یکی از مفاهیم مطرح در دستور نقشگرای نظام مند هلیدی، استعاره ی دستوری است که به عنوان نوعی از استعاره معرفی شده است. هلیدی سه نوع استعاره ی دستوری –استعاره اندیشگانی، استعاره بینا فردی و استعاره متنی- را معرفی و متمایز کرده است. هدف این پایان نامه بررسی میزان و شیوه کاربرد انواع استعاره ی دستوری در متون ادبی و علمی است. بدین منظور نگارنده دو اثر علمی با عنوان “اصول دستور زبان فارسی” نوشته ی دکتر...

حروف اضافه در زبان‌های پهلوی ساسانی و پارسی میان? ترفانی طیف نسبتاً گسترده‌ای از مفاهیم را در برمی‌گیرند و در پیوند با اجزای گوناگون جمله، به تعیین نقش دستوری آنها نیز یاری می‌دهند. معانی برخی از حروف اضافه گاه تا حدی با دیگر حروف انطباق دارند؛ با این حال در بیشتر موارد ظرایف خاص خود را حفظ می‌کنند. در این مقاله مفاهیم و عملکردهای دستوری حروف اضافه در کتیبه‌های پهلوی ساسانی به همراه گزیده‌ای از ...

زبان به‌عنوان نهادی اجتماعی که مهم‌ترین نقش آن ایجاد ارتباط است،به منظور برآوردنِ نیازهای ارتباطیِ سخن‌گویانِ خود متحول می‌شود. با توجه به ویژگی‌های خاصِ مطبوعات ورزشی، نوآوری‌های زبانیِ بیشتری در این نوع مطبوعات رخ می‌دهد. در این تحقیق سعی شده است،ضمن جمع‌آوری و دسته‌بندیِ نوآوری‌های دستوری در متون مطبوعات ورزشی فارسی معاصر (فارسی نوشتاریِ گونۀ مطبوعاتی)، این نوآوری‌ها،در چارچوب اصول مربوط به دگرگونی...

در نظریه دستور زبان نقش گرای نظام مند هالیدی، استعاره دستوری یکی از ابزار تولید معنی در سطح تجربی می باشد که با استفاده از منابع بالقوه بیان معانی می تواند با برگردان سطح معنا شناختی به سطح دستوری و نحوی زبان، معانی فرایندی زبان از طریق فعل را به صورت جسم در قالب اسم بیان کند. تحقیق حاضر تلاشی است برای مقایسه اینکه فراوانی استفاده از استعاره دستوری به چه نحو در اقتباس سینمایی اثر پدیدار می گردد...

پژوهش حاضر به بررسی جهت دستوری در زبان فارسی در چارچوب نظری? دستور شناختی می پردازد. جهت دستوری به تعبیر سنتی آن محدود به معلوم و مجهول می گردد و دارای دو سطح دستوری است: 1) سطح عبارت فعلی که تغییرات ساختواژی فعل را در بر می گیرد؛ 2) سطح بند که به جابجایی فاعل و مفعول بر می گردد. در زبان فارسی بر اساس دو ملاک فوق تاکنون سه جهت معلوم، مجهول و میانه شناخته شده اند. بنابراین هدف از پژوهش حاضر بررس...

پژوهش حاضر تلاشی جهت بررسی کمّی واژگانی-دستوری چکیده ومقالات علمی-پژوهشی در زمینه علوم گوناگون در طی زمان می باشد. با پیروی از مدل زبانشناسی نقشگرایانه سیستمیک هالیدی ،در این تحقیق سه فرانقش شامل ارتباطات، وجوه، و تم های بکاربرده شده در جمله واره ها مورد تاکید قرار دارند واین که چگونه می توان از روشهای زبانشناسی پیکره ای برای مطالعه این فرانقشها در متون مقالات علمی چاپ شده در مجلات آکادمیک بهره ...

در این تحقیق تعدادی متون انتخابی از داستانهای کوتاه و متون علمی از گرایشات مختلف کشاورزی، اقتصاد، حسابداری، بیمه و پزشکی توصیف و بررسی و با هم مقایسه شده اند تا تفاوتهای دستوری و معنایی - واژگانی آنها مشخص گردد. داده های مورد توصیف هر یک از این دو گفتمانگونه شامل دویست جمله در قالب بیست متن کوتاه است. این تحقیق در چهارچوب سازگانی دستور نقش گرا و نظریات هلیدی و الگوی قادسی (1995) انجام شده است. ...

انسجام مفهومی معنایی است که به روابط معنایی موجود در متن اشاره می کند و عملکرد آن، ارتباط یک بخش از متن با دیگر بخش های آن است. کشف این ارتباط معنایی جهت تفسیر یک متن بسیار ضروری است. در این پژوهش به بررسی عوامل انسجام در متون کشاورزی دانشگاهی رشته اصلاح نباتات پرداخته می شود. بدین منظور ابتدا از بین کتاب های کشاورزی دانشگاهی رشته اصلاح نباتات، چهار کتاب انتخاب گردید. سپس از میان پاراگراف های ا...

b?? که در بیشتر متون مربوط به زبان شناسی روسی به « نمود» ترجمه شده است ، یکی از ویژگی های دستوری فعل در زبان روسی است . انتخاب اصطلاح « نمود » در زبان فارسی ، به عنوان معادل اصطلاح دستوری b?? با استناد به وجود چنین ماهیت دستوری ، تحت عنوان aspect ، در زبان هایی ، همچون انگلیسی و فرانسه است . b?? یا « نمود » ویژگی دستوری غیر تغییردهنده است که در نتیجه تقابل شکل های صرفی فعلی « نمود کامل » و « نم...