موضوع محبت از جمله موضوعاتی است که در تمامی عرصه های معرفتی، عرفانی، اخلاقی و تربیتی به عنوان اصلی اساسی و زیربنایی و یا فرعی و رو بنایی مورد کنکاش قرار گرفته است. که در این میان سخن از چیستی و جایگاه محبت در عرصه اخلاق بسیار حائز اهمیت است؛ زیرا محبت از جمله مفاهیم و فضائل اخلاقی می باشد که دارای حسن ذاتی بوده و در دایره ی حکمت عملی و از جمله صفات نفسانی عمل کننده است که جهت گیری نفس را نسبت ب...

چکیده محبت یک علاقه قلبی است و باید آن را در آثار انسان، یعنی عمل انسان مشاهده نمود. کسی که مدعی حب پروردگار است، نخستین نشانه او این است که پیرو فرستاده و پیامبر خدا باشد، همان گونه که خدای متعال فرموده است: «قُلْ إِن کُنتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبعُونیِ یُحْببْکُمُ اللَّهُ وَ یَغْفِرْ لَکمُ‏ْ ذُنُوبَکمُ‏ْ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَّحِیم؛ بگو: اگر خدا را دوست می‏دارید، از من پیروی کنید تا خدا (نیز) شما را دوست بدارد و گناهانتان را ببخشد و...

محبت و عشق از عناصر کلیدی و زیربنایی در عرصه­های معرفتی، اخلاقی و عرفانی است. از این رو پژوهش دربارهٴ آن در همهٴ ساحت­های یادشده، می تواند بخشی اصلی از مباحث زیربنایی یا روبنایی شمرده شود. جایگاه محبت در عرصهٴ اخلاق و رابطهٴ عمیق و تنگاتنگ آن با بخش های مختلف اخلاق و عرفان عملی، باعث می شود پیوندی ناگسستنی میان اخلاق و عرفان از یک سو، و اخلاق و محبت و عشق از دیگر سو، پدید آید. عمق این درهم تنی...

چکیده دست بوسی نوعی الگوی رفتار اجتماعی و میان فردی است که نمادی از ابراز محبت یا ادای احترام و توجه ویژه انسان به همنوع خود به شمار می رود. به دلیل بهره مندی رفتار دست بوسی از نیت های پیشینی و اهداف پسینی و همچنین برخورداری از خودآگاهی بیشتر، این کنش، نوعی الگوی رفتار رسمی و دارای بار معنایی عمیق به شمار می آید. خاستگاه معرفتی و پیامدهای اجتماعی این رفتار موجب شده است در آموزه های اسلامی نیز ت...

سعادت و کمال انسان در نحوۀ همزیستی با دیگران است. قرآن کریم، انسان را به رعایت ارزش های اخلاقی در همزیستی فرامی خواند، تا به تربیت افراد جامعه و هم افزایی فضایل اخلاقی بینجامد. در این روش از همزیستی، مسالمت آمیز بودن تعاملات اجتماعی، اصل نیست؛ بلکه اصل، تعالی اخلاقی افراد جامعه است. مهم ترین عامل در تربیت و استقرار ارزش های اخلاقی، محبت است؛ زیرا محبت میان افراد جامعه، الفتی طبیعی ایجاد می کند ...

واژۀ «محبت» یکی از کلیدی­ترین واژه­های اخلاقی قرآن کریم است. در این مقاله کوشش شده است لایه­های معنایی محبت با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و بر اساس کارکرد انواع سیاق مشخص شود و به این پرسش پاسخ داده شود که حوزۀ مفهوم محبت در قرآن چیست و شناخت لایه­های معنایی چگونه در تبیین مفهوم محبت کمک می کند. این پژوهش با روش تحلیل محتوای آیات قرآن و قرینه­های لفظی و حالی موجود در آیه (سیاق و روابط هم نشی...

دوستی خداوند، صادقانه ترین، خالصانه ترین و برترین دوستی هاست. به گونه ای که آن را (ذاتی) خوانده اند. دوستی ای که قبل از آفرینش انسان بوده است و پس از او نیز ادامه خواهد داشت. خداوند رحمان و رحیم هم بندگان شایسته دارد و هم ناشایست. ولی همگان را بایسته رحمت عام خود می داند و روزی رسان همگان است. این دوستی و دوست داشتن موضوعی است که در قرآن در طی آیات بسیاری بدان پرداخته شده که موضوع این رساله نیز...

عرفان، بنا بر یک تعبیر، معرفت قلب و بصیرت باطن است و چون آن که خود شناخت، یزدان را شناخت. و به موجب «من عرف نفسه فقد عرف ربه» - خودشناسی – مبنا و اساس خداشناسی است. از این رو این پژوهش بر آن است تا ضمن بررسی منشأ تصوف و مراحل نضج و شکوفایی و مشرب های مشایخ صوفیه به تبین برخی اصطلاحات عرفانی بپردازد. و از این رهگذر به رابطه شوق، هیمان، محبت و انتاج آن به غیرت دست یابد. در این پژوهش نظرات عرفای ...

در آیاتی از قرآن کریم از محبت خداوند به آدمیان و محبت عده ای از آدمیان به خداوند سخن گفته شده است. ملاصدرا با تعریف محبت به «ابتهاج به امر موافق»، حقیقت آن را در خداوند می داند و بیان می کند که اطلاق محبت بر غیر خداوند مجازی است؛ همان گونه که اطلاق وجود بر غیر او به مجاز است. بنابراین هر ممکنی جهتی از جهات کمال خداوندی است و محبت خداوند به ذاتش، محبت به تمامی ممکنات است؛ اما ممکنات در قبول تجلی...

عشق و محبت پدیده روحی بسیار مهمی است که ماهیت و ابعاد آن از چشم اندازهای متفاوت نیازمند تفسیر و تبیین است. بررسی مبانی محبت بین ارواح پیش از حیات دنیا یکی از معضل ترین مباحث این زمینه است که در پیشینه ی پژوهشی آن نیز هیچ تحقیق مستقلی یافت نشد. در این تحقیق با تأملات فلسفی و عرفانی و استفاده از منابع کتابخانه ای با روش استنباطی، توصیفی و تحلیلی به آن پرداخته شده است. در این پژوهش به سبک نوآورانه...