سکونتگاه‌های فرودست شهری همواره چالشی پایان ناپذیر برای مدیران شهری در کشور ما بوده است. در سال‌های اخیر آشفتگی و تغییرات پرشتاب و مداوم و ظهور مسائل جدید، باعث شده تا برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری‌ها در این حوزه به صورت مقطعی و اندک زمانی بتواند معضلات را التیام ببخشد. آنچه نیاز است تجدیدنظر در رویکردهای کلانِ مدیریتی و به‌کارگیری ابزارهای جدید در برنامه‌ریزی است. آینده‌نگاری به عنوان رویکردی نوین،...

مصرف خودنمایانه در جوامع درحال توسعه از عوامل اتلاف منابع و بازتولید توسعه نیافتگی و در میان طبقه فرودست، از عوامل سلطه فرهنگی طبقه فرادست بر ایشان محسوب می شود. با توجه به بالا بودن میزان دینداری در ایران و وجود برخی آموزه های دینی در مورد نهی از مصرف خودنمایانه، این تحقیق به بررسی رابطه دینداری (میزان و نوع دینداری) و شیوه مصرف جوانان طبقه فرودست پرداخته است. این پژوهش از روش پیمایش و برای ج...

همزمان با رشد برون‎زای بافت‌های شهری به سوی روستاها و مراکز زیستی پیرامونی، علاوه‎بر بافت‎های مرکزی شهرها، روستاهای الحاقی نیز در جریان توسعه با جایگزینی جمعیت، نیل به حاشیه­نشینی دارند و بافت‌های جدید مسئله­دار شهری با ماهیت روستایی پدید می‎آیند. روستاها در جریان این الحاق مهلت سازگاری و تطابق و در یک کلمه، شهری­شدن ندارند و این آغازگر مسئله در دو بستر متفاوت، یعنی شهر و روستاهایِ الحاقی به شهر...

در این مقاله با رویکرد تاریخی – تطبیقی به چگونگی نقش پذیری توده‌ها و اقشار فرودست در سه رویداد مهم اجتماعی سیاسی ایران در قرن بیستم پرداخته می‌شود. با توجه به گستردگی توده‌ها و فرودستان در جامعه ایران در قرن گذشته و تغییرات مهم در قشربندی اجتماعی ایران به تاثیر و نقش پذیری این اقشار در روند تحولات مهم اجتماعی کمتر پرداخته شده است. این پژوهش درصدد است بر ترکیب طبقاتی و نقش توده‌ها و فرودستان درس...

در پژوهش حاضر دیگربودگی و تمایز اجتماعی در میان مردم سنندج و رابطۀ آن با گونه‌های زبانی حاضر در میدان - به‌عنوان جنبه‌ای نمادین از این تمایز - مطالعه شده است. پرسش‌های پژوهش بدین شرح هستند که: دوگانۀ سنندجی و غیرسنندجی در نزد مردم سنندج چه معنایی دارد؟ نحوه بازنمایی این دیگربودگی به لحاظ نمادین چگونه است؟ و زبان در این میان از چه جایگاهی برخوردار است؟ برای پاسخ دادن به این پرسش‌ها از روش کیفی م...

تأمین اجتماعی نهادی در دولت های مدرن است که بر اساس آن افرادی که به هر دلیلی زندگی عادی آنها دچار اختلال شده است، تحت حمایت این نظام قرار می گیرند  پرهزینه ترین بخش این نظام، حوزۀ حمایت های اجتماعی است که به افرادی ارتباط دارد که به هیچ نحو نمی توانند حتی بخش کوچکی از بهای خدمات دریافتی را بپردازند امام علی (ع) در عهدنامۀ مالک اشتر بخشی از جامعه را با عنوان طبقۀ فرودستان معین می کند و مصادیقی ...

مفهوم پرسه زنی اگرچه در ایران چندان مورد استفاده قرار نگرفته است، اما می‏تواند توضیح دهنده بسیاری از پدیده‏های فرهنگی باشد. در مقاله حاضر ابتدا شرحی کوتاه از تاریخچه پرسه زنی و معنای اختیار شده از آن ارائه می‏دهیم، سپس به توضیح شکلی از پرسه‏زنی، به مثابه سبک زندگی متمایز گروه‏های فرودست شهری در مراکز خرید می‏پردازیم. نتایج این مقاله به کمک روش کیفی و از طریق تکنیک مصاحبه و مشاهده به دست آمده‏اس...

واسینی الاعرج، رمان­نویس معاصر الجزائری در رمان ­«مملکة الفراشة»، قالب ادبی رمان را وسیله­ای برای بازنمایی مشکلات فرودستان و از جمله زنان نموده­است. پژوهش حاضر، بر آن است شخصیت­ زنان را در این رمان از دیدگاه «گایاتری اسپیواک» بررسی­نماید. وی همزمان رویکردی فمنیستی-پسااستعماری دارد و یکی از شخصیت­های برجسته‌ی «مطالعات فرودستان» است که در آن افراد بی­خانمان، کشاورزان فقیر، کارگران روزمزد و زنان ب...