هجرت در تاریخ اسلام جایگاه و اهمیّت ویژه ای دارد و در آیات متعدّدی از قرآن کریم به عنوان روشی برای توسعه و گسترش اسلام و خارج شدن از سلطه ی ظالمان و مستکبران مطرح شده است. پیامبر خدا(ص) نیز آنگاه که آزار و فشار مشرکان در مکّه به اوج خود رسید، از این روش استفاده کرد و با بهره گیری از هجرت به عنوان یک تاکتیک، دامنه ی فعالیّت و مبارزه ی خود را گسترش داد و به مدینه کشاند، بااینکه دعوت از قریشیان حدود س...

نگاهی که در کشور ما به مقالهٔ انتقادی وجود دارد عموماً این نگاه است که چنین مقاله ای باید صرفاً انگشت بر ضعف های اثر بگذارد و فقط یادآور هر کژی و خطایی شود که در آن می بیند. اما نقد و نقادی این نیست و این رأی به صواب نزدیک تر است که نقادی کاوشی است دوسویه؛ از سویی کندوکاوی در باب فهم اثر و درک و دریافت و گوارش آن است که به گمانم این وجهِ پررنگ تر نقادی است و به طور معمول آن را نادیده می گیرند و فقط...

رساله حاضر با عنوان «تحلیل و بررسی قصه آدم در قرآن و مقایسه آن با عهدین و تأثیر آن بر الهیات ادیان ابراهیمی» به رشته تحریر آمده است. باز خوانی دوباره قصه آدم (ع) به لحاظ پیدایش نظریه های جدید و تأثیر آن در فهم متون مقدس ضرورت دارد. موارد اشتراک و افتراق قصه آدم (ع) در قرآن کریم و عهدین و واقعی یا نمادین بودن آن و بررسی تأثیر قصه بر الهیات ادیان ابراهیمی سوال های مهم این رساله بوده است. این تحقی...

توحید اصل ادیان ابراهیمی است. این صفت الهی که همواره مرز ایمان و شرک بوده است، در سه دینِ ابراهیمیِ یهودیت، مسیحیت و اسلام تبلور یافته است. توحید در یهودیت و اسلام، توحید ناب است؛ اما توحید در مسیحیت، توحید تثلیثی است. یعنی تبلور سه اقنوم پدر، پسر و روح القدس در یک ذات (خدا). این مقاله بر اساس مطالب کتاب مقدس، قرآن و کلمات بزرگان این ادیان، درصدد تبیین این آموزة الهی در این سه دین است و پس از تبی...

عقیده به ظهور « موعود »  مخصوص به دین یا ملّت خاص نیست. هر یک از ملل منتشر در عالم به نوعی بدان اقرار آورد هاند؛ و برای رهایی جهان از چنگال ظلم و تباهی، ظهور  نجی آخرالزمان را انتظار می کشند؛ و بالطبع هر ملّتی بنا بر آموز ههای دینی خود از آخرالزمان و جزئیات آن به نوعی سخن به میان آورد هاند امّا چیزی که غیرقابل انکار است وجود نقاط مشترک بسیاری است که نه تنها در ادیان ابراهیمی بلکه در غالب ادیان شاه...

عقیده به ظهور « موعود »  مخصوص به دین یا ملّت خاص نیست. هر یک از ملل منتشر در عالم به نوعی بدان اقرار آورد هاند؛ و برای رهایی جهان از چنگال ظلم و تباهی، ظهور  نجی آخرالزمان را انتظار می کشند؛ و بالطبع هر ملّتی بنا بر آموز ههای دینی خود از آخرالزمان و جزئیات آن به نوعی سخن به میان آورد هاند امّا چیزی که غیرقابل انکار است وجود نقاط مشترک بسیاری است که نه تنها در ادیان ابراهیمی بلکه در غالب ادیان شاه...

این نوشتار نگاهی اجمالی به مسئلة تأثیر فرهنگ ایرانی و سنت زرتشی بر فرهنگ و سنت اسرائیلی با تأکید بر مسئلة نجات و منجی باوری است. در آغاز راه مطالعات تطبیقی ادیان، دو گرایش افراطی و تفریطی در تاکید بیش از اندازه بر این تأثیر از یک سو و نفی هر نوع تأثیر از دیگر سو شکل گرفتند. به تدریج این دو گرایش گرچه همچنان پیروانی برای خود دارند، به تعادل گراییدند و اکنون اصل مسئلة تأثیر دین ایرانی بر سنت اسرا...

ابراهیم(ع) پدر ادیان سه گانة سامی (یهودیت، مسیحیت و اسلام) است. دستور خدا به او برایقربانی کردن یکی از پسرانش، از داستا نهای مهم و مشترک متون مقدس ادیان ابراهیمی است.بااین همه، چالشی چشمگیر نیز در این میان وجود دارد، که به کیستی این قربانی باز می گردد.درحالی که یهودیان و مسیحیان، او را اسحاق(ع) می دانند، مسلمانان بدین سو گرایش دارند که او رااسماعیل(ع) بدانند. اما ب هراستی کیستی این قربانی، چه ا...

در این مقاله دو پیش فرض اساسی حاکم بر هر پژوهش علمی یعنی ممکن بودنِ شناخت و معقولیت قانونمند پنداشتن جهان و اینکه قوای شناختی انسان قابل اعتماد است و انسان می تواند به شناخت از جهان دست یابد، به عنوان مهم ترین نقاط ریشه ای تعامل دین و علم و حمایت ادیان از علم مدرن مورد بررسی قرار خواهد گرفت. نشان داده می شود که ادیان ابراهیمی هم به طریق نظری و هم در عمل در طول تاریخ پیشرفت علم، توانسته اند این د...

ابراهیم(ع) پدر ادیان سه گانة سامی (یهودیت، مسیحیت و اسلام) است. دستور خدا به او برایقربانی کردن یکی از پسرانش، از داستا نهای مهم و مشترک متون مقدس ادیان ابراهیمی است.بااین همه، چالشی چشمگیر نیز در این میان وجود دارد، که به کیستی این قربانی باز می گردد.درحالی که یهودیان و مسیحیان، او را اسحاق(ع) می دانند، مسلمانان بدین سو گرایش دارند که او رااسماعیل(ع) بدانند. اما ب هراستی کیستی این قربانی، چه ا...