منطقۀ کوهستانی برزک در دامنۀ سلسله‌جبال مرکزی «کرکس»، با داشتن 30 مزرعۀ کوچک و بزرگ یکی از حوزه‌های بزرگ آبخیز و چشمه‌های متعدد و قنات‌هاست که براساس اسناد و قباله‌ها و آب‌نشان‌های قدیمی، نظام آب و آبیاری و مالکیت آب در آن، در درجه‌اول اهمیت بوده است. برای روشن شدن اهمیت این موضوع در این نوشتار، به جوانب مختلف نظام آبیاری و نام‌ها و اصطلاحات رایج در منطقۀ برزک بپردازیم. مبنای کار و مراجع تحقیق ...

خسارت برف یکی از مشکلات مهم و متوالی در مدیریت جنگل‌های کوهستانی است. در این تحقیق خسارت برف بر درختان در ارتباط با عوامل فیزیوگرافی در جنگل‌های کوهستانی ناو اسالم در استان گیلان مورد بررسی قرار گرفت. شیب منطقۀ مورد مطالعه به دو کلاس کم‌تر از 50 درصد و بالاتر از 50 درصد تقسیم شدند. فراوانی درختان خسارت دیده در شب‌های کم‌تر از 50 درصد 5/10 درصد و در شیب‌های بالاتر از 50 درصد 2/18 درصد بود. نتایج...

جلیل آهنگرنژاد، شاعری از گیلانغرب است که شعرش بازتابی از محیط و طبیعت کوهستانی و زیبای منطقۀ وی است. شاعر در دیوان «نرمه­واران» از عناصر طبیعت مانند: بهار (وه­هار)، گنجشک (ملوچگ) و ... بهره گرفته است. وی به خوبی از رنگ‌ها بویژه کال (سبز کمرنگ) در شعر خویش استفاده کرده­است. تشخیص، حسامیزی و تکرار در شعر وی بسامد درخور توجهی دارد. شاعر در زمینۀ هنجارگریزی واژگانی و استفاده از کلمات قدیمی که رونق ...

ناپایداری های دامنه ای ازجمله مخاطرات طبیعی هستند که زندگی انسان ها را مورد تهدید قرار می دهند. بسیاری از محققین ناپایداری های دامنه ای را مطالعه نموده اند، اما جریانات واریزه ای به عنوان مخاطره ای طبیعی، جدا از لغزش دامنه ای و سیلاب، کمتر موردتوجه قرارگرفته است. ریزش های سنگی، جریان های واریزه ای و جریانات بهمن برفی تهدیدکنندۀ خطوط ارتباطی، مناطق مسکونی و مراکز خدماتی و نیمه صنعتی در واحد کوهس...

در این پژوهش به منظور شناسایی رژیم‌های بارشی ایران از داده‌های بارش ماهانۀ 155 ایستگاه همدیدی پراکنده در سطح کشور در دورۀ آماری 1990 تا 2014 استفاده شد. با تحلیل مؤلفه‌های اصلی بر روی ماتریس میانگین درصد بارش ماهانۀ ایستگاه‌ها در دورۀ آماری مورد نظر، 5 مؤلفۀ اول انتخاب و سپس با خوشه‌بندی وارد بر روی ماتریس نمره استاندارد مؤلفه‌های انتخابی ایستگاه‌های مورد مطالعه به 10 منطقۀ همگن بارشی گروه‌بندی...

آتش­سوزی از مهم­ترین عوامل اثرگذار بر اکوسیستم­های طبیعی است. این مطالعه به منظور بررسی اثر آتش‌سوزی بر ویژگی­های شیمیایی خاک، بانک بذر خاک و پوشش گیاهی در مراتع کوهستانی یکه ­برماق ‌واقع در بخش جنوبی پارک ملی گلستان انجام شد. پس از تعیین منطقۀ شاهد و آتش­سوزی، نمونه­برداری با استفاده از 5 ترانسکت‌ 200 متری و 5 پلات یک متر مربعی بر روی هر ترانسکت انجام شد و درصد پوشش تاجی، تراکم و تولید فرم­های...

مسائل جدی زیست‎محیطی و گستردگی و پیچیدگی‎های امروزی روابط متقابل انسان و اقلیم در ابعاد متفاوت زمانی ـ مکانی، ضرورت مطالعه و تهیۀ نقشۀ پهنه‎های اقلیمی را که ابزار توسعۀ پایدار شمرده می‎شوند، روشن می‎کند. مناطق مختلف طبیعی و زیست‎محیطی دارای تیپ‎های اقلیمی متفاوتی هستند. در همین ارتباط بسیاری از نواحی کشورمان، به‎ویژه در منطقه‎ای که برای این پژوهش در نظر گرفته شده، تیپ‎های اقلیمی هنوز مشخص و مطا...

اکوتوریسم کوهستانی یکی از جنبه های مهم گردشگری طبیعت‎گرا است که می‎تواند نقش حفاظت از محیط طبیعی و هم چنین تفریح، تفرج و گذراندن اوقات فراغت را داشته باشد. شناخت نواحی مطلوب آسایش زیست اقلیمی از نظر مکانی و زمانی می­تواند در برنامه‎ریزی مطلوب و به حداقل رساندن آلودگی محیطی، نقش فراوانی داشته باشد. جهت شناخت نواحی مطلوب آسایش زیست اقلیمی؛ پارامترهایی نظیر درجه حرارت، رطوبت نسبی، ساعات و تعداد رو...

در کشور ما که حدود 20%آنرا کوهستان پوشانده است، اکثر شهرها در کوهپایه ها قرار دارند و این کوهپایه ها مهمترین منابع طبیعی تفرج برون شهری می باشند، که بدلیل آب و هوای پاک و سالم و مناظر بکر و زیبا مورد توجه گردشگران قرار دارند. این طبیعت زیبا علاوه بر گردشگرانی که چند روزه سفر می کنند پذیرا و مورد توجه بسیاری از مردم همان نواحی برای تفرج و گردش یکروزه و فارغ گشتن از شلوغی و تراکم زندگی شهری می با...

شهرستان اهر یکی از شهرستان‌‌های شمالی آذربایجان شرقی است که باوجودِ داشتن مناظر و چشم‌‌‌اندازهای طبیعی مناسب درجهتِ توسعۀ اکوتوریسم، نتوانسته است از این حیث به جایگاه واقعی و شایستۀ خود برسد. در این خصوص به‌نظر می‌رسد که آگاهی از توان‌‌های اکوتوریسمی منطقه و شناسایی نواحی مستعد اکوتوریسم به‌منظورِ صرفه‌‌جویی در وقت، هزینه و رونق‌‌بخشی به اقتصاد گردشگری منطقۀ مورد مطالعه امری ضروری است. این پژوهش ب...