چکیده ندارد.

حکایات صوفیه بخش مهمی از ادبیات عرفانی را تشکیل می دهد. این حکایات با اهداف گوناگونی در کتب صوفیه به کار گرفته می شوند که عمده ترین آنها ترغیب و تعلیم صوفیه در سیر و سلوک است. مولانا نیز در آثار خود توجه زیادی به قصه و حکایات صوفیه دارد، به گونه ای که در همة آثار او، این حکایات دیده می شود. در آثار او، حکایت صوفیه از نظر کمیت تنوع زیادی دارند و برخی از آنها کوتاه و برخی طولانی هستند. مولانا در ...

بررسی و تبیین ریشه های تضاد بین علمای مکتب اصولی و صوفیان در سده های 12و13 و 14 هجری قمری و چگونگی برخوردهای این دو نحله و جریان اعتقادی و تاثیر آن بر تحولات مهم عصر حاکمیت دودمان قاجار . بیان علل ناشناخته و پیچیده این تضاد و چالش ، با هدف پیگیری و ریشه یابی اختلافات فکری و اجتماعی و...... جریان فعلی روحانیت با تصوف .با توجه به اهمیت موضوعی این پدیده تاریخی و لزوم ریشه یابی بر خوردهای فعلی ما ب...

نام "مقامات" در متون عرفانی معمولا با "احوال" همراه شده است و تفکیک این دو مقوله از یکدیگر، با توجه به نظرات متفاوت عرفا، دشوار است. در فرهنگ اسلامی آنچه احوال و مقامات عرفانی نامیده ­شد ابتدا به صورت مفاهیم ایمانی، اخلاقی و معنوی در قرآن کریم و سنت رسول خدا (ص) مطرح شده بود و به تدریج در عمل اصحاب و تابعین و دیگر مسلمانان راه یافت و به عوامل سیر و سلوک باطنی تبدیل شد و خلعت اصطلاحات عرفانی یاف...

تجانیه، سلسلۀ عرفانی منسوب به شیخ احمد تجانی(1150-1230ق)، که به همت او در 1196ق بنیان نهاده شد، یکی از بزرگ‌ترین طریقت‌های صوفیه در شمال آفریقا است که نقش مهمی در نشر اسلام و جذب بسیاری از مسلمانان این منطقه داشته است. شیخ احمد در نوجوانی قدم در طریق سلوک نهاد، و پس از تشرف به مهم‌ترین طریقت‌های موجود زمان خویش همچون: قادریه، ناصریه و خلوتیه و دریافت اجازه تلقین ذکر، سرانجام در سال 1196ق مدعی ش...

بررسی انجام شده با عنوان "جریان شناسی نقد تصوف در دو سده اخیر درایران" پژوهشی است پیرامون نقدهای وارد از جانب صوفیه،فقها و روشنفکران.آنچه بیش از همه از جانب صوفیه مورد نقد واقع شده است،نفوذ فوق العاده قطب در میان مریدان و سوءاستفاده از این موقعیت می باشد.بخش دیگری از پژوهش به انتقادات فقها می پردازد که در هر دو حوزه اعتقادات نظری و احکام عملی به رد آموزه های صوفیان پرداخته اند و ردیه های قابل م...

در این گفتار ترجمه کتاب معروف گلدزیهر خاورشناس مجاری الاصل به نام گرایش های تفسیری قرآن در میان مسلمانان که ترجمه عربی آن به فارسی برگردانده ششده است بررسی می شود. نخست به برخی اشتباهات و سوء تعبیرها یا ترجمه های نارسا، اشاره شده و سپس متن کتاب که در شش بخش است به اجمال معرفی گردیده است که به ترتیب درباره تفاسیر صدر اسلام، تفاسیر روایی، تفاسیر معتزله و اشعریان و اختلاف دیدگاه  آنان، تفاسیر صوفی...

پرداختن به زبان زیبا و گیرای آثار صوفیانه مستلزم آگاهی از سیر تکوینی این آثار و روند به قال درآمدن احوال آنهاست. به این معنی که آنها از چه زمانی مسائل و احوال عمیق عاطفی و روحانی خود را بیان کرده و آن را به عرصة ذوق، شعر، خیال و سرانجام به کتابت درآورده اند. به بیان بهتر، در بررسی ادبیات تصوف ابتدا با تأثرات حالی از اشعار غیرعرفانی، ساده و قابل حفظ روبه روییم که بیشتر در مجالس سماع صوفیه روی می...

صوفیان و اسماعیلیان، دو خیزش اجتماعی در تاریخ ایران و اسلام، ویژگی فکری مشترکی دارند و آن نگرش تأویلی و درک باطنی آن هاست. با نگاهی به تأویلات این دو گروه، می توان هم در عرصة نظر و هم در عرصة روش به تفاوت هایی دست یافت. در حوزة نظر، بنیان های اندیشة اسماعیلیه مبتنی بر درک عقلی است، درحالی که، بینش صوفیان و عارفان بر درک شهودی استوار است. همچنین، اسماعیلیه تأویلاتشان براساس تعلیم امام است، اما ت...

دو اصطلاح حال و مقام از مباحث پر مناقشه نزد صوفیان است و جوانب آن بدرستی آشکار نیست. مؤلّفان کتب آموزشی صوفیه کوشیده اند تا با ذکر نظریات گوناگون درباره تعریف این دو اصطلاح، تعریفی دقیق از آنها ارائه نمایند. اهمیت مسأله چنان بوده که در بسیاری از کتب آموزشی صوفیه فصلی به این مباحث اختصاص یافته است.در اللمع ابونصر سرّاج تعریفی واضح از دو اصطلاح حال و مقام و مصداق های آن ارائه شده است و همین تعریف م...