یکی از رویداد‌های مهمّ اجتماعی در تاریخ ایران بعد از اسلام، تلاش برای احیاء عنوان شاهنشاهی ایرانی توسط سلسله‌های ایرانی در قرن چهارم است که عمدتاً در ناحیه جبال ( به ویژه ری) حادث شد. این رویداد از دو منظر سیاسی و اجتماعی قابل بررسی است. اگر اهداف و اقدامات حکمرانان به عنوان بُعدِ سیاسی در نظر گرفته شود، بُعد اجتماعی نیز شرایط، عوامل و دلایلی است که افراد جامعه‌ی تحت فرمان را با حکمرانانِ ایرانِ قرن چ...

میجان در شمال خاور شهرستان جیرفت و در جنوب استان کرمان واقع شده است. این منطقه بخشی از باتولیت جبال بارز است. ترکیب سنگ شناسی نفوذی ها در محدوده میجان در کمپلکس جبال بارز متنوع بوده و شامل آلکالی گرانیت، آلکالی سینیت، گرانودیوریت و کوارتزسینیت است. سرشت ماگمایی این سنگ ها ساب آلکالن و کالکوآلکالن بوده و به سری های پتاسیک، کالکوآلکالن و پتاسیم بالا تعلق دارند. بررسی نمودارهای ژئوشیمیایی نشانگر آ...

در این جستار، یکی از برجسته ترین عارفان نیمه ی دوم قرن چهارم هجری قمری و اوایل قرن پنجم، «جعفربن محمدبن حسین ابهری»، معروف به «باباجعفر» و اثر گمنام او با نام «آداب الفقراء»، برای نخستین بار معرفی می شود. در متون عرفانی فارسی، نامی از باباجعفر ابهری و نشانی از کتاب او نیست؛ ولی در تراجم و آثاری که درباره ی حوزه ی عرفانی جبال نوشته شده و بیشتر هم به زبان عربی است، او عارف، شاعر و محدّث بزرگی به ش...

ایالت جبال ، شامل نواحی مرکزی و غربی ایران می باشد که از غرب به عراق و از شرق به خراسان بزرگ محدود می گردید و شهرهای مهم آن قم، ری، اصفهان، همدان، کرمانشاه بودند. این ایالت پهناور به خاطر مجاورت با عراق و وجود شهرهای بزرگ از اهمیت سیاسی و اجتماعی زیادی برخوردار بود. از شهر های مهم شیعی موجود در آن می توان به قم ، ری ، کاشان ، آبه (آوه) ، دینور و کرج ابودلف اشاره داشت . پس از فروپاشی آل بویه ،...

شهر باستانی قم و ناحیت آن از نواحی قدیمی ایالت ماد یا جبال بوده است ،قم از پر سابقه ترین مراکز شیعه نشین در ایران است، این منطقه در نیمه دوم قرن اول هجری، پذیرای مسلمانان عرب با گرایش شیعی شد و به یکی از قطب های علمی تشیع در عالم اسلامی تبدیل گردید. با ظهور اسلام و هجرت اعراب اشعری به قم، این شهر رنگ و بوی یک شهر شیعی را به خود گرفت،ورود اشعریان به منطقه قم حائز اهمیت بسیاری بود، اشعریان در تر...

مورّخین و جغرافی­نویسان را به خود معطوف کرده باشد. بقایای این شهر در دشتی وسیع و حاصلخیز در شمال غربی شهرستان صحنۀ کرمانشاه واقع شده و به جهت قرارگیری در مسیر ارتباطی ایران به بین النهرین، از موقعیت ممتازی برخوردار بوده است. قدیمی ترین آثاری که در بررسی های نگارندگان از بقایای شهر دینور به دست آمده، مربوط به دورۀ سلوکیان (64–312 ق. م) است. داده­های باستان­شناختی، ضمن تائید اطلاعات تاریخی، از تدا...

بز سرخ جبال بارز با جمعیتی بالغ بر 450 هزار رأس در منطقه جیرفت و کهنوج پرورش می یابد و با تولید کرک، گوشت قرمز و محصولات لبنی از منابع درآمد مهم عشایر و دامداران محسوب می شود. در این پژوهش که به منظور بررسی چند شکلی ژن gola-drb3 با استفاده از pcr-reflp در این دام ها صورت گرفت از 100 بز به صورت تصادفی و انفرادی خونگیری شد. سپس dna نمونه های خون دام­ها با استفاده از کیت استاندارد استخراج و تعیین ...

ماسبذان به عنوان بخشی از ایالت بزرگ جبال در غرب ایران، به واسطۀ داشتن شرایط مناسب اقلیمی و موقعیت استراتژیک جغرافیایی، از آغاز دورۀ اسلامی تا حملۀ مغول همواره مورد توجه خلفا، سلاطین، سرداران و بزرگان کشوری و لشکری بوده و در نتیجه، بخشی از رخدادهای مهم سیاسی- اجتماعی جهان اسلام در این گسترۀ جغرافیایی حادث شده است. با توجه به تغییر شرایطِ اقلیمی و جغرافیایی این منطقه، بسیاری از اماکن جغرافیاییِ قدی...

در این بخش از مطالعه به بررسی وضعیت و جهت یابی بالقوه توسعه شهر تهران و همچنین محدودیت­ های طبیعی از جمله خصوصیات اراضی، شیب استقرار در دامنه سلسله جبال البرز و واقع بودن در پهنه­ ی زلزله گسل بزرگ منطقه تهران و دیگر شرایط اقلیمی و محدودیت­ های مصنوعی منطقه که در مجموعه ­ای مرتبط در حیطه عمل مطالعات جغرافیایی قرار می­ گیرند می­ پردازیم. سپس با توجه به مسایل ذکر شده و در راستای بررسی توسعه و گستر...