اهمیت دو منبع ممتاز حقوق، رویه‌ی قضایی و دکترین؛ به ویژه در فرضی که با هم عجین شوند و اثر آن در پویایی حقوق هر کشوری، غیر قابل انکار است. در حقوق ایران، به طور کلی این دو منبع در فرضی که همدیگر را تکمیل کنند؛ در همه‌ی عرصنه‌های حقوق و به شکل مشهود در قلمرو حقوق مؤلف، دیده نمی شوند. این مقاله درصدد نزدیک کردن این دو منبع به همدیگر است. به این منظور، آراء صادره از محکمه حقوقی اهواز و دادگاه تجدید...

هیچ نظام حقوقی بدون اصول کلی قابل تصور نیست. این اصول نه تنها در حقوق داخلی، بلکه در حقوق بین الملل نیز جایگاهی ویژه دارد. حتی اگر در مادۀ 38 اساسنامۀ دیوان بین المللی دادگستری، اصول کلی حقوقی به عنوان منبع حقوق بین الملل ذکر نمی شد، باز هم قابلیت استناد داشت. این اصول صرفنظر از قواعد عرفی و قراردادی بین المللی، خود یک منبع مستقل حقوق بین الملل به شمار می آید. تحلیل عملکرد دیوان در اعمال اصول ک...

پیوند حقوق و سیاست از منظر قرآن کریم مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. دانشهای گوناگون اجتماعی ارتباط ساختاری با یکدیگر دارند. در این میان، حقوق و سیاست نسبت به سایر دانش های اجتماعی با یکدیگر پیوند پر دامنه تری دارند. از سوی دیگر انگاره هایی چون: برون دینی بودن مفاهیم حقوقی و سیاسی در کاربرد امروزین آن، دوگانگی زبان دین و زبان حقوق و سیاست و تحوّل معناشناسی »حق«، از معنای اخلاقی - حق بودن - د...

اصول کلی حقوقی مطابق با اساسنامه دیوان بین المللی دادگستری یکی از منابع شکلی حقوق      بین الملل را تشکیل می­دهد. از نگاه حقوق بین الملل به دشواری  می توان تصویری واضح از این منبع حقوقی ترسیم کرد. به­راستی مقصود از اصول کلی حقوقی چیست و چه نقشی در ساخت امروزین حقوق بین الملل ایفا می کند؟. مقاله حاضر با طرح این پرسش تلاش دارد تا رابطه  این منبع حقوقی را با اصل حاکمیت بررسی کند. فرض مقاله آن است ...

وحدت‌گرایی در مبنای اعتبار قواعد در نظام حقوق دینی، بدین معنا که فقط ارادۀ الهی، مبنا و منشأ التزام‌آوری قواعد حقوقی باشد، نظام حقوق دینی را از واقع‌گرایی یا عقلانیت تجربی و همچنین از گزاره‌های برآمده از عقلانیت متافیزیکی انسان‌گرایانه و در کل از مبناها و منشأهای رقیب، مصون نگه می‌دارد. در این صورت عقلانیت فطری، ارادۀ دولت و عرف، نقشی جز منبع قاعدۀ حقوقی نخواهد داشت. کثرت‌گراییِ حقوقی به معنای پ...

با مطالعه تطبیقی حقوق اسلام و اسناد حقوق بشر چنین بر می آید که «حق ازدواج زنان» در هر دو منبع گرچه در پاره ای از موارد در تعارض دارد در بسیاری از موارد نیز منطبق می باشد به طوری که طبق منابع حقوق بشر، ازدواج زنان و مردان، بدون قید و شرط مطرح شده در اسلام از قبیل رضایت ولیّ، و هم دین بودن طرفین عقد معرفی شده است. با این وجود در هر دو منبع، رضایت زوجین شرط اساسی صحت ازدواج بوده و ازدواج کودک غیر ب...

ارایه تقسیم بندی جامع از منابع تعهدات یکی از مسایل کهن و همیشگی در حقوق تعهدات بوده ولی هنوز در هیچ رژیم حقوقی اتفاق نظری راجع به منابع ایجاد تعهد وجود ندارد. در حقوق رم تعهد از دو منبع عقد و جرم سرچشمه می گرفت. بعداً در حقوق فرانسه چند منبع دیگر به آن دو افزوده شد و این تقسیم بندی به حقوق تعهدات کشورهای رمی ژرمنی از جمله ایران سرایت نمود. با این وجوداز منظر دکترین حقوقی این تقسیم بندی جامع و من...

 پیوند حقوق و سیاست از منظر قرآن کریم مورد مطالعه و بررسى قرار گرفته است. دانشهاى گوناگون اجتماعى ارتباط ساختارى با یکدیگر دارند. در این میان، حقوق و سیاست نسبت به سایر دانش‌هاى اجتماعى با یکدیگر پیوند پر دامنه‌ترى دارند. از سوى دیگر انگاره‌هایى چون: برون دینى بودن مفاهیم حقوقى و سیاسى در کاربرد امروزین آن، دوگانگى زبان دین و زبان حقوق و سیاست و تحوّل معناشناسى »حق«، از معناى اخلاقى - حق بودن - ...