ادبیات به ویژه ادبیات داستانی مانند هر پدیده فرهنگی دیگر ساختار بنیادین جامعه را به تصویر می کشد. داستان-نویسان متعهد،چشم بیدار و زبان گویای زمانه اند و واقعیات اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و .. را انعکاس می دهند . داستان به دلیل ویژگیهای خاصی که دارد بیشتر از تاریخ مورد نقد و مطالعه قرار می گیرد و داستان های معاصر فارسی نیز با این ویژگی های خاص توانسته است واقعیات اجتماعی را به نمایش بگذارد. هر ...

نقد جامعه شناسی به عنوان یکی از رویکردهای نقد ادبی، به دلیل خاصیت ذاتی خود از یک سو به ادبیات و از دیگر سو به جامعه شناسی پیوند می خورد. در میان جامعه شناسان ادبیات، لوسین گلدمن با استفاده از آموخته های مکتب لوکاچ، توانست شیوه ای جدید به نام «ساخت گرایی تکوینی» معرفی کند؛ این شیوه در عین پرداختن به محتوای اثر از صورت آن نیز غافل نمی ماند. یکی از اتفاقات مهم در جامع? بعد از انقلاب ایران جنگ تحم...

تحقیق حاضر کوششی است برای فهم بهتر شخصیت اصلی رمان ایرانی در فاصله ی سال های 1386-1376 در تقابل و مواجه ی او با دنیایی که در آن زیست می کند. برای رسیدن به هدف فوق هجده رمان از آثاری که در این فاصله مورد توجه جشنواره های ادبی، نشریات معتبر و خوانندگان جدی ادبیات بوده است را برگزیده ایم و مواجه ی قهرمان رمان با حاکمیت درون رمان، نگاه او به دین و نهادهای دینی، سطح تحصیلات او و برخوردش با نهادهای آ...

نقد شاعران بر شاعران که از روش ها و رویکردهای نقد ذوقی به شمار می آید، در پهنه ی شعر فارسی رواج نسبی داشته است. شاعران از دیرباز تاکنون با شیوه ها و انگیزه های مثبت و منفی به نقد و نظر درباب شاعر یا شعر او پرداخته اند. با مروری در سروده های شفیعی کدکنی درمی یابیم که وی در اشعارش به این شیوه ی نقد اهتمام ورزیده است. در این مقاله، کوشیده ایم تا افزون بر تبیین وجوه تشابه و تفاوت شعر – نقدهای شفیعی...

شعرای پارسی گو تا قرن دهم هجری همواره با گذراندن مقدمات علوم رایج در فرهنگ اسلامی به پرورش ذوق خود می پرداخته اند و این موضوع سبب آمده است که محقق ادبیات فارسی برای درک بهتر متون ادبی خود را از دانستن این علوم بی نیاز نداند. اما با سیطره ی خاندان صفوی بر ملت و سرزمین ایران و تغییر بسیاری از مولفه ها، شرایط شاعری هم دگرگون شد و بسیاری از باذوقان حوزه ی زبان فارسی بدون گذراندن و ممارست در علوم آن...

جامعه شناسی ادبیات دانشی نوین ومیان رشته ای است که در آن تأثیر جامعه بر ادبیات و برعکس، تأثیر ادبیات بر جامعه مورد بررسی قرار می گیرد. آثار ادبی بازتاب شفاف شرایط فکری و فرهنگی هر عصر ی هستند. از آنجایی که تاریخ نگاران، نمی توانسته اند به روشنی از فضای سیاسی و اجتماعی عصر خویش سخن بگویند، تحلیل جامعه شناختی آثار ادبی می تواند، تصویر روشن و واضحی از اوضاع اجتماعی عصر پدیدآورندگان اثر را به ما ار...

چکیده : "شخصیت زنان" و بررسی نحوه ی بازنمایی و عملکرد آنان در رمان های معاصر، از نظرگاههای گوناگون بررسی شده است، اما رویکرد جامعه شناختی دراین زمینه،به علت ضعف تئوری و نظریه های جامعه شناختی کمتر مورد توجه پژوهشگران واقع گردیده است.از این رو با توجه به اهمیت نظریه ها در نقد ادبی، در این رساله که عنوان "نقد تطبیقی شخصیت زنان در رمان های معاصر فارسی"(سو و شون،شازده احتجاب،طوبا و معنای شب،سمفونی...

جامعه¬شناسی ادبیات از رویکردهای نوین نقد ادبی است. در این رویکرد به ارتباط جامعه و ادبیات در بستر تاریخی، اجتماعی، و اقتصادی توجّه می¬شود. نقد مارکسیستی یکی از شاخه¬های مهم جامعه¬شناسی ادبیات است که جورج لوکاچ (1885م- 1971م) برجسته¬ترین منتقد مارکسیست با پرداختن به رئالیسم، آن را وارد مسیر تازه¬ای کرد. وقتی نویسنده در رمان به موضوع رشد خودآگاهی طبقه کارگر و مبارزات و اعتراضات آن¬ها در جامعه می¬پ...