پژوهشی در نقش موسیقایی «تکرار» و دیگر کارکردهای آن در شعر فروغ فرخزاد* محمد عنایتی قادیکلایی1 کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی دکتر مسعود روحانی دانشیار دانشگاه مازندران چکیده شعر هنری است زبانی، و موسیقی لازمۀ طبیعت شعر است؛ زیرا این موسیقی است که معنی، تخیّل و عاطفۀ نهفته در شعر را به مخاطب منتقل می­کند و باعث ایجاد همگونی در شعر می‌شود. موسیقی شعر یعنی نظام خاصی که در محور افقی و عمودی ...

چکیده عماد فقیه کرمانی از شاعران قرن هشتم هجری قمری است. وی همچون معاصرانش: خواجوی کرمانی، سلمان ساوجی، کمال خجندی، ناصر بخارایی و ... در ردیف شاعران گروه تلفیق قرار می گیرد. این دسته از شاعران مضامین عاشقانه را با مضامین عارفانه در هم آمیخته اند. زبانِ شعری عماد فقیه در بسیاری موارد هنری، تصویری، نو و تازه است. شاعران، شعر را از گذشته ها تا کنون در هر زمینه و با هر انگیزه ای که سروده اند؛ موج...

برای کسی که اندک اطّلاعِ سبک‏شناختی از ادوار شعر فارسی دارد، مسلّم است که قصاید ناصرخسرو هم از نظر فنّی و هم از لحاظ محتوایی به‏کلی با قصاید سایر شاعران قرن پنجم هجری متفاوت است. این تفاوت حتی در حوزه‏هایی از شعر او به چشم می‏خورد که شاعر برای ایجاد تنوّع و نوآوری با محدودیّت روبه‏روست. در این مقاله، سعی شده است از طریق مقایسة قصاید ناصرخسرو با سه تن از معروف‏ترین معاصرانش (عنصری، فرخی و منوچهری) در ...

در شعر کودک، کم‌تر شعری را سراغ داریم که در آن‌ از موسیقی کناری یا اَشکالِ مختلف قافیه، نهایت استفاده نشده‌باشد. شاعران شعر کودک به‌دلیل تأثیر غیرقابل انکار عناصر موسیقایی بیرونی، کناری و درونی، همواره کوشیده‌اند این عناصر موسیقایی را به بهترین شکل، به‌کار ببرند. محمود کیانوش یکی از شعرای تأثیرگذار و صاحب‌نظر در عرصه شعر کودک است. این پژوهش که با روش توصیفی – تحلیلی و مبتنی بر نظریات صورتگرایی نو...

«شعر علوی» یکی از شاخه‌های اصلی شعر آیینی به‌شمارمی‌آید که تاکنون مورد بررسی همه‌جانبه و علمی قرار نگرفته‌است و در اندک پژوهش‌های انجام‌شده در این زمینه بیشتر به محتوا و درون‌مایة آن پرداخته‌شده‌است. رسالت دینی و کارکرد مذهبی این اشعار در گرو تأثیرگذاری عمیق این اشعار در مخاطب است. موسیقی یکی از عناصر سازندة شعر است که نقش مهمّی در زیباسازی کلام و تأثیر آن بر مخاطب دارد. در این جستار، سطوح چهارگ...

هر شعری برای ایجاد تأثیر در مخاطب به موسیقی نیازمند است. موسیقی شعر در زیبایی سخن و تأثیر آن در رساندن مفهوم و پیام شاعر و نشان دادن احساسات و عواطف وی نقش اساسی بر عهده دارد. اهمّیّت موسیقی شعر در این است که خواننده و شنونده را در فضای عاطفی شاعر می برد و به شاعر کمک می کند تا منظور و حرف دل خود را بسیار گیراتر به شنونده برساند. این پژوهش به بررسی جلوه های موسیقی بیرونی، درونی وکناری، در غزلهای ...

موسیقی شعر مجموعه ای از وزن عروضی،هماهنگی های صوتی و آوایی، و ردیف و قافیه را شامل می شود که با عنوان موسیقی بیرونی،موسیقی درونی و موسیقی کناری شناخته شده اند .هر کدام از این موسیقیهای چندگانه شعر ، علاوه بر غنای موسیقیایی شعر و آهنگین ساختن آن کارکردهای دیگری نیز برعهده دارند،که یکی از اساسی ترین این کارکردها کمک به انتقال مفاهیم و القاء معانی و اندیشه مورد نظر شاعر است.به این معنی که شاعر با ...

موسیقی و شعر از ابعاد مختلف با هم گره خورده است. ر خلاف نظر گروهی که موسیقی شعر را فقط در گرو وزن عروضی آن می­دانند، هر شعری را می­توان از چهار بعد موسیقیایی مورد بررسی قرار داد. موسیقی بیرونی که عبارت است از اوزان عروضی و نیمایی، موسیقی کناری که همان طنین ردیف و قافیه است، موسیقی درونی که مهم‌ترین موسیقی شعر است و در حقیقت عبارت است از مجموعه هماهنگی­هایی که از رهگذر تشابه و تفاوت صامت­ها و مص...

در میان قالبهای شعر فارسی، غزل جایگاه ویژه ای دارد و در میان شاعران غزلسرای معاصر هوشنگ ابتهاج از جایگاه و شهرت ویژه ای برخوردار است. غزل او یادآور غزلهای حافظ است. از آنجا که یکی از مهمترین عوامل توفیق ابتهاج در حوزه غزل موسیقی می باشد در این رساله به بررسی موسیقی در غزلهای ابتهاج پرداخته ایم تا ضمن آشنایی با جهان پر رمز و راز و موسیقی از جان برآمده شاعر، با موشکافی انواع موسیقی راز زیبایی و ت...

شعر زبان دل و زاییده ی احساسات آدمی است و شاعر کسی است که این احساسات و عواطف را با زبانی مخیل و موزون در ساختاری مطلوب بیان می کند. شعر جان و روان آدمی را نوازش می دهد و اندیشه و تخیل او را به اوج می رساند و به او احساس لذت می بخشد. موسیقی نیز پدیده ای در فطرت آدمی است . و این دو هنر ، ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند .این پژوهش به بررسی موسیقی بیرونی وموسیقی کناری، در غزلیات ظهوری ترشیزی پرداخ...