در متون کهن زرتشتی،گیاه به عنوان عنصری اساسی در مرحله ی چهارم از آفرینش،یعنی در مرحله ی تعادل میان شش عنصر دیگر، خلق می شود. با بررسی گیاه در این متون به این نتیجه رسیدیم که گیاه به طور مستقل به مثابه عنصری برای حفظ حیات در زمین است. گیاه اسطوره ی جاودانگی است. هر موجودی که به ظاهر از بین می رود، حتی اگر خود گیاه هم باشد، باز هم به صورت گیاه نو به نو حیات می یابد و به این ترتیب جاودانه می ماند:...

متن های کهن ایران باستان نشان دهنده اعتقادها ،باورها و شاخص های فرهنگی ،اجتماعی و تاریخی ایرانیان پیش از اسلام است. این باورها و اعتقادهای کهن، بخشی از نگرش مردم را به برگزیدن نام زنان از نمادها و سمبل های مادی مانند آسمان ،خورشید و ستارگان و در بعد معنوی، اعتقاد به خدایان و ایزدان کهن  نشان می دهد. هدف از این پژوهش بررسی باورهای اعتقادی و فرهنگی مردم ایران به تاریخ و ادیان پیش از اسلام ،در مور...

انسان در نام گذاری موجودات همواره در پی وجه تسمیه ای بوده است تا بدین طریق بین نام و هویّت آن موجود ارتباط بر قرار کند؛ یکی از بهترین روش ها برای رسیدن به این مقصود، یعنی ارتباط دادن و ارتباط یافتن بین نام و هویّت موجودات چه از نظر ظاهری و چه از نظر رفتاری و اخلاقی، تحریف در نام و روایت مربوط به هویّت و زندگی آن موجود بوده است. از این رو نام و روایات مربوط به سرگذشت برخی از اعلام همواره در حال دگر...

باورهای عامیانه که ریشه در اساطیر، آیین ها و معتقدات بشر ادوار کهن دارند، در نواحی مختلف ایران، از جمله ایلام با تاریخ و فرهنگ چند هزار ساله، حضور دارند. تحقیق در سابقۀ باورها و سنن عامه، ما را با گوشه هایی از ذهنیت مردم در ادوار کهن آشنا می کند. به سبب سیطرۀ سنت شفاهی بر ادبیات و فرهنگ ایلام و عدم کتابت آثار در روزگاران کهن، نمی توان در باب ریشه و قدمت آیین ها و باورهای این ناحیه، تحقیقی اطمین...

زعفران گیاه بومی ایران است که از دوران باستان ایرانیان نحوه کشت و کار، کاربرد های تغذیه ای و مصارف دارویی می شناختند. دانش بومی ایرانیان در ارتباط با زعفران بسیار غنی بوده و امروزه کاربردی است که ریشه علمی در متون کهن کشاورزی دارد. این گیاه در فرهنگ و ادبیات فارسی جایگاه ویژه ای پیدا کرده است که نشانه پر ارزش بودن و عاشقی که دور از معشوق به حال ناخوش گرفتار گردیده، می باشد. در متون کهن کشاورزی،...

در این مقاله، به بررسی چند فعل، که شواهدی از آنها در متون کهن فارسی به دست آمده، پرداخته­ام. تا آنجاکه نگارنده اطّلاع دارد، تاکنون درباره وجه اشتقاق این لغات سخنی گفته نشده است.

کتاب شناسی موضوعی از ابزارهای عمده پژوهش در هر رشته است تا ضمن آگاهی پژوهشگر از مباحث پژوهش شده، از انجام دوباره کاری ها پرهیز شود. در حوزه نشر متون کهن نیزآگاهی از آخرین دستاوردهای پژوهشی این حوزه یکی از دغدغه های پژوهشگران و دانشجویان علاقه مند به تصحیح متوناست؛ با توجه به دعوت و علاقه مندی سردبیر محترم فصلنامه نقد میراث به چاپ این کتاب شناسی، از این پس، این کتاب شناسی با عنوان «از بیاض تا سو...

ساده نویسی فنی است که بر پای? نوشتن به زبانی قابل فهم و به دور از دشواری های لفظ و معنی بنا شده و لوازم آن سادگی واژگان، عبارات، ترکیبات، جملات و همچنین سادگی علایم دیداری است و این فن را بازنویسان برای تبدیل متون دشوار به متون قابل فهم به کار گرفته اند. با بررسی آثار آذریزدی، مشاهد می شود که زبان آثار بازنویسی شد? او، در حدّ میانه ای از سادگی و دشواری زبان هم عصران خویش قرار دارد؛ در آثار وی،...

ادبیات مدرن معاصر ایران، بازتابی است از فضای اجتماعی و فرهنگی دوران خود و با ارزش ترین دستاورد چنین فضایی، پیدایش رمان است. دولت آبادی با آفرینش رمان بلند و زیبای کلیدر، خود را به عنوان یکی از رمان نویسان مطرح معاصر معرفی کرد. وی یکی از برجسته ترین داستان نویسان معاصر ایران است که از طریق ترکیب امکانات گونه های مختلف زبان معیار، زبان کهن، زبان شعری موجود درمتون منظوم و منثور فارسی ایران در گذشت...

نسخ خطی و رسالات ادبی از مهمترین منابع مستند شناخت فنون رنگسازی سنتی مرتبط با نگارگری می باشند. واز آنجا که به مدد حفاظت و نگهداری خوب ازسالیان دورتا به امروز باقیماندهاند میتوانند محل رجوع قابل اطمینان برای شناسایی واستخراج شیوههای ساخت رنگ های سنتی مرتبط با نگارگری باشند، خصوصا اینکه کتب مصورشده همزمان با نگارش آن ها، شاهدی بر مطالب مندرج در آن نسخ و رسالات میباشند. برپایه این نظر،در پژوهش ت...