داستان معراج رسول اکرم(ص) رایج­ترین مضمون و درون­مایۀ دینی در سروده­های کُردی جنوبی است. شاعران کُرد جنوبی از زوایای مختلف داستان معراج را دست­مایۀ سروده­های خود قرار داده­اند و حضور علی (ع) در همۀ این معراج­نامه­ها از ویژگی­های مشترک آن­ها به شمار می­آید. از آن­جایی که پرداختن به این اشعار، روایت معراج از دیدگاه مردم عامّۀ کُرد ( کُردان جنوبی) را نیز روشن می­سازد، بنابراین نگارندگان در این جستار بر...

این پژوهش به مطالعه ی آراء شیخ محمود شبستری (عارف و شاعر بزرگ قرن هشتم) و تطبیق آن ها با نگاره های معراج می پردازد. اهدافی که در این پژوهش مدنظر بوده اند: - تبیین دیدگاه شیخ محمود شبستری در گ‍ل‍ش‍ن راز، یافتن تأثیر آرای شبستری در نگاره های معراج و در نهایت تحلیل تجسمی نگاره های معراج با تکیه بر آرای شبستری است. به همین جهت در فصل پایانی به بررسی نگاره ها با توجه به آرای شبستری پرداخته شده و تطب...

با اندیشه در تاریخ جهان و رخدادهای آن و با گذر از کلیشه ها، درخواهیم یافت که تمام رویدادهای اجتماعی-سیاسی-اقتصادی همواره بر یکدیگر؛ چه از جنبه نیک اندیشانه و چه از وجه بد فرجام آن، تاثیرداشته اند و هرکدام از این رخدادها خود به تنهایی عاملی برای ایجاد دیگری شده و سرنوشتی جدید برای یک ملت رقم زده است وهنر به عنوان یکی از اساسی ترین عوامل فرهنگ ساز نزد هر فرهنگ و ملت سبب پیشرفت وتکامل اندیشه های آ...

در این پایان نامه شناسایی زمینه ای هنر تصویری ایران در منابع موجود و خصوصاً پیشینه نگارگری دینی ایران مورد اهمیت قرار گرفت. معراج نامه شاهرخی یکی از منابع ارزشمند تصویری و مذهبی در دوره تیموری، دارای ویژگی هایی منحصر به فرد از لحاظ طراحی، ترکیب بندی، رنگ آمیزی و القاء مفاهیم براساس متن است. توجه به مضامین بهشت و جهنم به عنوان بخشی از معراج نامه و شناسایی تصویری آن و ساختار بصری و ارتباط آن با مو...

معراج پیامبر(ص) یکی از روایات قرآنی است که در هنر نگارگری اسلامی بسیار مورد توجه قرار گرفته است و در ادوار مختلف، نقاشان بسیاری سعی در به تصویر کشیدن این واقعه ی بزرگ داشته اند. شاید بتوان گفت که نگارگری های معراج با موضوع مذهبی از رمزآمیزترین نمونه های تصویرسازی در نگارگری ایرانی است. بر اساس روایات پیامبر هنگام معراج بر حیوان عجیب الخلقه ای سوار شد. در متون و نگارگری های بعد از قرن سیزدهم، فر...

معارج باطنی، یا سفرهای انفسی یکی از موارد معرفت­شناختی عرفان اسلامی است؛ مطابق با امر عروج، نفس سالک در سیر تکامل تطورش در مراتب دل، سرّ، روح و خفی از قابلیتی برخوردار می شود که سالک را قادر می­کند مظاهر و تکثّرات بیرونی را در درون تجربه ­کند و هریک را بر باطن خویش عرضه­ کند؛ آنچه از سیر و سفر در این سیاحت باطنی برسالک پدیدار می­شود، بخشی از علم وی نسبت به حقیقت اعیان است؛ معراج علاء الدوله سمنان...

یکی از اصطلاحات و مباحثی که فرمالیست ها در ادبیات و نقد ادبی مطرح کردند، شکل (فرم) است. به مجموعه ی عناصری (بیان، بدیع، وزن، قافیه و...) که ساختار اثر ادبی را به وجود می آورد، شکل می-گویند. در پژوهش حاضر، معراج نامه های جامی و نظامی- نظامی در پنج منظومه و جامی در چهار منظومه- از منظر وجوه ادبیت کاویده شده است. برای نیل بدین مقصود، در پنج فصل؛ 1- مفاهیم و کلیات 2- چهارچوب های نظری 3- متن معراج...

نگاره های متعددی با موضوع معراج پیامبر اسلام (ص)، در نگارگری ایران خلق شده است؛ اما آثار تولیدشده با توجه به ویژگی های سبکی نگارگری ایران و متأثر از شرایط فکری زمانه و دیدگاه حامیان، ازنقطه نظر شیوه، کیفیت و روایت با یکدیگر متفاوت اند. در این زمینه، از دوره صفوی دو نگارۀ معروف و شاخص با ویژگی های منحصربه فرد و برجسته ، موجود است که عبارت اند از: نگارۀ معراج نسخۀ خمسه اثر سلطان محمد و نگارۀ معرا...

نگارۀ اول و چهارمِ نسخۀ خطیِ معراج نامۀ تیموری (مطابق با 37 ـ 1436م)، به ترتیب به بازنماییِ مضامین بشارت به حضرت محمد(ص) و رویارویی و نماز پیامبران الهی در مسجدالاقصی پرداخته است. از مهم ترین مضامین مورد توجه فرا آنجلیکو (1455 ـ 1400م)، نقاش راهب مسیحیِ رنسانس اولیه، نیز بشارت به حضرت مریم(س)، و گفت وگوی مقدس قدیسین است. این مقاله با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی و با مطالعات کتابخانه ای به بررسیِ ...

توصیف بهشت، در قرآن و روایات اسلامی به تفصیل بیان شده است. نقاشی اسلامی نیز بنا به ضرورت نسخ مصور، به تصویرگری این موضوع توجه نموده است. یکی از نسخی که موضوع بهشت به صورت گسترده در آن تصویرسازی شده است نسخۀ مصور معراجنامۀ میرحیدر می‌باشد که به توصیف روایی معراج پیامبر (ع) پرداخته است. با توجه به ماهیت معنوی موضوع معراج از یک سو و بافتار عرفانی عصر تیموری از سوی دیگر، نگارگران این نسخه به دفعات ...