مراسم ماه محرم که هر ساله در ایران برگزار می گردد، دارای سابقه ای طولانی در تاریخ این سرزمین می باشد که با گذشت زمان و در راستای تغییرات به وجود آمده، جای خود را به مراسم عزاداری عاشورا داده است. این مراسم آیینی به عنوان نمادی از مبارزه و رویارویی حق و باطل، همواره از انواع مختلف هنری برای بیان نمادینِ پیام مستتر در خود سود برده است. در این میان عَلَم نیز با شکلی سَروگونه و در کلیتِ نمادی از پیکر شه...

نقوش صنایع دستی هر کشوری، به عنوان کهن?ترین و اصیل?ترین نقوش، نشان دهنده باورها، افکار و اعتقادات آن ملت است. گلیم های استان?های ایران هر کدام دارای ویژگی?های بصری بسیار خوبی هستند و به نظر می?رسد این نقش?مایه?ها از لحاظ ساختار طراحی و ارزش?های بصری قابلیت?های بالایی داشته و با هنر گرافیک رابطه?ای محکم و نزدیکی داشته باشند. روند اجرای این رساله به این صورت است که ابتدا نقوش دست بافت?های گلیم و ...

قالی های منسوب به شرق و شمال شرق ایران به مجموعه قالی هایی گفته می شود که از نیمه دوم قرن دهم هجری قمری تا اواخر قرن یازدهم هجری قمری در سلسله صفوی و با بیشترین فراوانی در دوران حکومت شاه عباس اول تولیدشده است. واژه هرات- اصفهان، نام دو حوزه فعّال بافت قالی در این زمان است که در خصوص خاستگاه اصلی این قالی ها مطرح است. استفاده از ساختار طراحی بندی شاه عباسی به همراه کاربرد نقش مایه های شاخصی چون ...

گرافیک یک زبان بین المللی است که بین همه انسان ها در برقراری ارتباط مشترک است. در این میان بهتر است از این زبان به شکلی ایرانی- اسلامی استفاده شود تا بتوان فرهنگ و هنر ایران را بیش از پیش در سطح جهان مطرح کرد. امروزه مدعیان حاکمیت فرهنگ و هنر غرب بر این باورند که این تنها شرق بوده که از فرهنگ و هنر آن ها گرته برداری کرده است. اما باید این نکته را یادآور شد که تمدن شرق بسی کهن تر بوده و در طول ت...

مسجد جامع نایین در حومهی بافت تاریخی شهر نایین و در ضلع شمال غربی آن واقع شده، بنا بر اعتقاد اکثر محقّقان، این مسجد در قرن چهارم هجری و بهدست دیلمیان بنا شده است. از وجوه متمایز این مسجد، گچبریهای نفیس شبستان جنوبی و محراب آن است که از نظر تکنیک و نقوش در مرتبهای متعالی جای دارد. طرحهای بهکار رفته بر مبنای نقوش گیاهی شکل گرفتهاند که با کمی تأمل، به اهمیت نقش برگ مو و خوشهی انگور در میا...

ظروف و اشیای سنگی که اخیراً در تعداد زیادی از گورستان های باستانی در منطق? جیرفت، واقع در جنوب شرق ایران به دست آمده است، از اهمیت ویژه ای برخوردار ند. این مجموعه نشانگر وضعیت اندیشه بشری درنقط? اتصال هزاره چهارم به هزاره سوم پ.م است. بر روی این اشیاء نقوشی از انسان، جانوران، گیاهان و معماری دیده می شود. بررسی این نقش مایه ها مدارک دست اول جدیدی از گذشت? دور و نقشی که این فرهنگ اصیل فلات جنوبی ا...

سنگ نگاره های نویافته ارگِس در ناحیه کوهستانی به فاصله 200 متری جنوب شرقی روستای ارگِس سفلی از توابع بخش زند، شهرستان ملایر در استان همدان قرار دارد. این اثر در سال 1390 با بررسی پیمایشی بخش زند شهرستان ملایر توسط محسن جانجان در فهرست ثبت آثار سازمان میراث فرهنگی قرار به سه گروه اصلی نقوش؛ ،b و a گرفته است. نگاره های ارگس در دو مجموعه هندسی، جانوری و انسانی تقسیم می شوند. نقوش هندسی به صورت نمادی...

با ظهور سلسلة صفویه، تحولی چشمگیر در تمامی عرصه های هنری و صنعتی، از جمله سفال های صفوی پدید آمد. برنامه ریزی های کلان شاه عباس، در این برهه به نوعی به ایجاد یک رنسانس در امر ساخت سفال انجامید. بکارگیری سلایق روز و در عین حال توجه به عناصر بومی و ادای دین به آنها، از سوی سفالگران منجر به تولید سفال هایی با مشخصات ترکیبی شد. سفال های این دوره شامل سفال های کوباچی، آبی و سفید، گمبرون، زرین فام، س...

درخت زندگی ، درختی است نمادین که در میانه ی جهان قرار دارد . این درخت در اسطوره های ملل ، دارای جایگاه خاصی است و در فرهنگ های مختلف تکرار می شود . برای درخت ، در رویکردهای اسطوره ای و نمادین، به سه مفهوم اصلی درخت کیهانی و درخت زندگی و درخت دانش اشاره شده است. از دوران پیش از تاریخ تصویر درخت و نمادپردازی آن در هنر هند، بین النهرین ، ایران ، یونان و مصر و... دیده می شود. بررسی نماد درخت به عنو...

یکی از ویژگی های بنیادین و پا برجای دستبافته های ترکمن بطور عمده مداومت کمابیش بی مانند خیال، نقشپردازی و جلوه های آن است. دستبافته ای که در عین سادگی و تغییر ناپذیری ، شهرتی جهانی دارد، اما شاید کمترکسی از راز و رمز نهفته در نقش و رنگ آن مطلع باشد . این سادگی و تغییر ناپذیری انگیزه ای شد تا به صورت میدانی و کتابخانه ای به تجزیه و تحلیل نقوش و رنگهای فرش ترکمن بپردازم. همانطور که انتظار می رو...