خشکسالی از جمله پیامدهای تکرار شونده اقلیمی است که در بیشتر نقاط جهان رخ می­دهد و موجب کم­آبی، خسارات اقتصادی و پیامدهای ناگوار اجتماعی می­شود. روش­های متداول ارزیابی و پایش خشکسالی اغلب وابسته به داده­های هواشناسی به­ویژه بارش می­باشند با توجه به دقت مکانی پایین و در مواردی ناقص و نادرست بودن این اطلاعات، نمایه‎های خشکسالی هواشناسی که از روی این داده­ها محاسبه می­شوند، در پایش خشکسالی مفید نخو...

مطالعه وضعیت خشکسالی در نواحی مختلف در تدوین طرح‌های مقابله با خشکسالی و مدیریت خطر آن از اهمیت زیادی برخوردار است. بارندگی یکی از مهم‌ترین متغیرهایی است که از آن در تعریف خشکسالی استفاده می‌شود. نمایه‌های مختلفی بر پایه بارش برای ارزیابی خشکسالی ارائه شده است. بررسی حالات وقوع همزمان طبقات هر نمایه معین خشکسالی می‌تواند معیار مناسبی برای ارزیابی تطابق نمایه‌ها باشد. هدف از این تحقیق بررسی کارا...

این مطالعه با هدف مقایسه چند بعدی چهار نمایه خشکسالی هواشناسی و با استفاده از آمار بارندگی یک دوره آبی 35 ساله (1346-1345) تا (1380-1379) در 22 ایستگاه استان همدان انجام شده است. نمایههای خشکسالی مورد بررسی عبارتند از: نمایه درصد نرمال بارندگی (pnpi); نمایه معیار استاندارد z (zi); نمایه ناهنجاری بارش (rai); نمایه بارش استاندارد شده (spi). پس از محاسبه نمایه های خشکسالی فوق در مقیاس زمانی مورد ن...

به طور معمول، شدت خشکسالی با نمایه‏های خشکسالی ارزیابی می گردد. در سال‏های اخیر در بسیاری از مناطق خشک و نیمه خشک از نمایه قدرتمندی به نامنمایه شناسایی خشکسالی (rdi) استفاده شده است. از آنجایی که این نمایه بر مبنای دو متغیر بارش و تبخیر-تعرق مرجع محاسبه می گردد لذا ارزیابی اثرات ناشی از محاسبه eto با روش های متفاوت بر ویژگی‏های خشکسالی مسئله ای ضروری می باشد. در این راستا، در این پژوهش از چهار ...

تعادل آب حوضه ها و دریاچه ها در بسیاری از مناطق ایران به ویژه مناطق خشک و نیمه خشک تحت تاثیر شرایط رطوبتی و بارش قرار دارد. در سال های اخیر به علت افزایش فراوانی خشکسالی ها، روند رو به رشد تغییر اقلیم و دخالت انسان در بوم سامانه طبیعی، سطح آب دریاچه ها به ویژه در این مناطق به طور چشم گیری کاهش یافته است و افزون بر آسیب های زیست محیطی، بخش های اقتصادی و اجتماعی جامعه را نیز با چالش روبه رو کرده ...

خشکسالی نتیجه اندرکنش بین محیط زیست و چرخه آب در طبیعت است که تهدیدی مخاطره آمیز برای محیط زیست و حیات گونه‌های زیستی محسوب می‌شود. لذا یافتن نمایه‌های اندازه‌گیری خشکسالی برای پیش بینی و ارزیابی مکانی و زمانی این پدیده به‌منظور مدیریت بحران آن ضرروی و حیاتی به‌نظر می‌رسد. در این مقاله ابتدا به بیان مفهوم خشکسالی و مقایسه نمایه‌های اندازه‌گیری آن پرداخته شد و سپس از مبانی شبکه‌های عصبی- فازی به...

خشکسالی پدیده­ای طبیعی است که به‌علت برهم‌کنش عوامل مختلف هواشناسی، دارای فرآیند پیچیده­ای بوده و در همه شرایط اقلیمی و در تمام مناطق کره زمین به وقوع می‌پیوندد. لذا پیش‌بینی نمایه‌های خشکسالی و ارزیابی زمانی آن‌ها، یکی از راه‌های مؤثر در مدیریت بحران خشکسالی و تدوین طرح‌هایی به‌منظور کاهش اثرات آن به نظر می‌رسد. در پژوهش حاضر، برای پیش‌بینی نمایه خشکسالی بارش استاندارد شده (SPI) در ایستگاه سین...

خشکسالی نشانه روشنی از نوسانات اقلیمی است و تاثیر زیادی بر جوامع بشری دارد. مطالعه وضعیت خشکسالی جهت برنامه‌ریزی و مدیریت منابع آب از اهمیت زیادی برخوردار است. شاخص‌های زیادی برای بررسی خشکسالی وجود دارد که غالبا بر مبنای یک پارامتر استوار هستند. یکی از روش‌هایی که از چندین پارامتر استفاده می‌کند، تکنیک اولویت‌بندی بر اساس شباهت به راه حل ایده‌آل (TOPSIS) است. این الگوریتم یکی از روش‌های تصمیم‌...

در سال­های اخیر به علت افزایش فراوانی خشکسالی­ها در مناطق خشک و نیمه­خشک کشور سطح آب دریاچه­ها ­به طور چشم­گیری کاهش یافته و افزون بر آسیب­های زیست­محیطی، بخش­های اقتصادی و اجتماعی جامعه را نیز با چالش روبه­رو کرده است. هدف این پژوهش، بررسی نوسانات تراز سطح آب دریاچه پریشان در دوره­های خشک و تر، تاثیر خشکسالی­ها بر افت تراز سطح آب دریاچه و تعیین اثرگذارترین نمایه خشکسالی بر افت ترازسطح آب دریاچ...

پیش‌بینی خشکسالی نه تنها یکی از چالشهای اساسی کشور بلکه چالشی برای کشورهای دارای فناوری مدلسازی دینامیکی پیش‌بینی ماهانه است. در کشورهای پیشرو، برای پیش‌بینی خشکسالی ابتدا بارش به روش دینامیکی پیش‌بینی شده و پس از پس‌پردازش آماری، خشکسالی در قالب نمایههای خشکسالی مانند SPI، SPEI و ... پیش‌بینی میگردد. بهدلیل اینکه حوضههای آبریز جنوبغرب کشور شامل کرخه، کارون بزرگ، جراحی و زهره سهم چشمگیری در تام...