مقدمه و هدف پژوهش: در این مقاله به دنبال پاسخ این پرسش هستیم که آیا موسیقی و سازهای کردی در آیین‌های بومی محلی کرمانشاهان نقش داشته اند؟ یافتن پاسخ این پرسش در پرتو دانش و مبانی نظری و بررسی نظریات و دیدگاه‌های اندیشمندان و صاحبنظران علوم انسانی و نیز نقطه نظرات اساتید موسیقی میسر خواهد شد. روش پژوهش: جامعه مورد مطالعه این تحقیق شامل 220 تن از هنرمندان و موسیقیدانان شهر کرمانشاه می‌باشد که از ...

گستره های نغمگی(به عنوان یکی از ارکان اساسی ساختار مُد) در موسیقی قدیم ایران انواع و تعاریف متعددی دارند. گونه هایی چون جمع، جنس، بحر، ذوالاربع، ذوالخمس و ... از انواع سلول‌های نغمگی مندرج در رسالات موسیقی حوزه‌ی اسلامی‌اند. تعیین نقش درون ساختاری ِ نغمات، سیرملودیک خاص و برخی عوامل دیگر، تبدیل هر سلول نغمگی- از جمله سلول های مذکور- به یک فضای صوتی- موسیقایی متعین (مد)، با تأثیر زیباشناختی خاص ر...

به نظر می رسد برای موسیقی دانان فتوت نامه ای نوشته نشده است. این نبود احتمالی را می توان چنین تفسیر کرد که اهل این هنر یک صنف به شمار نمی رفته اند؛ نیز این گمان دور از ذهن نیست که اگر صنف موسیقی دان در عمل وجود داشته، منع مذهبی و حرمت غنا مانع از نوشتن فتوت نامه برای آنان بوده است. اما در برخی رسالات موسیقی، بخشی به «نصایح موسیقاری» یا شیوه «سلوک این فنّ شریف» یا «آداب مجالس» اختصاص دارد که به پ...

به نظر می رسد برای موسیقی دانان فتوت نامه ای نوشته نشده است. این نبود احتمالی را می توان چنین تفسیر کرد که اهل این هنر یک صنف به شمار نمی رفته اند؛ نیز این گمان دور از ذهن نیست که اگر صنف موسیقی دان در عمل وجود داشته، منع مذهبی و حرمت غنا مانع از نوشتن فتوت نامه برای آنان بوده است. اما در برخی رسالات موسیقی، بخشی به «نصایح موسیقاری» یا شیوه «سلوک این فنّ شریف» یا «آداب مجالس» اختصاص دارد که به پ...

این مقاله به ویژگی “دور“ در سیستم های قدیم آوانگاری ریتم در موسیقی ایران می پردازد. روش های متنوعی برای آوانگاری نغمات و ایقاعات در آثار علمی موسیقی دانان ایران طرح گردیده است که بخش قابل ملاحظه ای از آنها مشترکاً مورد استفاده موسیقیدانان ایرانی و عرب بوده است. وجه مشترک در اساس ساختار کلیه ی این روش ها آن است که تفکر “دور“ یا “چرخه” را به انحای مختلف تداعی می کنند. در این مقاله چگونگی انطباق آخ...

مفهوم فواصل در موسیقی ایرانی و اثرات آن بر ساختار و کلاسه بندی ردیف موسیقی ایرانی یکی از مهمترین مسائلی است که موسیقی دانان به آن توجه می کنند. آنالیز مفهومی موسیقی همچنین، در سال های اخیر بسیار مورد توجه پژوهشگران و محققان در زمینه پردازش سیگنال قرار گرفته است. بحث تشخیص مقام یا الگو (در موسیقی غربی)، از روی سیگنال صوتی، ارتباط مستقیم با مفهوم فواصل دارد. یکی از ویژگی های اصلی که دربیان مفهوم ...

با تسخیر اندلس به دست مسلمانان در قرن دوم هجری/ هشتم میلادی، فرهنگ موسیقی اسلامی که عمدتاً ریشه در میراث موسیقی ساسانی داشت، به این سرزمین راه یافت. از جمله کسانی که در این انتقال فرهنگی نقشی ایفا کرد، ابوالحسن علی بن نافع، مشهور به «زریاب» بود. برخی گزارش های موجود، از وی به عنوان یکی از تأثیرگذارترین موسیقی دانان این دوره، بنیان گذار نظام «نوباتی» و سازنده 24 «نوبت»، یاد کرده اند. نوبت مجموعه ...

موسیقی یکی از جلوه های هنری جوامع و ملل از آغاز تا کنون و بعنوان یک بلاغت موثر روحی، دارای پستی و بلندی ها و احساسات عالی و نماینده روح ملتها بوده است. خاستگاه و منشأ پیدایی آن، متن جامعه و بر اساس نیازهای اجتماعی بوده که نسبت به نوع تحولات و تغییرات اجتماعی، شکل و محتوای آن نیز از گذشته تا امروز دچار تحول شده است. جزیره العرب در میان سرزمینهای عرب، پیش از آغاز اسلام، به جز شعر که در حدود یک قر...

همان طور که می دانیم از تاریخ بازگشایی دانشکده های موسیقی در کشورمان مدت زمان طولانی نمی گذرد و شاخه ی نوازندگی ساز جهانی، رشته ای نوپا می باشد که در جهت بسترسازی برای پرورش نوازندگان کلاسیک (به مفهوم عام آن) شکل گرفته است. اما مسیر پیشرفت جهانی در این شاخه از این موسیقی در کشورمان، بسیار طولانی است که وجود هر گونه پژوهش (در مسیر ارائه ی راه کار مناسب به هنرجویان ایرانی )می تواند اثربخش باش...

ایل قشقائی یکی از بزرگ ترین و مهم ترین جوامع کوچ نشین ایران است. وسعت و تنوع بسیار زیاد مناطق ییلاقی و قشلاقی این ایل سبب پیدایش تنوع در عرصه های گوناگون فرهنگی و هنری این جامع? کوچ رو شده است؛ موسیقی نیز به عنوان یکی از مهم ترین شاخه های هنر، منعکس کنند? این تنوع محیطی است. موسیقی ایل قشقائی با ویژگی هایی بارز، از موسیقی سایر نواحی ایران متمایز است و غالب این ویژگی ها متأثر از جغرافیای محیطی ا...