بررسی دیدگاه ها و مواضع مهدی بازرگان درباره ی انقلاب اسلامی، مبانی و اصول، اهداف، گروه های مبارز، دستاوردها و در نهایت آسیب شناسی آن، هدف اصلی این پژوهش به شمار می رود. روش پژوهش با توجه به بررسی اندیشه ای و همچنین بررسی نگرش بازرگان روش توصیفی است. واکاوی اندیشه ها، عملکرد و مواضع بازرگان پیرامون انقلاب اسلامی با توجه به داعیه دار بودن بازرگان و حضور پررنگش در متن انقلاب می تواند محققان و عل...

سیاست خارجی ایران در پس از پیروزی انقلاب اسلامی، براساس دو رویکرد متفاوت: در چارچوب دولت ایران و دیگری برپایه انترناسیونالیسم اسلامی شکل گرفت. سیاست خارجی  دولت موقت در دسته نخست قرار می گیرد. سیاست خارجی دولت مهدی بازرگان برپایه انگاره های هویتی- معنایی نخبگان اسلام گرای لیبرال تکوین یافت و حول قرائت خاص این طیف فکری از مفاهیم بنیادین سیاست مثل ارتباط «دین و سیاست»، «اسلام و غرب» و «ایران و اس...

نهضت آزادی از گروه هایی است که پس از کودتای 28 مرداد1332 ایجاد شد و به عنوان یک سازمان سیاسی در مبارزه پارلمانتاریستی با رژیم شاه ظاهر شد. موسس این سازمان که مهندس مهدی بازرگان بود بعد از پیروزی انقلاب اسلامی از سوی امام خمینی به ریاست دولت موقت برگزیده شد اما به دلیل ناتوانی در اداره کشور انقلابی، تساهل در برابر غرب و عوامل رژیم سابق و نداشتن نگاه انقلابی از صحنه سیاست ایران کناره گیری نمود. ...

روشنفکران مسلمان در قرن بیستم به نحوی عمیق دلمشغولی هنجارهایی را می¬یابند که از مدرنیته برآمده¬اند، به¬ویژه مفاهیم آزادی فردی، مساوات اجتماعی و دموکراسی، حاکمیت اکثریت و حاکمیت قانون، که در رده حقوق طبیعی انسان فرار می¬گیرند و با مفاهیم رایج در جوامع اسلامی تفاوت دارند. این پژوهش سعی دارد تا به کمک بررسی و مقایسه اندیشه سیاسی مهدی بازرگان و راشد الغنوشی در باب دموکراسی و با بهره¬گیری از الگوی س...

هدف پژوهش حاضر واکاوی جایگاه مفهوم تبرّی در گفتمان  جریان ملی و جریان اسلامی بود. در این راستا،  منظومه فکری و رفتاری امام خمینی و مهندس مهدی بازرگان در تعامل یا تقابل با «استکبار» و براساس روش «تحلیل گفتمان» لاکلا و موفه مورد بررسی قرار گرفت. همچنین مفهوم تبرّی نیز به مثابه یکی از ریشه­های اصلی گسست میان جریان ملی‌گرایی و اندیشه­های حاکم بر نهضت اسلامی بررسی شد. یافته­ها نشان داد که شکاف‌های عمی...

چکیده با پیدایش نهضت علمی و پیشرفت علوم تجربی، چالش‎های فراوانی میان علم و دین پدید آمده و دیدگاه‎های متفاوتی دربارۀ نسبت میان آن دو ارائه شده ‎است. علاوه بر دیدگاه تعارض (conflict) که علم و دین را دو امر ناسازگار می‎انگارد، دیدگاه‎های دیگری نیز در تبیین این رابطه ارائه شده‎ است که ازجمله می‎توان به دیدگاه تمایز (contrast)، دیدگاه تلاقی (contact) و دیدگاه تأیید (confirmation) اشاره کرد. مرتضی م...

سیاست خارجی ایران در پس از پیروزی انقلاب اسلامی، براساس دو رویکرد متفاوت: در چارچوب دولت ایران و دیگری برپایه انترناسیونالیسم اسلامی شکل گرفت. سیاست خارجی  دولت موقت در دسته نخست قرار می گیرد. سیاست خارجی دولت مهدی بازرگان برپایه انگاره های هویتی- معنایی نخبگان اسلام گرای لیبرال تکوین یافت و حول قرائت خاص این طیف فکری از مفاهیم بنیادین سیاست مثل ارتباط «دین و سیاست»، «اسلام و غرب» و «ایران و اس...

ارتباط میان دین و سیاست و ماهیت و چگونگی برپایی حکومت مطلوب، همواره از مسائل مهم در اندیشه معاصر ایران بوده است. عده ای دیانت را به کل از سیاست برکنار دانسته و عده ای سیاست ما را عین دیانت ما قلمداد کرده اند. در این میان اما دموکراسی و امکان یا عدم امکان برپایی آن به عنوان نمونه ی حکومتی مطلوب در جامعه ی ایران از موارد مورد توجه روشنفکران بوده و هست. مهدی بازرگان به عنوان یکی از نوگرایان دینی ا...

سیرتفکر و اندیشه در هر جامعه ای از جمله ایران ، بخش مهمی از تاریخ آن را در بر می گیرد . جریان روشنفکری را می توان یکی از مولفه های تاثیرگذار در سیر تفکر و اندیشه درتاریخ معاصر ایران قلمداد کرد . مهندس مهدی بازرگان یکی از مهمترین روشنفکران سده اخیر ایران محسوب می شود که در تقسیم بندی های رایج روشنفکری به گروه روشنفکران دینی تعلق می گیرد . وی با توجه به فعالیتهای متعدد فکری و سیاسی در حوزه های مخ...

موضوع اصلی مورد بررسی در این پایان نامه آسیب شناسی عملکرد دولت موقت مهندس بازرگان می‏باشد که به بررسی افکار، عقاید و فعالیتهای سیاسی، فرهنگی و اجتماعی ایشان و چگونگی شکل گیری نهضت آزادی و انتصاب و عملکرد وی در دولت موقت و عوامل ناکامی و شکست دولت موقت تا استعفای ایشان می‏پردازد. سوال اصلی این پژوهش: عقاید و اندیشه‏های سیاسی مهندس مهدی بازرگان بر عملکرد دولت موقت چه تأثیری داشت؟ فرضیه ی اصلی: ...