هجا از شمی ترین واحدهای زبانی است که از دیرباز مورد مطالعه قرار گرفته و بحث و بررسی پیرامون مرزهای آن بسیار بوده است. در زبان ایتالیایی هم بر روی آن مطالعات بسیاری انجام گرفته است. در این مقاله عناصری که در آغازه، قله و پایانهء هجا در ایتالیایی قرار می گیرند، بررسی می شوند. این گرایش آشکار نیز به چشم می خورد که خوشه های همخوانی شکسته و به هجاهای ساده تر تبدیل می شوند. نقش همخوان های روان، نو...

 چکیــده  دانش وجوه از شاخه های علوم قرآنی است که قرآن پژوهان در تاریخ تفسیر وپژوهشهای قرآنی به آن توسل بسیار جسته اند اصطلاح وجوه به کلمات چند معنایی اطلاق می شود که در قرآن بکار رفته اند. گاه یک کلمه به بیست وجه یا بیشتر در قرآن بکار می رود ، بررسی متن قرآن و تعیین مدلول برای دالهای قرآنی ( واژگان قرآن ) با وجود انبوهی واژگان در وجوه امری دشوار است . در این مقاله سعی شده است تا با رهیافتی ن...

نظریه قطبهای استعاره و مجاز یاکوبسن از جمله دستاوردهای راهگشای زبانشناسی جهت تبیین برخی ویژگی های سبکی متون ادبی به ویژه شعر است.یاکوبسن کاربرد استعاری زبان را مرتبط با بهره گیری از امکانات محور جانشینی و کاربرد مجازی را در ارتباط با استفاده از امکانات محور همنشینی می داند.در عین حال کاربرد استعاره را شاخص ادبیات رمانتیک و سمبولیستی و استفاده از مجاز را مشخصه ادبیات حماسی و واقعگرا به شمار می آ...

معناشناسی دانشی است که به بررسی معنا می­پردازد و معناشناسی تاریخی – توصیفی از جمله مهمترین و رایج­ترین روش­های این علم به شمار می­رود. یکی از شیوه­های یافتن معانی دقیق واژه در معناشناسی تاریخی- توصیفی، استفاده از روابط همنشینی و جانشینی درون ساختار زبانی است. این روش بر نظریة ساختارگرایی استوار است. بدون شک کاربرد این روش در مطالعه­ و فهم قرآن که دارای لایه­های پیچیدة معنایی است، نقش عمده­ای ای...

یکی از مفاهیم پرکاربرد در قرآن کریم مفهوم «رزق» است. رزق در برخی اوصاف خدا ازجمله «الرزّاق» تجلی می‌یابد و با برخی مفاهیم اساسی در نظام معنایی قرآن کریم پیوند دارد. در این نوشتار سعی شده است با روش اسنادی - کتابخانه‌ای و با توجه به بافت زبانی و دقت در مقتضای آیات، روابط مفهومی رزق با دیگر مفاهیم همنشین و جانشین در قرآن کریم، تحلیل و تبیین معناشناختی شود. روابط همنشینی مفهوم رزق براساس فاعل رزق، ...

 چکیــده  دانش وجوه از شاخه های علوم قرآنی است که قرآن پژوهان در تاریخ تفسیر وپژوهشهای قرآنی به آن توسل بسیار جسته اند اصطلاح وجوه به کلمات چند معنایی اطلاق می شود که در قرآن بکار رفته اند. گاه یک کلمه به بیست وجه یا بیشتر در قرآن بکار می رود ، بررسی متن قرآن و تعیین مدلول برای دالهای قرآنی ( واژگان قرآن ) با وجود انبوهی واژگان در وجوه امری دشوار است . در این مقاله سعی شده است تا با رهیافتی ن...

در سطح فرم اشعار بیدل دهلوی، عناصر متعددی زبان را نامألوف کرده­ و منجر به هنجارگریزی شده­ است. «وابسته­های خاص عددی» از مهم‌ترین این عناصر است که دریافت معنی را نیز دشوار کرده است. وابسته­های خاص عددی کلماتی هستند که در محور همنشینی زبان، هنگامی که با معدود رابطۀ معنایی برقرار می­کنند، از هنجار عادی و متعارف زبان خارج می­شوند. در زبان اشعار بیدل دهلوی، برجسته­ترین و نامدارترین شاعر سبک هندی، وا...

در این مقاله سعی برآن است تا در قالب ساختار واژه زبان فارسی به ویژگی های معنایی عملکرد تکواژ «خانه» در قیاس با سایر تکواژه های مکان ساز (مثل «ستان)» پرداخته شود. معمولاً در بررسی های ساخت واژه، چه در زبان فارسی و چه در متون غیر فارسی، عملکرد ساخت واژه در محدوده خاص خود مورد بررسی قرار می گیرد و غیر کوشش می شود تا بویژه گی های ساختی نحوی تکواژه ها در همنشینی با یکدیگر توجه گردد. مختصر حاضر با دید...

تاریخ بیهقی به عنوان نمونه ای از نثر برجسته ادب فارسی و جریان های بزرگ تاریخ است که نویسنده طی بیان حقایق و ایجاد ارتباط با مخاطب و تاثیر کلامش از دانش زبانی خاصی استفاده کرده است که شامل ساختار نوینی از واژه ها و ترکیبات زیبا و هنرمندانه، ایجاز و اطناب به موقع و کاربرد مناسب آن ها در موقعیت های متفاوت برای ادای مقصود و ارتباط موفق با مخاطب می باشد. این مقاله بر آن است تا به آفرینش زیبایی و هنر...

با توجه به اینکه در دوره ی معاصر نمادپردازی عمدتاً از مسائل عرفانی خارج و وارد مسائل اجتماعی شد، نمادها هم دچار تحولات و دگردیسی معنایی شدند و در فضا و شرایط جدید، لباسی بدیع از معنی پوشیدند. چرایی و چگونگی دگردیسی معانی نماد در شعر معاصر، سوال اصلی این پژوهش است که در دو محور اصلی1- عوامل زمینه ساز تحوّل معنایی نماد 2- نقش ساختار شعر و زنجیره ی همنشینی کلمات در تحوّل معنایی نماد، مورد بررسی قرار ...