهنامه فردوسی یکی از آثاری است که نگارگران ایرانی در تمامی ادوار به مصور کردن آن علاقه نشان داده اند. شاهد این مدعا تعداد زیادی شاهنامه است که که از دوره اسلامی به جا مانده است. نگارگران مکتب شیراز نیز از این قافله جا نمانده اند. شیراز یک بار در حمله ی مغول و بار دیگـر در حمله ی تیمـور مورد هجوم قرار گرفت که در هر دو توانست با تکیه بر میراث هنری خود در نگارگری شیوه خاص خود را زنده نگه داردو به...

در پی دست کشیدن دربار صفوی از حمایت گسترده خود از هنر، نگارگری تبریز روبه افول نهاد و برخی از هنرمندان دربار صفوی به دعوت حکمرانان گورکانی، به هند مهاجرت کردند. حضور این هنرمندان و نظارت آنها بر کارگاه های کتاب آرایی گورکانیان، سبب انتقال و بسط بسیاری از دستاوردهای زیباشناختی نگارگری تبریز در مکتب نوپای نگارگری گورکانی شد. در کارگاه گورکانی به تدریج شیوه ای التقاطی متشکل از عناصر ایرانی، هند و ...

منظره پردازی در نقاشی و بویژه در نگارگری ایرانی دارای جایگاه و اهمیتی ویژه است و در هر برهه همگام با نگرش های گوناگون تجلی یافته است.از این حیث منظره پردازی می تواند جزء جدایی ناپذیری از نگاره ها و برخاسته از بستر فکری زمان معاصر خویش باشد.بنابراین پژوهش حاضر در ادام? طرح این پرسش کلی سامان یافته است که جایگاه منظره پردازی در نگارگری چگونه است؟آیا یک موضوع مستقل است یا وابسته به موضوع نگاره ورو...

از دیـرباز دو تمدن بزرگ ایران و هند بارها در طول تاریخ، سنت‌های فرهنگی خود را‌ باهم به اشـتراک گـذاشته‌اند. نگارگری یکی از مقوله­های هنری است که در این بین دستخوش تغییرات و امتزاج در ساختار و محتوای فرهنگی شده است. این مقاله، ضمن بررسی نسخه نعمت­نامه، کتاب دستور آشپزی در هند که توسط نگارگران ایرانی مصور شده است، به تأثیرات ویژگی­های هنر نگارگری مکتب ترکمانان شیراز بر این نسخه می­پردازد...