شناخت خود ازجمله مطالب و موضوعات مهم و مورد توجه در مکاتب مختلف الهی و غیرالهی است. امام علی­(ع) برای اشاره به این موضوع از عبارت «معرفت نفس» استفاده کرده­اند که مقایسه و تطبیق با دیگر کلمات و عبارات متعدد مترادف در‌این‌باره، دقت و نکته­سنجی حضرت را به تصویر می­کشد. خودشناسی بر دیگر انواع متصور شناخت مقدم است؛ در اهمیت آن، همین بس که غایت علم و معرفت، برترین عقل و حکمت­ها، فوز اکبر و .....

در رساله های آغازینِ افلاطون، موسوم به رساله های سقراطی، سقراط بارها می گوید: «نمی دانم». آیا او درحالی که چنین می گوید، می داند یا نمی داند؟ هر یک از دو پاسخِ این پرسش، از روزگار باستان، در میانِ معاشرانِ سقراط، تا امروز، در میانِ خوانندگانِ نوشته های افلاطون، طرفدارانی داشته است. بسیاری از سقراط پژوهانِ معاصر به گزینه یا قرائت دوم، مبنی بر صداقت سقراط در اقرار به نادانی، گرایش یافته اند؛ ولی اینان د...

 بدون شکّ از مهم‌ترین رسالت‌های ادبیّات در گذر تاریخ ، بیدارسازی وجدان به خواب رفتۀ مردم بوده است. ادیب همچون تصویرگری ماهر، بازنمودی واقعی از جامعه را نشان می‌دهد. آنچه که در دانش نشانه‌شناسی مهم است چیدمان واژه‌ها و بازتاب آن در آثار ادبی است. گاهی مخاطب با دقّت نظر در کُنه هر متنی متوجّه نوعی ابهام می‌شود. راه برو‌ن‌رفت، خوانش واژها و چیدمان آنها در ساختار این دانش است. پژوهش پیش‌رو سعی دارد، سوژ...

همزمان با انقلاب مشروطه در ایران و انقلاب مردم عراق علیه عثمانی‌ها شاعرانی پا به عرصه ادبیات نهادند که مضمون‌های مشترکی در اشعارشان بود، از جمله مبارزه با جهل و طلب علم و استعمارستیزی و آزادی خواهی و... آنان پیشرفت و رشد و ترقی کشورشان را در گرو علم طلبی و دوری از نادانی می‌دانستند و این شاعران در دو کشور مسلمان و همسایه می‌زیستند. ملک الشعرای بهار و جمیل صدقی زهاوی هر دو شاعر...

تصور زندگی بدون رنج، تصوری است که عقلش نمی­کند تصدیق؛ از این رو، مسأله رنج همواره برای انسان­های اندیشمند مطرح بوده و هر کسی به نحوی آن را تبیین کرده است. مولوی نیز به ژرفی در این مسأله اندیشیده است. در این مقاله، نظرات مولوی درباره انواع رنج، علل رنج و آثار نیکوی آن بررسی شده است. او رنج­ها را به دو گروه عمده تقسیم کرده  است: رنج­هایی که انسان، خود برای خویشتن فراهم می­آورد و رنج­هایی که خداون...

هدف اصلی این تحقیق عبارت است از بیان اهمیت ولایت و ولایت‌پذیری در تربیت، و احصای موانع تربیتی ولایت‌پذیری از منظر قرآن کریم. برای انجام این تحقیق از روش توصیفی- تحلیلی و نیز تحلیلی- استنباطی استفاده شده است. بنابراین پس از توصیف بدون دخالت یا استنتاج ذهنی موضوع تحقیق، آیات قرآن کریم با توجه به سوالات تحقیق مورد تحلیل فکری قرار گرفته، و چارچوب کلی تحقیق مشخص شده و سپس از آیات منتخب، استنباط صورت...

  طنز نوعی گفتمان است که جهت انتقاد و یا التذاذ مخاطب به کار گرفته می­شود. ادبیات معاصر ایران از طنز برای بازتاب دیدگاه­های انتقادی استفاده می­کند چنانچه داستان­پرداز جدّی­نویسی چون چوبک، زمانی که قلمِ جدّ احساس عجز می­کند، از طنز یاری می­جوید. واکاوی طنز داستان­های او می­تواند در درک گفتمان­های مسلّط داستان­های وی و دوره­ای از تاریخ ایران، نقش تأثیرگذاری داشته ­باشد. طنزهای چوبک را از لحاظ درون­ما...

پایان نام? حاضر تحت عنوان «معصیت، مصادیق و راه های جبران آن در قرآن و روایات» در پنج فصل تنظیم شده است. حاصل مطلب آنکه در معنای اصطلاحی و کاربرد قرآنی، معصیت عبارت است از هر گونه کاری که برخلاف فرمان الهی بوده و به عزت و کرامت انسان ضربه وارد کند و او را از مقام بالا، به پایین ترین مقام حتی پست ترین مقام می کشاند. در منشأ ارتکاب معاصی حداقل به سه عامل اصلی می رسیم که آن سه عامل عبارت اند از: 1....

جاهلیت از منظر قرآن کریم در ابعاد و محورهای گوناگونی قابل بحث است. یکی از این محورها که در آیات قرآن انعکاس یافته، نمادها و ویژگی های جاهلیت است. که با شناخت چهره ی واقعی جاهلیت و جاهلیتی که در این زمان هم دامنگیر بشر است می توان گامی در جهت شناخت و درک اسلام برداشت. از این رو در این نوشتار سعی بر این است با دقت در قرآن و سنت روشن نماییم که معنای اصلی جاهلیت نادانی و بی سوادی نیست بلکه جاهلیت ...