مجلد پنجاه و دوم فهرست نسخه های خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی، تألیف محمودنظری، شامل 400 نسخه خطی است ونسخه های شماره 18901 تا 19300 را دربر می گیرد. این نسخه ها به زبان های فارسی، عربی، و ترکی، و بیشتر آنها متأخر است. تعدادی از نسخه ها متعلق به منطقه افغانستان و شبه قاره هند است و شمار نسخه های فقه حنفی درمیان آن ها چشمگیر است. در این نوشتار، به ذکر برخی نکات درباره روش فهرست نگاری نسخه های خ...

هدف: نسخه های خطی به عنوان آثار مکتوب گذشتگان بخشی از تاریخ کتاب و کتابداری در ایران را به خود اختصاص داده و حاوی اطلاعات مفیدی در موضوعات مختلف هستند. توجه به بازیابی اطلاعات موجود در این مجموعه ها و شناسایی آنها در سال های اخیر، نیاز به استفاده از ابزارهای بازیابی اطلاعات در این حوزه را بیش از پیش محسوس کرده است. با توجه به وجود بیش از 5000 واژه تخصصی در حوزه نسخه های خطی (کتابشناسی و نسخه شن...

کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران غنی ترین کتابخانه دانشگاهی کشور از نظر داشتن نسخه های خطی است. سنگ بنای این مجموعه در سال 1328ش. با اهدای مجموعه ارزشمند سید محمد مشکوه گذاشته شد و فهرست نویسی نسخه های خطی این کتابخانه نیز سابقه ای به همین درازا دارد که با انتشار هفت مجلد فهرست نسخه های اهدایی سید محمد مشکوه در سال های 1330-1338ش. آغاز شد؛ اما جدیدترین فهرست کتابخانه مجلد نوزدهم آن است...

هدف: احیای متون فارسی و دست نوشته های موجود در گنجینة نسخه های خطی کتابخانه ها، بحث تازه ای نیست و برخی از دانشمندان برجسته، در این زمینه خدمات شایانی ارائه داده اند، لکن فهرست های رایج، وافی به مقصود طالبان آثار نیست و این کار را باید جهتی نو بخشید و از شیوه های جدید و صحیح پیروی کرد. روش: در راستای روش های احیا و حفظ متون فارسی در تمام مراحل آن از جمله کتابت، مقابله، تصحیح، ترجمه، تدریس، ته...

کتاب تاریخ نسخه پردازی و تصحیح انتقادی نسخه های خطی، تألیف نجیب مایل هروی، که شرکت انتشارات سورۀ مهر آن را منتشر کرده است از تازه ترین پژوهش ها در حوزۀ نُسخ خطی و تصحیح متون کهن است که در دو بخش اصلی به نگارش درآمده است. در این مقاله سعی می شود ضمن مطابقت این کتاب که بازچاپی است از اثری که پیش تر به طبع رسیده بود با نسخۀ پیشین، به شکلی اجمالی به معرفی آن پرداخته شود

هدف: رعایت مؤلفه های مدیریت دانش در زمینه های گردآوری، سازماندهی، نیروی انسانی، اشاعه، و نگهداری و حفاظت در بخش های نسخ خطی در کتابخانه های ایران بررسی شده است.  روش/ رویکرد پژوهش: در این پژوهش پیمایش توصیفی است و جامعه پژوهش شامل کلیه بخش­های نسخ خطی در کتابخانه­های سطح کشور است. در جامعه مورد پژوهش که شامل 44 کتابخانه در سطح ایران است، تمامی مسئولین بخش ها، کارشناسان و کارکنان مورد بررسی قرا...

روایت ایتهوتر واپسین روایت ایرانی است که زرتشتیان ایران در سدۀ 12ی، در پاسخ به هفتاد و هشت پرسش فقهی پارسیان، روانۀ هند ساختند. در 1996م، ماریو ویتالونه این روایت را بر اساس سه دست نویس در ناپل ایتالیا منتشر کرد. به تازگی دست نویس کهن تری، مورخ 1152ی، در کتاب خانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران فهرست شد که معرفی و سنجش آن دست نویس با متن چاپ ویتالونه و تصحیح مجدد چاپ مذکور موضوع این مقاله است.

پس از حاکمیت اسلام، مانویان مانند سایر ادیان دیگر در ایران به مدت چندین قرن از آزادی نسبی برخوردار شدند که در تعامل با حاکمان جدید بودند، و بدون تردید حاکمیّت جدید، از تجربه های مختلف سرزمین های جدید بویژه ایران بهره می برد. در همین هنگام بود که ایرانیان هنر خود را در خدمت مسلمانان قرار دادند. به مرور و با گسترش اسلام، سنت و فن تزیین و تذهیب کتابت قرآن کریم به تأثیر از هنر گذشته ایرانیان، قرار گ...

چکیده نسخه های خطی جزئی از میراث فرهنگی یک جامعه تلقی شده و در اکثر پژوهش ها بخصوص در حوزه علوم انسانی به عنوان منابع دست اول محسوب می شوند. از این رو دیجیتال سازی این نسخه-ها از دو منظر دسترس پذیری و حفاظت، برای محققان و سازمان های مرتبط با نسخه های خطی، حائز اهمیت می باشد. پژوهش حاضر بر آن است تا به بررسی میزان بهره گیری از استانداردهای ابرداده ای در ذخیره-سازی نسخه های خطی موجود در پایگ...