امیر علیشیر نوایی( 906- 843 هـ ق) از جمله وزرا، دانشمندان و ادبای با اعتبار قرن نهم هجری قمری است و از وزرای با اعتبار سلطان حسین بایقرا به شمار می‌آمد. از وی افزون بر 20 دیوان، منظومه و تذکره به جا مانده است که یکی از مهمترین آنها مجالس دیوان وی است. با وجود نسخه‌های خوشنویسی شده از دیوان امیر علیشیر نوایی، تنها نسخه‌های معدودی از آن در زمان شاه طهماسب صفوی و در ادامه در سال‌های حکومت صفویا...

سهراب سپهری، امروز نه تنها در ایران که در بسیاری از کشورهای جهان شناخته شده و اشعارش به بسیاری از زبانهای زنده دنیا ازجمله آلمانی، اسپانیایی، انگلیسی، ایتالیایی، ترکی استانبولی، عربی، فرانسوی و لهستانی ترجمه شده است. در عرصه شعر معاصر پس از نیمایوشیج بیش از هر شاعر دیگری ـ به افراط و تفریط ـ درباره سهراب سپهری سخن گفته شده است. در این میان منتقدانی که براساس اظهار نظرهای علمی ـ پژوهشی به شعر و ...

امیرعلیشیر نوایی، سیاستمدار و فرهنگمرد پرآوازه روزگار تیموری، واجد جایگاهی والا در تاریخ فرهنگ ایران است. آنچه هویدا می نماید، جدا از توانمندی و نفوذ سیاسی فوق العاده، شخصیت علمی - ادبی وی از جمله دلایل دستیابی او به چنین جایگاهی است. شخصیت علمی - ادبی امیرعلیشیر نوایی موضوعی است که در این مقاله مورد بررسی و واکاوی قرار گرفته است. از این رهگذر، با یاری جستن از روش تحقیق تاریخی، نقش او در ادب تر...

دربارة ساخت نواختی تکیه زیروبمی در زبان فارسی دو دیدگاه واجی متفاوت وجود دارد. یکی از دیدگاه­ها فرض می­کند که دیرکرد قله در واج­شناسی آهنگ فارسی فاقد نقش واجی و تمایزدهنده است؛ از این رو، وقوع زودهنگام یا دیرهنگامِ قله در تکیة زیروبمیِ خیزانِ فارسی باعث تفاوت­های معنایی نمی­شود. برمبنای این دیدگاه، تکیة زیروبمی فارسی یا به­ صورت L+H* یا L*+H بازنویسی می­شود. درمقابل این دیدگاه، دیدگاه دیگری نیز وج...

تکیه فرایندی آوایی است که در آن هجایی نسبت به هجاهای دیگر برجسته می­شود. همة واحدهای واژگانی زبان، صرف­نظر از صورت ساختاری و تعداد هجاهای آن­ها در واژگان، طرح تکیه یا الگوی خاص خود را دارند.با توجه به این موضوع که بیان می­شود گرایش عمومی تکیه در زبان فارسی به سمت پایان واژه است و قواعد اعطای تکیة کلمه در این زبان مشروط به شرایط دستوری است، در این تحقیق به دنبال پاسخی برای این پرسش­ هستیم که آیا...

نقش نشانه های نوایی در ابهام زدایی از عبارات مبهم فارسی در دو آزمایش تولیدی و شنیداری جداگانه مورد بررسی قرار گرفت. دو نوع عبارت مبهم برای این منظور انتخاب شدند. نوع اول، زنجیره های آوایی سه هجایی بودند که بسته به محل حضور مرز واژگانی، به دو صورت یک واژه ای و دو واژه ای خوانده می شدند. نوع دوم گروه های اسمی دارای ابهام ساختاری شامل توالی یک اسم و دو صفت بودند که بسته به محل حضور مرز گروه نحوی م...

پژوهشحاضر با هدفطراحی برنامۀ آموزش بازداری پاسخ و بررسی تأثیر آن بر نشانههای اختلالنارسایی توجه­—بیش­فعالی کودکان انجام شد. روشپژوهش آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و گروه گواه بود. جامعۀ آماری شامل همهکودکان دارای اختلال نارسایی توجه­-­بیش­فعالی سنین هفت تا 11 سال شهر تهران بودکه به بیمارستانتوانبخشی رفیده مراجعه و تشخیص روان‌پزشکی دریافت کرده‌ بودند.تعداد 16 آزمودنی به شیوۀ هدفمند انتخاب ش...

    هدف این مطالعه، مقایسه ابعاد سرشت و منش در دانشآموزان با و بدون نشانه‌های وسواس بود. روش پژوهش از نوع علی-مقایسهای میباشد. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه دانشآموزان مقطع دبیرستان شهر اردبیل در سال تحصیلی 1393 تشکیل میدادند. در یک مطالعه مقطعی، 1200 دانشآموز به روش نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای از بین مدارس دولتی شهرستان اردبیل انتخاب و پس از غربالگری به وسیله پرسشنامه وسواس فکری و عملی و مصا...

زبان فارسی ازجمله زبان هایی است که در آن کانونی سازی[1] رخ می دهد. درنتیجۀ رخ داد این پدیده، که نمونه ای از قلب نحوی[2] به شمار می رود، سازۀ نحویِ کانونی شده یا در سطح ساخت ظاهری جابه جا می شود و یا در سطحِ صورتِ منطقی به جایگاهِ شاخصِ فرافکنِ کانون. یافته­ها  نشان می دهد که: (الف) حرکت کانونی سازی، قبل از بازنمون[3]، ضرورتاً منجر به خوانش تقابلی نمی شود، (ب) کانونی سازی شامل حرکتِ کلِ سازة کانونی شده د...

در این مقاله، رابطۀ بین مشخصه های نوایی همچون تغییر‏های دامنه زیر‏و‏بمی با نقش های کاربرد‏شناختی آنها را در تعامل‏های گفتاری بررسی کرده‏ایم و در چهارچوب مدل پیرهامبرت (1980)، تغییر بسامد اصلی را برای ایفای نقش های کاربرد‏شناختی خاص در گفتار زبان فارسی، مورد تحلیل قرار داده‏ایم. گفتنی است که این مطالعه جنبۀ آماری ندارد و در‏حد معرفی نقش های کاربرد‏شناختی بسامد اصلی در گفتار انجام شده است. نتایج ...