چکیده طرح گفتمان ایجابی در حوزة مطالعات امنیتی به اصلاح دیدگاه های امنیتی و ارتقای آن ها منجر شد. به گونه ای که ارزیابی امنیتی را، از تهدیدشناسی صرف پدیده ها، به فعالیتی جامع و مشتمل بر شناسایی «فرصت ها و تهدیدها» تبدیل کرد که برای طراحی راهبردهای امنیتی به مراتب مناسب تر و مؤثرترند. نویسنده، در نوشتار حاضر با پرسش از «ارزیابی امنیتی غرب»، مجموعة تهدیدهای ناشی از عملکرد غرب درقبال جمهوری اسلام...

امنیت یکی از ابتدایی‌ترین نیازهای بشر از زمان آغاز زندگی بوده است، پس تأکید و تمرکز بر این مسئله از اهمیت بالایی برخوردار است. امروزه با توجه به جایگاه جهانی و منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران لزوم توجه به این مهم بسیار مشهود و واضح است؛ اما بیشتر پژوهش‌های صورت گرفته در حوزه مطالعات امنیت به‌نوعی در چارچوب مطالعات غربی صورت گرفته‌اند و کمبود مطالعات بومی به‌طور محسوس دیده می‌شود. یکی از راه‌های پو...

مطالعات امنیتی پیشینه‏ای دیرینه دارد و مکاتب گوناگونی در این حوزه خودنمایی می‏کنند، اما به رغم وجود مبانی و بسترهای ناب در متون اسلامی و با گذشت قریب به سه دهه از انقلاب شکوهمند اسلامی مردم ایران، تا کنون اقدامات و تلاش‏های متمرکز و هدفمند اندکی در جهت نظریه‏پردازی امنیتی با ابتنای بر اندیشه‏های بنیان‏گذار نظام جمهوری اسلامی ایران صورت گرفته است.در این مقاله سعی داریم با ارائه تعاریف و مفهوم شن...

انقلاب در فناوری اطلاعات و ارتباطات، مفهوم قدرت و امنیت را تحت تأثیر قرار داده است. عمده تحلیل های صورت گرفته که رابطه علی- معلولی میان انقلاب اطلاعات و مفاهیم قدرت یا امنیت برقرار می نمایند معتقدند که مفاهیم و  تئوری های مدرن امنیت (در چارچوب رویکرد امنیتی دولت محور یا امنیت سخت) دیگر نمی توانند به پرسش های مهم مرتبط با  مرجع امنیت، موضوع امنیت، سرشت تهدیدات و جغرافیای تهدیدات پاسخ دهند. مقاله...

امروزه جهان اسلام، تحت سایه سنگین ناامنی و بحران‌های متوالی و متتابعی چون تروریسم مذهبی، تفکرات تکفیری و اشغال نظامی به سر می‏برد که بیانگر انحطاط در حیات سیاسی- اجتماعی مسلمانان می‌باشد. این انحطاط در حوزه‌های نظری امنیت نیز تبلور یافته است که ضرورت تأملات فقهی راجع به امنیت و تولید دانش اسلامی امنیت با ابتنای بر ظرفیت‌های فقه شیعه را آشکار می‌کند. مقاله حاضر با تمسک به خصائص و ظرفیت‌های فقه ش...

نشست تخصصی فصل نامه تخصصی «نقد کتاب فلسفه، کلام و عرفان» در زمینه مطالعات عرفانی معاصر با محوریت بررسی و نقد کتابعرفان اسلامی در آیینه مطالعات معاصر نوشته دکتر حسین شکرابی با حضور نویسنده کتاب و منتقدان، آقایان دکتر بهزاد حمیدیه، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، دکتر هادی وکیلی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، و دکتر مالک شجاعی جشوقانی، ۱۲ بهمن ماه 1393 در سرای اهل قلم برگزار ش...

تداخل مفهومی میان امنیت، سیاست و استراتژی، همواره باعث ایجاد ابهام و وابستگی حوزه مطالعات امنیتی به حوزه های مطالعات سیاسی، استراتژیک و روابط بین الملل شده است. در این مقاله، با در معرض سؤال قرار دادن مفروضات ادبیات موجود در مطالعات امنیتی، تلاش می شود تا زمینه های برون رفت از این وضعیت مورد بررسی قرار گیرد. به اعتقاد نگارنده، برای حل مشکل تداخل مفهومی امنیت با سیاست و استراتژی و به تبع آن، برا...

جدید مطالعات امنیتی را شکل می‏دهد. مقاله حاضر به تبیین جایگاه امنیت انسانی به مثابه رهیافتی مردم‏محور، همه‏گیر و معطوف به رضایت و کرامت بلندمدت انسانی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران می‏پردازد. برای این منظور، ابتدا مفهوم و ابعاد امنیت انسانی در متون نظری بازنمایی می‏شوند و سپس، قانون اساسی در پرتو این تلقی مفهومی و ابعاد آن مورد بازخوانی و بازفهمی قرار می‏گیرد. نویسنده معتقد است امنیت انسان...

گفتمان نرم، در دهه پایانی قرن بیستم رواج یافت و افق نوینی در فهم و تبیین مسائل راهبردی، به ویژه در مطالعات بین‏الملل گشود. مفهوم امنیت نرم از دل این گفتمان برخاسته و در معنا اشاره به امنیتی است که از بازیگران در برابر صدمات و خطرات به گونه‏ای ملایم و ناملموس حراست می‏کند. مقاله حاضر در این چارچوب، به عملیاتی‏نمودن مفهوم امنیت نرم در جامعه ایرانی می‏پردازد و به دنبال راهبردی است که بتواند در چار...

نظر به اهداف متعالی نظام اسلامی، تضاد منافع نظام اسلامی با جبهه استکبار، نقش مکتب حیات بخش اسلام در معادلات سیاسی جهان، جایگاه نظام سیاسی اسلام در ساختار ژئوپلیتیک و ساختار ژئواستراتژی جدید جهان، پیچیدگی رفتار بازیگران در حوزه‌های داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی  و تجارب تلخ تاریخ اسلام در ادوار گذشته از یک سو و از سوی دیگر نظر به چشم‌‌اندازی که مصحف شریف نهج البلاغه در خصوص تهدیدات متصور برای نظا...