هدف این تحقیق، ارزیابی آثارمحیط زیستی افزایش تراکم جمعیتی و ساخت و سازهای شهری، بخصوص بلند مرتبه سازی در نواحی و محله‌های شهری است. نمونة مورد مطالعه این تحقیق، محلة الهیه یکی از معروف‌ترین نواحی توسعة ساختمان‌های بلند در شهر تهران است. ابتدا مقایسه روند تغییرات کاربری‌های محلة الهیه نشان داد که در فاصلة سالهای 1358 و 1384 اراضی ساخته شده در حدود 5/2 برابر افزایش و متعاقبأ زمینهای سبز و باز به ...

یکی از اهداف برنامه­ریزان شهری، ایجاد توسعة پایدار شهری و محله­ای است. بدین­صورت­که با ایجاد پایداری در محله­ها می توان به پایداری در سطوح بالاتر و شهر رسید. هدف از این پژوهش، بررسی میزان پایداری محله­های منطقة 10 شهرداری تهران با استفاده از روش فازی است. بدین­منظور، از 86 شاخص در ابعاد کالبدی، اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی، خدماتی، زیست محیطی، بهداشتی- درمانی و حکمرانی شهری استفاده شده است. در این ...

رویکرد توانمند‌کردن در اواخر دهة 1980 و اوایل 1990 در کشورهای آمریکا و هلند مطرح شد و در باززنده‌سازی محلات فرسودة تاریخی برای ارتقای کیفیت سکونت استفاده شد. در دهه‌های گذشته، بافت‌های مرکزی قدیمی شهرها به حال خود رها و براثر بی‌توجهی و رسیدگی‌نشدن، به مسائل متعددی دچار شده‌اند. ارزش‌های نهفته در این بافت‌ها شامل بناها و گذرهای تاریخی و سازمان فضایی کالبدی آن‌ها که در‌واقع یادگارهای گذشتگان و ز...

چکیده: توسعة شهری یکی از مسائل عمده‌ای است که کشور ما در این سال‌ها همواره با آن مواجه بوده است. شکل‌گیری مناطق تازه‌تأسیس در کنار محلات قدیمی‌تر در شهرهای با قدمت تاریخی، منجر به ایجاد تیپولوژی خاصی برای شهرهای مدرن در مسیر توسعه می‌شود. بخش عظیمی از هویت محلات قدیمی، همان‌طور‌که موریس هالبواکس یادآور می‌شود، از خاطرات جمعی اهالی محل تشکیل شده است؛ درحالی‌که در مناطق تازه‌تأسیس شهری اساساً این ...

برقراری عدالت در توزیع خدمات شهری در محلّات شهری می تواند نقشی مؤثّر در توسعة پایدار محلّه ای داشته باشد. به­عبارتی دیگر، توزیع خدمات باید به گونه ای باشد که محلّات کمتر توسعه ­یافته با خطر از دست دادن جمعیّت و نابودی محلّه مواجه نشوند. چرا که توزیع عادلانة خدمات شهری، نقش مهمی در توزیع فضایی جمعیّت و ارزش زمین شهری خواهد داشت.  در این پژوهش به صورت موردی، محلّات دوازده گانة شهر مهریز در ارتباط با 16 ...

امنیت به‌عنوان نیـازی اساسـی در اجتماعـات انـسانی، جایگـاه خاصـی دارد. در این بین، زنان بـه واسـطة خـصوصیات بیولوژیک، مسئولیت‌ها و نگاه متفاوت، در مقایسه با مردان ارتباط متمایزی با فضا برقـرار می‌کنند. آنـان به تسهیلات خاصی از فضا نیازمند هستند تا اطمینانشان از حضور امن در فضاهای شهری افزایش یابد. ایمن‌سازی فضاهای شهری یکی از ضروریات اساسی شهرسازی، به‌ویژه شهرسازی ایرانی–اسلامی است. پژوهش حاضر ...

ارضای نیازها، احساس شادی و سعادت و رضایت در فرد شکل می‌گیرد. ویژگی‌های محل سکونت که بر رضایت مؤثر است دو وجه دارد: محیط اجتماعی و محیط فیزیکی. محیط فرهنگی‌ـ‌اجتماعی، با توجه به وابستگی عمیق به فعالیت‌های جمعی و واقعیت‌های فرهنگی یک محلة خاص، تأثیر عمیقی بر رضایت ساکنان می‌گذارد، همان‌گونه که کیفیت فیزیکی محله، از جمله فقدان مخاطرات شهری و دسترسی مطلوب به خدمات، رضایت را تحت تأثیر قرار می‌دهد. ا...

نهادینه‌سازی مشارکت و حضور مردم در فرایند مدیریت شهرها، رمز اصلی موفقیت طرح‌های توسعة شهری و از عوامل کلیدی ارزیابی عملکرد نظام مدیریتی شهری است که می‌تواند منجر‌به توسعة پایدار شهری شود؛ به همین دلیل‌ امروزه در سطح جهانی، رویکرد «مشارکت محوری» در برنامه‌های شهری تقویت شده است. در این رویکرد مقتضیات هر جامعه بسیار مهم بوده که سیاست‌گذاری‌ها، برنامه‌ریزی‌ها و طراحی الگوها باید متناسب با آن صورت ...

شاخص‌های پایداری در جوامع شهری، به‌عنوانِ معیارهای پیش‌آهنگ پایداری و منعکس‌کنندة مؤلفه‌های اساسی و بنیادی برای سلامت اقتصادی، اجتماعی یا زیست‌محیطی جامعه، در بلند‌مدت و در‌طی نسل‌ها محسوب می‌شوند؛ بنابراین، تأکید بر پایداری فضا‌های شهری که به پایداری اجتماعی، اقتصادی، زیست‌محیطی و مدیریتی بستگی دارد، به‌منظور دستیابی به آرمان‌های شهرنشینی دارای اهمیت فراوانی است. در این میان، سنجش و ارزیابی معی...