موضوع مالکیت بر اراضی از دیرباز جزء پیچیده‌ترین مسائل اجتماعی ایران بوده است. با تبارشناسی و تحلیل تاریخی وضعیت اراضی می‌­توان سیر تطور مالکیت و روش‌­های تثبیت آن در ایران و به عبارت بهتر نظام حقوقی حاکم بر آن را اصطیاد نمود. بر این اساس به نظر می‌­رسد که باید بین اراضی مزروعی از یک سو و جنگل­‌ها و مراتع از سوی دیگر تفاوت قائل شد. همچنین، به نظر می‌­رسد که می‌توان مشروطیت و دستورگرایی را نقطه ع...

مفهوم سرقت رابطه ای تنگاتنگ با مفهوم مالکیت دارد. با عنایت به اهداف شکل گیری مفهومی در نظام حقوقی در بخش نخست این دو مفهوم در سطح نظری مورد بررسی قرار می گیرند. در این سطح «مالکیت» به عنوان مجموعه ای از چهار نوع حق شامل، «حق تصرف»، «حق تغییر»، «حق استفاده» و «حق انتقال» در ارتباط با انواع مال اعم از ملموس و غیرملموس یا منقول و غیرمنقول، به عنوان موضوع این «حق ها»، تعریف می شود. متناظر با این تع...

مالکیت اموال غیرمنقول به سطح زمین محدود نیست؛ بلکه شامل فضای فوقانی زمین (حق هوا؛ مالکیت فضا) و فضای تحتانی (مالکیت قرار) نیز می‌شود. دو دیدگاه عمده در فقه اسلامی و حقوق موضوعه راجع به حد مالکیت فضا و قرار شکل گرفته‌اند. بر اساس دیدگاه نخست، هیچ‌گونه حدومرزی برای مالکیت وجود ندارد و مالک زمین، مالک فضای زمین تا اوج آسمان و قرار آن تا اعماق زمین است؛ در حالی‌که نگرش دوم، مالکیت را تا حد متعارف و...

قرارداد بیع زمانی یا مالکیت ادواری نوع جدیدی از قراردادهای بیع اموال غیرمنقول است که بر اثر ضروریات زندگی مدرن به وجود آمده است. ویژگی این قراردادها این است که مالکیت ملک برای زمان محدودی در سال به خریدار منتقل می شود. بدین ترتیب خریدار ملک برخلاف قراردادهای بیع سنتی که در آن ها بر ملک خریداری شده به صورت کامل در تمام سال مالکیت می یابد، فقط برای مدت محدودی در سال، مثلا برای فروردین ماه، مالکیت...

میراث فرهنگی ملت‌ها در عصر کنونی از چند زاویه مورد توجه قرار گرفته و اهمیت فراوان یافته است. این اهمیت موجب گشته دولت‌ها قوانین ویژه‌ای را در حوز? میراث فرهنگی، از جمله مالکیت یا تملک آثار تاریخی ـ فرهنگی، وضع کنند. این قوانین در بسیاری از موارد، تحدید مالکیت‌های خصوصی را در پی دارد. در نگاه نخست به نظر می‌رسد، شریعت اسلام با توجه به اهتمام خاصی که به مالکیت خصوصی دارد، بر اساس احکام اولیه، مال...

سرزمین ختلان در طول تاریخ از شهرها و آبادی هایی ازقبیل مُنک، هُلبوک، ِبک، پَرغَر و... متشکل بوده است که در طول زمان و بر اثر حوادث روزگار بیشتر این شهرها از بین رفته اند؛ اما برخی آثار باقی مانده از این شهرها طی حفریات باستان شناسان کشف شده اند. در این مقاله این آثار تاریخی کشف شده به چهار دسته تقسیم شده اند: 1. آثار باستانی؛ 2. آثار تاریخی؛ 3. آثار معماری؛ 4. آثار زیارتی. در میان این آثار باستانی و...

بررسی و مطالعات پژوهشگران در طی قرون متمادی نشان می دهد که سنت دیوارنگاری بسیار کهنتر ازدیگر هنرهای رایج بوده است و به نوعی پدر هنر تصویرگری محسوب می شود. این هنر معمولا از جنبه های آئینی، روایتگری ، تزیینی و یا ترکیبی از آنها برخوردار بوده است و در هر دوره ای با سبک و سیاق خاص خود نمود پیدا کرده است. در دوره اسلامی جدای از منع صورتگری، این هنر چنان تقویت گرید که می توان گفت نگاره های نمادین ...

مفهوم سرقت رابطه ای تنگاتنگ با مفهوم مالکیت دارد. با عنایت به اهداف شکل گیری مفهومی در نظام حقوقی در بخش نخست این دو مفهوم در سطح نظری مورد بررسی قرار می گیرند. در این سطح «مالکیت» به عنوان مجموعه ای از چهار نوع حق شامل، «حق تصرف»، «حق تغییر»، «حق استفاده» و «حق انتقال» در ارتباط با انواع مال اعم از ملموس و غیرملموس یا منقول و غیرمنقول، به عنوان موضوع این «حق ها»، تعریف می شود. متناظر با این تع...

عقد بیع به عنوان مهمترین و شایع ترین ابزار حقوقی انتقال کاملترین حق عینی (مالکیت) از دو سیستم کاملا متفاوت در مکانیسم عملکرد خود بهره می گیرد و از این میان، سیستم رضایی (انتقال مالکیت به مجرد عقد) پس از طی راهی پرنشیب و فراز بر دیگری (سیستم تشریفاتی) غلبه کرده و در اکثر کشورهای معاصر به عنوان یک اصل پذیرفته شده است . مبانی این اصل را باید نظریه حاکمیت شده است . مبانی این اصل را باید در نظریه حا...

به رغم آن که، مدت زمان بسیاری از رسوخ و پیدایش دعوای اثبات یا احراز مالکیت، در نظام قضایی ایران می گذرد، پیچیدگی حقوقی و اختلاف راجع به رسیدگی یا عدم رسیدگی به این دعوا، زایل نشده و رویه ی قضایی در این خصوص به نتیجه ی قاطعی دست نیافته است. در این میان، رأی وحدت رویه ی هیأت عمومی دیوان عالی کشور مبنی بر این که خلع ید از اموال غیرمنقول فرع بر مالکیت بوده و طرح دعوای خلع ید، پیش از احراز و اثبات م...