چکیده عمل به دستورات اخلاقی، از ضروریات زندگی انسانی است که می خواهد «انسان» بودن و « متعالی » شدن را درک کند . به جهت اهمیت فراوانی که اسلام برای اخلاق قائل شده است؛ علاوه بر کتب اخلاقی , آثار ادبی بسیاری هم در زبان فارسی و هم در زبان عربی به بیان ارزش ها و مصادیق اخلاقی پرداخته اند به طوری که می توان گفت: ادبیات تعلیمی، سهم چشمگیری نسبت به سایر انواع وسبک های ادبی به خود اختصاص داده است. د...

مقامه های فارسی و عربی با وجود فراوانی و تنوع ظاهری، بنیانی همبسته دارند که حاصل ساختار روایی مشترک آن ها است. هدف اصلی این پژوهش، کشف و شناخت این ساختار روایی مشترک است. بدین منظور بر پایة «نظریة ریخت‏شناسی ولادیمیر پراپ» به ارزیابی 124 مقامة موجود در کتاب های مقامات بدیع الزمان همدانی، مقامات حریری و مقامات حمیدی پرداختیم و دریافتیم که ساختار روایات مقامه های فارسی و عربی از نظر انواع قهرمان ...

مولوى اکثر قسمت‏هاى مثنوى معنوى را به گفته خودش، در حالت بى‏خودى و در اثر تلقین منِ ملکوتىِ خود سروده است و در این شرایط، که لحظات ناب یک عارف محسوب مى‏شود، اصالت با موسیقى و کلمات است و معانى‏تابع موسیقى و الفاظند و مولوى براى اصالت بخشیدن به کلمات و برجسته‏سازى عناصر زبانى و بالطبع، تأثیرگذارى عاطفىِ مضاعف از شگردها و ترفندهاى مختلف بهره مى‏گیرد. در این میان، مبحثِ فعل و شیوه برجسته‏سازى آن در مث...

هنگامی که آیین مقدس اسلام، با معارف عمیق الهی بر جهان ظلمانی و دلهای تاریک انسانها پرتو افشانی کرد و طالبان حقیقت و جویندگان کمال انسانی را از سرچشمه ی زلال دانش و معرفت برخوردار نمود، سبب شد تا دلهای بیدار با تعمق بیشتری در شناخت حق و راههای رسیدن به حقیقت مطلق بیندیشند و با استمداد از حق تعالی و قرآن کریم و احادیث و اقوال و سیره نبوی و اولیا، به سیر و سلوک در طریق معرفت بپردازند. این سیر و سل...

اثر پیش­روی به تحلیل تطبیقی مقامه­نویسی در ادبیّات عربی و فارسی و تأثیرپذیری مقامه­نویسی فارسی از نوعِ عربی آن اختصاص دارد، به همین منظور، پژوهش حاضر بر آن است میزان کمّی عنصر مکان و نقش کیفی آن را همراه با شخصیّت قهرمان در مقامات همدانی و حمیدی بررسی کند تا: 1. شناختی کامل از محلّ حکایت هر مقامه در دو سطح مکانی کلان و خرد به دست آورد. 2. عملکرد شخصیّت قهرمان و تغییر چهره او را در پیوند با مکان­های ر...

بی شک مقامه از جمله فنونی است که ریشه در تاریخ کهن ادب عربی دارد و از بدو ظهور تا به امروز نویسندگان و کاتبانی نامور و شهیر در این فن ظاهر شده وقدرت و مهارت خود را در این زمینه به نمایش گذاشته اند. از جملة این نویسندگان می توان به حریری(446 - 516) و سیوطی (849-911) اشاره کرد. حریری در این فن پنجاه مقامه و سیوطی سی مقامه از خود به یادگار گذاشته اند. با وجود اینکه موضوع نهایی کل مقامات حریری به...

 گزارشى از اصول و مبانى اخلاق قرآنى امام خمینى است. روش اخلاقى امام بیش از هر چیز روش قرآنى است. نویسنده پس از بیان اهمیت اخلاق در نگاه امام خمینى، آثار اخلاقى امام را به دو بخش نظرى و عملى تقسیم نموده، سپس بخش نظرى را مورد بحث قرار داده است. در این راستا نخست مسلکهاى اخلاقى سه‌گانه 1- اخلاق زیستى و همسازى اجتماعى 2- اخلاق عقلى و فلسفى 3- اخلاق عرفانى، را مطرح و در ادامه، شیوه اخلاقى امام را بر...

چکیده: مقامات حریری و مقامات حمیدی، در شمار کتابهای بسیار مهم در زبان عربی و فارسی هستند. این دو کتاب از نظر گون? ادبی از نوع مقامه به شمار می آیند و در کنار شباهتهایی که به هم دارند، تفاوتهای چشمگیری نیز دارند و این امر ناشی از ذوق نویسندگان کشور باستانی ما ایران و تفاوت بارز آن با ذوق نویسندگان عرب است. زیرا از لحاظ جنبه های معنوی، ایرانی آثاری را دوست دارد که در دل و جان اثر کند. ایرانی ...