حقیقت «عدل» به جهت فطری بودنش، از دیرباز جزء مهمترین مفاهیم بنیادی و دغدغه‌های زندگی بشر و ادیان الهی بوده است. قرآن کریم نیز به عنوان چراغ هدایت انسان ها، این آموزه را در همه‌ی ابعاد زندگی مورد تأکید قرار داده است. در برخی از آیات با بهره گیری از تمثیل ها، به توضیح و تبیین هر چه بیشتر این مفهوم پرداخته شده است. از سوی دیگر فراوانی آیات عدل و کلمات مترادف آن، بیانگر اهمیت جایگاه این مفهوم در قر...

این مقاله بر آن است که به معنا شناسی سیاحت و گردشگری در قرآن کریم بپردازد تا با کشف معارف جدید از قرآن اندیشه نظام دار بودن آن معارف روشن شود. زیرا واژگان مترادف با گردشگری گاهی در بافت زبانی آیات ذکر شده است و گاهی براساس سیاق آیات و تفاسیر مربوط به آن، روشن می شود. این مقاله به شرح و تبیین واژه سیاحت و سپس واژگان دیگری که به این مهم در ارتباط است در حوزه های لغت، تفسیر و سیاق آیات  می پردازد....

چکیده: ابو الفرج رونی شاعر قرن پنجم از پیشروان تغییر سبک قدیمی خراسانی به سبک نوین است که توانسته بر شعرای بعد از خود تأثیر گذار باشد . تا آن جا که انوری او را از ارکان شعر فارسی می شمارد . وی یکی از بزرگترین شاعران شعر مدحی (قصیده) است که در دیوانش اشخاص بسیاری را مدح کرده است وی علاوه بر قصیده در قا لب های شعری دیگری چون (غزل ،قطعه ،رباعی) طبع آزمایی نموده است در دیوان این شاعر بزرگ لغات و ت...

ترادف از مهمترین پدیده های علم معنی شناسی است ؛ چرا که با برقراری رابطه بین لفظ و معنی ، نقش مهمی در ایجاد رابطه بین مردم دارد . این پدیده از روزگاران قدیم ، مورد توجه زبان شناسان قرار گرفته و این عنایت وتوجه تاکنون ادامه دارد و زبان شناسان جدید را نیز به خود مشغول کرده است و نظرات هر یک در مورد ترادف مختلف است . در این پایان نامه می کوشیم تا جنبه های مختلف این پدیده را بشناسیم ، و به داوری بین...

پایان نامه مشتمل بر یک مقدمه و هفت فصل می باشد: در مقدمه از ضرورت تحقیق، اهداف، فرضیه ها، پرسش ها، پیشینه و مفاهیم همچون معنا، حجیت، عقل، سنت و ... بحث شده است. در فصل اول ریشه عقل، معانی آن در لغت و مترادفات آن بیان کرده ایم. ریشه عقل عقال به معنای (بند شتر) نمی باشد بلکه عقل (قوه دراکه) ریشه اش عقل (مصدر به معنای منع) یا عقال (که مصدر و به معنای منع است) و یا از معقل منقول می باشد و حجا، کیاس...

در این مقاله به وجه اشتقاق لغت خوهل به معنی «خمیده، کج» و چند لغت دیگر فارسی نظیر خول به معنی «کج» و خُل به معنی «خمیده، کج؛ دیوانه، مجنون» که با آن هم ریشه اند، اشاره شده است. در ضمنِ مباحث ریشه شناختیِ مربوط به این لغات، به اقتضای کلام، به بررسیِ ریشه شناختیِ چند لغت دیگر فارسی نظیر سُهره به معنی «گذرگاه طعام، مری» و گونه به معنی «رخساره، خد، لُپ» و نیز به ذکر نکاتی دربارة مترادفات معناییِ برخی از ل...

ابوالفرج ببغاء، شاعر و کاتب دربار سیف الدوله حمدانی است. او در اشعار خویش ضمن وفاداری به سبک کهن عرب به نوآوری نیز گرایش داشت. با این همه شهرت ببغاء نه به شعر، که به نثر اوست. او که شیوه خویش را ترسل می داند، به اطناب و تکرار بیش از ایجاز نایت دارد، پیوسته ذخایر غنی زبان عربی را در پی مترادفات می جوید و الفاظی که بر می گزیند غالبا ساده و برازنده اند. وی در رسائل خود نثری روان، شفاف را با عبارات...

نماد انگاری از اساسی­ترین ارکان و اجزاء لاینفکِ متون صوفیانه و تعلیمی در تمام تاریخ محسوب می­شود. در این میان، عارفانی که شاعرانه­تر و هنرمندانه­تر می­اندیشیده­اند، از ظرفیتِ نماد پردازی، بیشترین سهم را در القای آراء و افکار خود  برده­اند. مولانا از جمله عارفانِ شاعری است که به مدد ذوقِ هنری و زبانِ سخته و ادیبانه­ی خود، پیام­های بی­شمار و جهان شمولش را در لفافه­ی واژگانِ خاص، به مخاطبانش عرضه می­دار...

اطناب یکی از ارکان متون نثر فنّی و مصنوع است، از این رو در کتاب درّه نادره نقشی بسزا دارد. میرزا مهدی‌خان استرآبادی(فو 1175هـ..ق) در این اثر نادر سعی دارد تا با  بهره­گیری از انواع شیوه‌های سخن پردازی از جمله اطناب علاوه بر نوشتن تحولات عصر نادرشاه (فو 1160هـ.ق)، از سوی مهارت خود را بر فن انشا و شیوه‌های منشیانه و از دیگر سو تسلّط خود را مفردات و مترادفات در زبان عربی و اسالیب نگارش نشان دهد. این ...

میرزا ابوالقاسم شیرازی متخلّص به «فرهنگ»، خوشنویس و شاعر قرن سیزدهم ه. ق، فرزند وصال شیرازی است. وی آثار ارزنده‌ای را چون دیوان شعر، فرهنگِ فرهنگ، رساله طب‌البله، شرح حدائق‌السحر و شرح و ترجمه کتاب بارع از خود به یادگار گذاشته است. یکی از ارزنده‌ترین آثار او فرهنگ لغتی با نام فرهنگِ فرهنگ است که به صورت نسخه خطی و به خط مؤلف در کتابخانه ملی نگهداری می‌شود و تصحیح و تحشیه آن حاصل پایان‌نامه کارشناس...