منظور از تدوین این نوشتار، فراهم نمودن بستری است برای بهره­گیری از آموزه­های ماکس وبر در مطالعات بومی جامعه­شناسی تاریخی- تطبیقی جامعه ایرانی. موضوع اصلی مقاله، به­کارگیری برخی مفاهیم و رهنمودهای جامعه­شناختی وبر در تحقیقات جامعه­شناسی تاریخی ایران است. در این نوشتار، نخست به­بازاندیشی گزینشی و گذرا در دستگاه نظری ماکس وبر پرداخته شده است. هرچند کوشش در معرفت­شناسی مدرنیته و عقلانیت به­مثابه بس...

گادامر به پیروی از هیدگر نگاهی هستی شناختی به تاریخ و فهم دارد، زیرا هستی انسان را یک هستی افکنده شده در جهان می داند که به تاریخ تعلق دارد و پیشاپیش متأثر از تاریخ است. در نتیجه، فهم نیز به عنوان یکی از حالت های هستی انسان، متأثر از تاریخ است. اما این نگاه او به تاریخ زمینه ساز این نقد اساسی می شود که وی نمی تواند از توصیف هستی شناختی فهم، یک قاعدۀ معرفت شناختی بیرون بکشد و معیاری فراتاریخی بر...

هر زبانی برای انتقال مفاهیم، ساختاری ویژه خود دارد. این ساختار متناسب با فهم عرفی اهل آن زبان شکل می گیرد و بدیهی است در برگردان هر متنی از زبان مبدأ به زبان مقصود لحاظ این ویژگیها بر مترجم ضرورت دارد. این ضرورت در باب ترجمه قرآن تأکید بیشتری پیدا می کند. خوشبختانه پس از پیروزی انقلاب اسلامی اقبال شایانی به ترجمه فارسی قرآن کریم شد و امروز ما شاهد بیش از پانزده ترجمه قرآن هستیم که پس از انقلاب ...

لئو اشتراوس (1899- 1973) از جمله مهمترین فیلسوفان سیاسی قرن بیستم است که فلسفه سیاسی او از جامعیت خاصی برخوردار بوده و همه دورانهای تاریخی کلاسیک، میانه و مدرن را در بر گرفته است. آراء و اندیشه های وی در فلسفه سیاسی، همواره برای علاقه مندان به این رشته جذاب و خواندنی بوده است. اشتراوس شرق شناسی است که هنوز اندیشه های بدیع او در زمینه فلسفه سیاسی اسلامی برای محققان این عرصه ناشناخته مانده است. م...

یزد، دارای پیشینه غنی در آداب و علوم فلاحت و زراعت است. آب و امنیت در کنار زمین، به عنوان مادر زراعت، توانسته است مولد ساختاری در این اقلیم، به نام مزرعه باشد. مزارع، مجتمع های زیستی کوچکی هستند که به صورت مستقل یا تابعه، بخشی از ضیعات یک ده و یا قصبه، محسوب می شود. برخی از مزارع، صرفاّ دارای تولیدات کشاورزی بوده و فاقد لواحق و استقرار هستند و به این دلیل، مزرعه کشاورزی یا غیرمسکون نامیده می شون...

چکیده تفسیر تاریخی قرآن، عبارت از تفسیر قرآن مبتنی بر مقتضیات و مناسبات عصر نزول است. زمینه پیدایش چنین تفسیری از قرآن این بوده است که قرآن کریم بر خلاف سایر کتب آسمانی یکباره نازل نشده بلکه به تدریج و در طول بیست و سه سال دوره رسالت پیامبر اسلام(ص) به اقتضای شرایط و مقتضیات عصر رسالت پیامبر(ص) نازل شده است و این شرایط و مقتضیات، قرائن حالی و مقامی آیات به شمار می روند و تردیدی نمی توان داشت ک...

بینش و روش در تاریخ­نگاری ابوریحان بیرونی و ابوعلی مسکویه­ی رازی دارای شباهت­ها و تمایزات قابل تاملی ست. این گزاره، فرضیه­ی بنیادی این پژوهش است. بر همین اساس فهم این همسانی­ها و تفاوت­ها هم در چگونگی و روش دست­یابی به حقیقت در مطالعات تاریخی نزد این دو مورخ می­تواند قابل پرسش باشد و هم در بینش تاریخی آنها. زمینه­های پژوهشی غیر یکسان، اتخاذ روش­های مبتنی بر استدلال­های عقلی در تفسیر رویدادهای ت...

پژوهش حاضر با استفاده از آموزه های قرآنی، روایی و فقهی به بررسی این موضوع می پردازد که: مقتضیات زمان تا چه حد بر میزان و نحوه اجرای حدود و دیات تأثیر دارد و با توجّه به ماهیت دیه و حد، اقتضائات زمان درباره آن ها چگونه است؟ این پایان نامه با ذکر چکیده در یک مقدمه، سه فصل و یک خاتمه تدوین شده است. فصل اوّل کلّیات و مفاهیم پژوهش، مانند معناشناسی مجازات، حدود، دیات و مقتضیات از منظر لغت و اصطلاح فقهی ...