نظریة علم میانی یکی از راه‌حل‌های جبرگرایی الهیاتی است. بر مبنای جبرگرایی الهیاتی، اگر علم خداوند به رویدادهای آینده، ازجمله افعال انسان، خطاناپذیر باشد، انسان کاری جز آن‌چه خداوند از پیش می‌داند نمی‌تواند بکند، از این رو، در افعال خود مجبور است. این نظریه با اعتقاد به این‌که خداوند به تمام شرطی‌های ‌خلاف ‌واقع که در مورد موجودات مختار صادق است، علم‌ِ پیشاارادی دارد، به حل معضل یادشده می‌پردازد....

مسئله شرّ یکی از مسائل اساسی در فلسفه دین است که در پاسخ بدان دیدگاه‌های متضادی در آرای متفکران مختلف بیان شده است. پرسش این است که چرا متفکران مختلف رویکردهای متفاوت و گاه متضادی در پاسخ به مسئله شرّ برگزیده‌اند. در پاسخ به چنین پرسشی، با توجه به مبانی هستی‌شناختی و معرفت‌شناسی خاص هر متفکر می‎توان با طرح نگاه پارادایمی به مسائل فکری، پاسخ‎گوی بسیاری از اختلاف‎نظرها شد. در تبیین چرایی اختلاف‌نظر...

یکی از بحران های عصر حاضر، افزایش آستانه نابسامانی های روحی و رفتاری بخش قابل توجه انسان هاست. برخی مکاتب فکری در پی گره گشایی آن برآمده اند ولی نه تنها راهی برای درمان نبوده اند بلکه دردی شدند بر دردهای گذشته. علت اصلی این ناکامی ها، عدم شناخت جامع از زوایای وجودی انسان است. وقتی انسان با معیار حیوانی سنجش شود، نتیجه ای جز آرامش جسمانی و یا ظاهری موقت نخواهد داشت. به همین دلیل مهم و ضروری است ...

نظریه‌ی ابصار در سازواره‌ی اندیشه‌ی سهروردی از‌آن‌جهت اهمیت دارد که نه‌تنها مجالی برای بسط نظریه‌ی خاص او درباب علم اشراقی براساس نظام نوری است، بلکه تلاش‌های او را برای طبیعیاتی از جنس دیگر موجه می‌سازد. نظریه‌ی ابصار سهروردی به‌واقع بنیانی مابعدالطبیعی برای تعیین جایگاه خاص نفس در هستی و نیز جایگاه خاص علم‌النفس اشراقی در میان یک انسجام الهیاتی است. نگارنده‌ی این مقاله بر آن است تا با نگاه دو...

یکی از مهم‌ترین اهداف نزول قرآن، تربیت اخلاقی است و پیش‌نیاز تربیت اخلاقی، شناخت هنجارهای اخلاقی است. در قرآن هنجارهای اخلاقی با اسلوب‌های متنوعی بیان شده است. تنوع بیان هنجارها از راهبردهای مهم تربیت اخلاقی است. در نُه آیه از قرآن به این راهبرد تربیتی و فلسفه آن اشاره شده است. خاستگاه تنوع اسلوب بیان قرآن، برخی مبانی الهیاتی مانند «علم، رحمت، قدرت، حکمت، لطف»، و برخی مبانی انسان‌شناختی مانند «ت...

همانطور که ایجاد رابطۀ دلبستگی ایمن در کودکان برای رشد و ارتقای سلامت آنان در بزرگسالی یک امر حیاتی تلقی می شود، شکل گیری و تحول دلبستگی ایمن به خدا نیز می تواند در شکوفایی معنوی، سازگاری، سلامت و بهزیستی انسانها نقش اساسی داشته باشد. تا به حال مقیاس های متعددی(مثلاً روات و کرکپاتریک، 2002؛ بک و مک دونالد، 2004) در بافت فرهنگ مسحیت ساخته شده که توسط پژوهشگران اسلامی نیز در برخی تحقیقات مورد استف...

سعادت و کمال در ادیان ابراهیمی، تقرب به خدای متعال است. این تقرب را می­توان از ابعاد گوناگون, نظیر جایگاه آن در دین, تأثیر آن در زندگی دنیوی و اخروی, راه­های تقرب به خدا و ... مورد بررسی قرار داد. اما یکی از موضوعات مهم، مبانی و زیرساخت های این قرب است. در اسلام و مسیحیت، قرب به خدا مبتنی بر یکسری مبانی الهیاتی و انسان شناختی است. این دو دین در برخی از مبانی انسان شناختی قرب به خدا، نظیر انسان ...

الهیات رهایی‏بخش یکی از مهمترین جریانهای الهیاتی در مسیحیت معاصر است که ریشه در شرایط اجتماعی و سیاسی آمریکای لاتین در دهه‏های 1960 و 1970م دارد. این نهضت الهیاتی، مهمترین ریشه‏های عقب ماندگی کشورهای آمریکای لاتین را ظلم ریشه‏دار حکومت‏های خودکامه،استثمار و استعمار کشورهای آمریکای شمالی و اروپایی می داند. در این نگرش، تهیدستان منبع اصیل الهیات محسوب می شوند، از این رو وظیفه کلیسا در رسیدن به ...

موسی صدر یکی از بارزترین اندیشمندان و مصلحان مسلمان معاصر است که با رویکرد الهیاتی خود مسائل و معضلات اجتماعی را شناسایی کرده و در پی حل آن برآمده ­است. حضور این اندیشمند به طور هم زمان در دو حوزه نظر و عمل ، ضرورت بررسی و مطالعه آثار و اندیشه و نحوه عمل وی را دوچندان کرده است. این رساله با توجه به ادبیات موجود در موضوع الهیات اجتماعی ، و مطالعه آثار و اسناد برجای مانده از صدر، با استفاده از رو...

چکیده اهمیت تبیین مفاهیم الهیاتی در مسیحیت به عنوان یکی از ادیان بزرگ جهان و همچنین لزوم بهره-گیری از آن در عرص? مطالعات تطبیقی در زمین? مفاهیم الهیاتی بر کسی پوشیده نیست. پایان نام? حاضر را شاید بتوان مدخلی دانست برای ورود به قلمرو مضامین الهیاتی. در فصل نخست این اثر یک بررسی اجمالی از تاریخ الهیات مسیحی با رعایت تقدم و تأخر زمانی بعمل آمده است و در هر کجا که با عاملی مواجه شده ام که باعث ا...