آسمان و اجرام آن از دیر باز تا کنون، دست مایه ای قوی برای خلق مضامین و معانی بدیع در نزد شاعران بوده است. یکی از شاعرانی که به زیبایی و به کرّات به مضمون سازی با اجرام آسمانی پرداخته است خاقانی شروانی است. خاقانی شاعری صاحب سبک است و توانسته است در استفاده از اجرام آسمانی نیز سبکی جدید و منحصر به فرد بیافریند. آنچه که سبب تمایز و برتری خاقانی از دیگر شاعران در زمینه ی مضمون سازی با اجرام آسمانی ...

هدف از این پژوهش بررسی ویژگی های تصویر در قصاید خاقانی- از شاعران سرآمد پارسی گو و صاحب سبک- است. خلق تصاویر بدیع، شگرف و معماگونه آن هم در روزگاری که کوشش شاعران، بیشتر در تقلید، تلفیق و تکرار مضامین و تصاویر پیشینیان خلاصه می شود، جایگاه برتر شعر او را بیشتر و بهتر روشن می سازد. یکی از ویژگی های سبک شخصی خاقانی تداوم تصویر در محور عمودی قصاید اوست که ناشی از دو دلیل عمده است: الف) وابستگی عاط...

چکیده در طول حیات شعر فارسی یکی از قالب های مهم و برجسته در شعر و ادب فارسی قالب قصیده است. این قالب به عنوان یک قالب برتر مورد اقبال شاعران قرار گرفت و به جهت ساختار، تعداد ابیات و شکل، مادر قالب های شعر فارسی نامیده شده است. قصیده از نظر ساختار به چهار رکن تغزّل،تشبیب،نسیب؛ تخلّص؛ مدح؛ تأبید و شریطه تقسیم می شود و مهم ترین رکن آن از نظر اهمیّت و گوناگونی مضمون، تغزّل یا تشبیب و نسیب است. این ب...

بی تردید نظامی یکی از شاعران بزرگ و برجست? عرص? شعر و ادب ایران زمین محسوب می شود. شاعری وارسته که شناخت و تعمقِ آثارش در وادی ادبیات آنچنان که شایست? اوست، انجام نگرفته است. وی را آثار بی نظیریست که به طور حتم در میان دیگر نگاشته ها همچون دُر و مرواریدی درخشان خودنمایی می کند. از این استاد بزرگ گنجوی شش گنجینه در پنج بحر مثنوی به همراه مجموعه ای از قصاید و غزلیات، جهان را یادگار است و استادان ...

قصیده نخستین نوع شعری است که به تقلید از ادبیات عربی وارد ادبیات فارسی شده است. شاعران قصیده سرای پارسی زبان، قصیده را به تقلید از شاعران عرب مانند ابونواس، ابوتمام و متنبی می سرودند. قالب قصیده به مرور زمان و با تغییرات بسیار، مراحل کمال را پیمود. قصاید فارسی در ابتدا مبتنی بر وحدت موضوع بودند، اما به تدریج و با از رونق افتادن قصیده در دوره های صفوی و تیموری و رواج غزل، این وحدت موضوع در قصیده...

این مقاله با الگو قرار دادن شکل شریطه‌ها در قصاید مدحی به شکل‌شناسی شریطه و تشریح برخی از مسائل زیبایی‌شناسی آن در قصاید انوری می‌پردازد. با توجه به بررسی‌های شکل‌شناسانه، انوری از جمله شاعرانی است که به لحاظ شکل‌شناسی، به شریطه یا دعای دوام و همیشگی برای ممدوح اهمیت زیادی می‌دهد و تمایل بسیار کمی برای پرداختن به موضوعات دیگر در این قسمت قصیده از خود نشان می‌دهد. هم‌چنین بیشتر شریطه‌های ...

بی تردید خاقانی، شاعر بزرگ قرن ششم، صاحب سبک خاصی است. هرچند در این روزگار آوردن زیورهای لفظی و معنوی و مقوله های چهارگانه بیان ذهن همۀ شاعران را به خود معطوف کرده بود اما قصاید خاقانی مظهر و جلوه گاه بلا منازع این آرایه ها و آراستن ها است. جولان بی مانند خاقانی در آوردگاه های علمی چون تاریخ، فلسفه، طب، نجوم، داستان های پیامبران، قرآن و کلام ، تفسیر و اسطوره های ایرانی و ... دیوان او را همانند ...

هدف از این پژوهش بررسی ویژگی‌‌های تصویر در قصاید خاقانی- از شاعران سرآمد پارسی‌گو و صاحب سبک- است. خلق تصاویر بدیع، شگرف و معماگونه آن هم در روزگاری که کوشش شاعران، بیشتر در تقلید، تلفیق و تکرار مضامین و تصاویر پیشینیان خلاصه می‌شود، جایگاه برتر شعر او را بیشتر و بهتر روشن می‌سازد. یکی از ویژگی‌‌های سبک شخصی خاقانی تداوم تصویر در محور عمودی قصاید اوست که ناشی از دو دلیل عمده است: الف) وابستگی ع...

این مقاله با الگو قرار دادن شکل شریطه‌ها در قصاید مدحی به شکل‌شناسی شریطه و تشریح برخی از مسائل زیبایی‌شناسی آن در قصاید انوری می‌پردازد. با توجه به بررسی‌های شکل‌شناسانه، انوری از جمله شاعرانی است که به لحاظ شکل‌شناسی، به شریطه یا دعای دوام و همیشگی برای ممدوح اهمیت زیادی می‌دهد و تمایل بسیار کمی برای پرداختن به موضوعات دیگر در این قسمت قصیده از خود نشان می‌دهد. هم‌چنین بیشتر شریطه‌های ...

ابوالحسن محمّدبن اسماعیل لامعی گرگانی ، از شعرای بنام اواسط قرن پنجم هجری است که در اشعارش تابع همان سبک و روش شاعران دوره­ی اول غزنوی است و گاه بعضی از قصاید آنان را جواب گفته است. اشعار لامعی در وصف طبیعت و مدح بزرگان عصر خویش را بحقیقت می توان گلچینی از سه دیوان فرخی و عنصری و منوچهری دانست. تشبیهات گوناگون و اوصاف او از بیابان و اسب و رسوم و مظاهر مختلف طبیعت ،خواننده را به یاد منوچهری می ان...