بخش اول از نخستین خطبۀ نهج البلاغه، بیانی برهانی در توصیف و تبیین مراتب دین، معرفت، اخلاص و توحید باری تعالی است. امیر‌المومنین علیه السلام در عبارت «کمال معرفته التصدیق به» از این خطبه، به بیان رابطۀ معرفت باری تعالی با تصدیق او می پردازد. پژوهش جاری در صدد است تا با روی آورد تحلیلی - منطقی و ابزارهای مخلتف آن، چگونگی ارتباط و انسجام «معرفت باری تعالی» با «تصدیق او» در گزارۀ مذکور از نهج البل...

فضای فلسفه ی سیاسی نظیر دیگر شاخه های حکمت عملی، مشتمل بر قضایای ارزشی و هنجاری است. تحلیل­های شکاکانه نسبت به ماهیت قضایای هنجاری و ارزشی عدّه ای را به «معرفت ناگرایی» و روی کردی غیر شناخت گرایانه نسبت به حوزه ی فلسفه ی سیاسی کشانده است که بر اساس آن، گزاره های الزامی و ارزشی و اخلاقیِ مربوط به اندیشه ی سیاسی را از سنخ باور و تصدیق و معرفت ندانند. در مقاله ی حاضر، ضمن بررسی و نقد ادله ی مهم «معر...

گتیه با ارائه دو مثال نقض ادّعا می‌کند که ممکن است شخص S به گزاره P باور صادق موجّه داشته باشد ولی به آن معرفت نداشته باشد. گزاره P در اولین مثال نقض گتیه دربردارنده یک «توصیف معیّن» است. در این مقاله، با تکیه بر آرای راسل، استراوسون، و دونلان در باب تحلیل جملات حاوی توصیفات معیّن، تلاش می‌کنیم تا اوّلین مثال نقض گتیه را نقض کنیم. به بیان دقیق‌تر، نشان می‌دهیم که دلیل معرفت نداشتن شخص S به گزاره ...

 در پاسخ به مثال­های نقضی «ادموند گتیه» در باب کافی نبودن اجزای سه‌گانه در تعریف سه جزیی معرفت، «آلوین گلدمن»، معرفت­شناس معاصر، جزو چهارمی را به اجزای سه‌گانه‌ی تعریف می‌افزاید که به «شرط علّی معرفت» معروف است. بر مبنای این شرط، باور به یک گزاره باید معلول مستقیم یا نامستقیم محکی خارجی آن گزاره باشد. در این مقاله، از طریق مطالعه‌ی تطبیقی میان تقسیم گزاره‌ی مسوّره به حقیقیه و خارجیه از یک سو و شر...

بنا بر تحلیل سه جزئی رایج در معرفت شناسی غربی، معرفت عبارت است از باور صادق موجه. اما کیث لرر به جای باور، پذیرش با هدف احراز حقیقت و اجتناب از خطا را قرار داده، درباره چیستی صدق نیز معتقد به نظریه علامت زدایی است. وی در پاسخ به مسأله گتیه، نقض ناپذیری و عدم ابتنای توجیه بر باور کاذب را به عنوان شرط چهارم معرفت مطرح می کند. و در مقام مهم ترین نظریه پرداز انسجام گروی در توجیه معرفت، با ابداع اصط...

گتیه با ارائه دو مثال نقض ادّعا می کند که ممکن است شخص s به گزاره p باور صادق موجّه داشته باشد ولی به آن معرفت نداشته باشد. گزاره p در اولین مثال نقض گتیه دربردارنده یک «توصیف معیّن» است. در این مقاله، با تکیه بر آرای راسل، استراوسون، و دونلان در باب تحلیل جملات حاوی توصیفات معیّن، تلاش می کنیم تا اوّلین مثال نقض گتیه را نقض کنیم. به بیان دقیق تر، نشان می دهیم که دلیل معرفت نداشتن شخص s به گزاره p د...

در معرفت شناسی معاصر نکته مهم و اساسی این است که معرفت تنها یک باور صادق نیست. بلکه باوری است که صادق موجه باشد. نویسنده نیز در این نوشتار با تمایز نهادن یان فهم و معرفت در صدد بیان این مطلب است که برای فهم یک گزاره باید دلیل صدق آن گزاره را نیز دانست. نویسنده در ادامه با به کارگیری رویکرد ابزار انگارانه هیومی نسبت به معرفت به تبیین نظرگاه خاص افلاطونی و ارسطو و نقاط اشتراک و افتراق هر یک از ای...

چکیده این پایان نامه، نقش تخیل در معرفت شناسی اخلاقی را بررسی می کند و در این رابطه بر آراء آیریس مرداک بیش از بقیه تکیه دارد. اختلاف فیلسوفان درباره راه شناخت گزاره های اخلاقی، دیدگاه های مختلفی را شکل داده است. احساس گرایان، عقل گرایان، شهودگرایان و ... روش های مختلفی را برای شناخت گزاره های اخلاقی مطرح کرده اند. برخی از فیلسوفان اخلاق، تخیل را به عنوان راه رسیدن به گزاره های اخلاقی پذیرفت...

چکیده یکی از مسائل مطرح در این روزگار، معرفت شناسی گزاره های ارزشی است. از دیدگاه برخی، مفاهیم ارزشی، از مفاهیم فلسفی اند. و در نتیجه گزاره های برآمده از این مفاهیم معرفت زا و استدلال پذیرند و از نگاه برخی مفاهیم تصوری این گزاره ها، از اعتبارات ذهن هستند و از آنجایی که قوام ماده قیاس به اعتبار ذهن است، پس گزاره های برآمده از این مفاهیم نامعرفت زا و استدلال ناپذیرند و بحث دیگری که به دنبا...

چکیده موضوع تحقیق حاضر تفسیر فراتاریخی قرآن کریم است که با تأکید بر دیدگاه های علامه طباطبایی و آیت الله معرفت به انجام رسیده است. مسئله تحقیق این است که آیا می توان از قرآن تفسیری فراتاریخی به دست داد؟ فرضیه تحقیق آن است که در قرآن پاره ای از گزاره های حقیقی وجود دارد که به طور ذاتی عمومیت دارند و در عصر نزول ناظر به مصادیق آن عصر بودند و در اعصار دیگر قابل انطباق بر مصادیق دیگر می توانند باش...