پس از پایان هشت سال جنگ تحمیلی این نیاز احساس شد که نسل پس از جنگ باید قهرمانان ملی خود در دفاع مقدس را بشناسد. یکی از راهکارهای این مهم نقاشی دیواری در سطح شهر بود تا مردم عادی در زندگی روزمره خود شهدای دفاع مقدس را دیده و از آن ها یاد کنند. جریان نمایش و تصویرسازی شهدا بر دیوارهای شهر تهران از دهه 1360 با اتمام جنگ آغاز شد و تا امروز ادامه دارد. دو دهه پس از جنگ، بیشتر نقاشی های دیواری از تمث...

فرهنگ، بازتاب باورهای عمیق درونی مردم یک ملت است. این باورها، متشکل از اعتقادات مذهبی و هویت ملی آنان می باشد. خصیصه اصلی فرهنگ عامیانه ایران این است که دین و ملیت همواره با یکدیگر همزیستی مسالمت آمیز داشته اند. پایبندی هنرمند مردمی به هویت فرهنگی و دلبستگی به اسطوره های کهن و حماسه های مذهبی باعث شد، حتی در مواقع نفوذ بیگانه، فرهنگ آنان را به ظاهر پذیرفته و در باطن آن را با جوهره ذاتی خود صیقل...

یکی از موضوعات نقاشی قهوه‌خانه‌ای موضوعات دینی و عاشورایی است. نقاشی قهوه‌خانه‌ای عاشورایی مانند بخش بزرگی از تاریخ نقاشی ایران و نقاشی‌های دینی دیگر از جمله نقاشی‌های مسیحی، روایی و به متن‌های زبانی مکتوب و شفاهی وابسته است. نقاشی‌های گوتیک و موضوعات مربوط به زندگی حضرت مسیح (ع)، بخشی از نقاشی‌های مسیحی به شمار می‌آید که در این مقاله به آن پرداخته خواهد شد. این دو گونه از نقاشی با وجود شکل‌گیر...

این مقاله مبتنی بر این فرضیه است که ظهور رقم مسجع در نقاشی اواخر دورۀ صفوی، افشاریه، زندیه و اوایل قاجار، بنا به مصالح مذهبی و لزوم اجتماعی و اقتصادی بوده است. از مکتب اصفهان به بعد که نقاشی تا حدودی از حصار دربار بیرون آمد، در جامعۀ اصفهان بسط و گسترش یافت و با زندگانی روزمرۀ مردم گره خورد، نقاشان با معضل مقبولیت آن در بین عامه مردم مواجه شدند؛ چون نقاشی از دورۀ اسلامی بنا به مسائل کلامی و مذه...

هنر از گذشته تا کنون یکی از بخش های جدا نشدنی زندگی بشر بوده و به همین دلیل دارای اهمیت زیادی است. یکی از موضوعات مورد مطالعه ی مردم شناسان و جامعه شناسان مطالعه ی هنر در جوامع گوناگون است.نقاشی دیواری به عنوان یکی از قدیمی ترین و شاید اولین گونه ی هنر بین انسان ها از اهمیت زیادی برخوردار است و در تمامی تمدن ها نمونه هایی دارد؛نقاشی های دیواری از دوران دیرینه سنگی در غارهایی چون لاسکو و آلتامیر...

در این مقاله به مطالعه وجوه فرهنگ عامه در آثار ذابحی با تمرکز بر چند مضمون مرتبط مانند کارناوال، آرمانشهر و گروتسک می‌پردازیم. مسئله اصلی چگونگی نشان دادنِ رهایی فرهنگ عامه از زیر فشار و بار فرهنگ مسلط در آثار هنرمند مذکور با تکیه به سبک او، با روش توصیفی-تحلیلی است. هدف پژوهش برجسته کردن ویژگی‌های فرمی آثار و در نهایت رسیدن به دو سطح دلالت آشکار و ضمنی است تا با شرح آنها، انواع وجوه فرهنگ عامه ...

بررسی دوره های برجسته ی آفرینش هنری، حاکی از رابطه ی این دوره ها با تحولات و بحران های اجتماعی می باشد. از طریق نظر سنجی از اساتید هنری و با بررسی نمونه آثار نقاشی هنرمندان حرفه ای و تجربی جنگ ایران و عراق و نقد فرمالیستی آثار دیواری، این حقیقت منتج شد که متاسفانه نقاشی اجتماعی معاصر ایران به چهار دلیل عمده روند تکاملی مطلوبی را طی نکرده است: 1- دوری نقاشان آموزش دیده از موضوعات اجتماعی 2- عد...

در اواخر دوره قاجار به دلیل احساس نیاز مردم وکمرنگی حمایت دربار از هنر رسمی، مردم به سراغ هنرمندان مکتب ندیده رفته و با تزریق آرمانهای روحی حماسی خود، هنر این هنرمندان را حمایت کرده و آنها نیز با پرورش این هنر زندگی خود را برای هنر عامه وقف کردند و در هدایت مسیر هنر و نقاشی ایران به سوی مردم قدم خالصانه ای برداشتند رساله ذیل پژوهشی در باب برخورد حماسی در آثار نقاشان مکتب قهوه خانه ای (خیالی نگ...

تا پیش از ظهور مدرنیسم هنری، در اواخر قرن نوزدهم معنای کلمه رئالیسم (واقع گرایی) چندان پیچیده نبود. تغییر در جهان بینی بشر و به تبع آن تغییر در معنای واقعیت سبب گشت تا گونه های هنری با تفاوت های بنیادین زیر این عنوان جمع شوند. واقع گرایی در ورود به ایران با بازنمایی ارتباطی برقرار نمود و این ارتباط تا به امروز نیز پا برجاست. این شیوه از نقاشی از عهد ناصری تا پایان سلطنت رضاشاه در جایگاه هنر ...

پادشاهان صفوی، از موقعیتی قدسی گونه برخوردار بودند. گفته می شد آن ها معصوم هستند و علم لدنی، اقبال خاص شاهی، توانایی انجام دادن معجزه و پیش گویی آینده را دارند. خانه شاه مقدس و محل بست بود. اشیایی که با شاه تماس داشتند، مقدس می شدند و قدرت شفابخشی داشتند. شاه به سبب برخورداری از چنین موقعیتی، به خودش اجازه می داد تا احکام شریعت را نادیده بگیرد و مرتکب منکرات شود. مردم از نفرین شاه می ترسیدند. د...