زبان تنها ابزار ارتباطی نیست بلکه در مسیر تکامل خود به بنیانی اجتماعی و فرهنگی تبدیل شده است که حاوی امکانات و محدودیت‌هایی برای شناخت، برقراری و جهت­دهی به مناسبات اجتماعی و حقوقی و فرهنگی است. در این بررسی این امکانات زبان و محدودیت‌های آن ­را در پرتو دیدگاه نظریه نسبیت زبانی به بوته تحلیل نهاده‌ایم تا در پرتو شواهدی از حوزه جامعه‌شناسی و مردم‌شناسی زبان به بررسی ادعای این نظریه مبنی بر تاثیر...

نظریه بازی های زبانی (the theory of language games)، محوری ترین بحث فلسفه متأخر لودویگ ویتگنشتاین (1889 - 1951)، فیلسوف اتریشی تبار انگلیسی، است. این نظریه در تقابل با نظریه تصویری زبان، که هسته فلسفه متقدم ویتگنشتاین است، بسط یافته است. براساس نظریه تصویری، زبان صرفاً یک کارکرد دارد: تصویرگری واقعیت. ما می توانیم با شناخت حقیقت زبان، حقیقت جهان را دریابیم. درواقع، نظریه اخیر اساساً نماینده یک دی...

پژوهش حاضر نظریه دوگان سازی صرفی اینکلاس و زول (2005) و ادعای اصلی این نظریه مبنی بر شکل گیری دوگان ساخت ها با نیاز مضاعف صرف به یک سازه زبانی با ویژگی­های معیّن صرفی ـ معنایی را با استفاده از برخی ساخت­های صرفی زبان فارسی بررسی می­کند. نظریه دوگان­سازی صرفی فرایند تکرار را که در رویکردهای قبلی حاصل کپی­سازی یا همان نسخه برداری واجی تلقی می­شود، عمدتاً ناشی از تکرار ویژگی­های معیّن صرفی ـ معنایی م...

رمزگردانی دوزبانه های ترکی آذری‑ فارسی در پرتو مدل زبان ماتریس و نظریه صفر عبدالحسین حیدری[1] مهدی سمائی[2] لطیف عطاری[3] افسر روحی[4] تاریخ دریافت: 1/2/91 تاریخ تصویب: 30/1/92 چکیده از آنجایی که مدل زبان ماتریس تبیین بهتری از رمزگردانی درون جمله ای ارائه کرده است و نظریه صفر بر روابط هسته‑ متمم در گزینش ساخت های رمزگردانی شده تمرکز دارد، تحقیق حاضر در مطالعه رمزگردانی درون جمله ای ترکی آذری‑ ف...

چکیده ندارد.

نظریه عرفی بودن زبان قرآن بر این باور است که قرآن کریم به زبان قوم پیامبر اسلام (صلی‏الله‏علیه‏و‏آله) یعنی به همان واژگان و معانی معهود و قواعد دستوری و خصوصیات بلاغی و فرهنگی موجود در میان آنان نازل شده است در قرآن هیچ لفظ و تعبیری که عرب عصر نزول مراد از آن را نداند، وجود ندارد؛ طبق این نظریه در قرآن این موارد نیست: متشابه ، مجمل ، غریب، بطون ، اعجاز علمی ، عموم و اطلاق ، حقیقت شرعی . مهمترین...

فرایند تبدیل[1] در ساخت ستاک حال افعال زبان فارسی از اسم ها و صفت ها فرایندی زایا است. با وجود رویکردهای گوناگون به پدیده ی معنا در این فرایند هنوز نظریه ای که بتواند تمامی جنبه های معنایی این پدیده را تبیین کند ارائه نشده است و به نظر می رسد که ترکیبی از رویکردها و نظریه های موجود می تواند در این زمینه راهگشا باشد. این نظریه ی ترکیبی شامل نظریه مجاز در چهارچوب زبان شناسی شناختی، رویکرد کاربردش...

در این مقاله، بر پایه نظریه کاربردشناسی عام هابرماس، کوشیده ایم نشان دهیم که کاربردشناسی تجربی مرسوم در دانش زبان شناسی، در حوزه آموزش زبان خارجی از نقصان «کسری هنجارمندی» رنج می برد. کسری هنجارمندی به معنای فقدان منابع هنجارین برای داوری بر سر داعیه های اعتباری است که توافق بر سر آنها زمینه ساز رسیدن به فهم مشترک و برقراری هم رسانش های زبانی است. رویکرد کاربردشناسی تجربی به دلیل همین کسری هنجا...

پایان‏نامه حاضر به بررسی تغییرات نحوی در ترجمه از انگلیسی به فارسی در چارچوب نظریه ایکس-تیره می‏پردازد. هدف این پژوهش بررسی نوع و میزان تغییرات نحوی است که در فرافکن‏های بیشینه، میانه و هسته هر یک از گروه‏های ip، cp، vp، dp و np در فرآیند ترجمه رخ می‏دهد. جامعه‏آماری این پایان‏نامه متشکل از 150 جمله انگلیسی و ترجمه فارسی آن‏هاست که از طریق نمونه‏گیری اتفاقی از 5 کتاب داستانی و 5 کتاب غیرداستانی...

این پژوهش کوششی است برای بررسی انواع روشهای مجهولسازی فعلهای مرکب زبان فارسی و معرفی نظریه معنایی جکندوف، یعنی آنچه «نظریه معنیشناسی مفهومی» نامیده میشود. معرفی این نظریه معنیشناختی، به این دلیل است که مبانی آن به محک دادههای زبان فارسی سپرده شود تا معلوم شود آیا این نظریه، چنانکه پیشنهاددهنده آن ادعا میکند، جهانی است و از عهده تبیین دادههای زبان فارسی برمیآید یا خیر. به این منظور، رفتار معنایی...