از مسائلی که در حوزۀ ویرایش نسخ خطی جای تحقیق دارد نگاه قدما به اختلاف نسخه‌های متون فارسی است، مبحثی که کمتر به آن پرداخته شده است و پرسش‌های بی‌شماری دربارۀ آن بی‌پاسخ مانده‌اند؛ پاسخ‌هایی که بخشی از فرهنگ مغفول‌ماندۀ ما را نشان می‌دهند و چه بسا در تصحیح انتقادی امروز به کار آیند. ما در اینجا مواضع انتقادی جامی دربارۀ اختلاف نسخ لمعات عراقی و بازتاب این تفاوت‌ها را در شرحی که بر آن ن...

از آنجا که عشق مفهومی انتزاعی بوده از این رو عرفا برای توصیفآن، از عناصر حسی و ملموس بهره برده و برای بیان آن از زبان استعاری استفاده کرده اند. اگرچه «عشق» در همه دوره ها مورد توجّه بوده امّا، قرن ششم و هفتم به لحاظ اهمّیّت و اعتبارِ آثاریکه درباره «عشق» نوشته شده، برجستگی بیشتری دارد.این آثار عبارتند از: سوانح احمدغزّالی؛ تمهیدات(تمهید اصل سادس)عین القضات همدانی؛ لوایح حمیدالدّین ناگوری؛ عبهر العاشقی...

در طول تاریخ بشری زبان عشق را می توان یگانه زبان انسانی دانست که در حوزه ی وحدت تمدن، فرهنگ و ادبیات اقوام مختلف به کار برده می شود. بدون شک در بررسی زوایای عرفان اسلامی، (به ویژه در ادبیات ایران و اندلس) مبحث عشق از اهمیت فوق العاده ای برخوردار بوده و می باشد. مقوله عشق از مهم ترین موضوعات در عرفان اسلامی است، چندان که بدون در نظر گرفتن آن، عرفان و حکمت متعالیه قابل فهم نیست. از مهم ترین کتاب ...

چکیده ندارد.

نثرهای عرفانی، بخش قابل توجّهی از متون منثور فارسی را تشکیل می دهند. این آثار با تمام جلالت قدری که دارند، از نظر شکل، زبان، اسلوب بیان، موضوع و محتوا، یکسان نیستند. گاه تخطّی از اصول تثبیت شده ی یک ژانر، آن چنان برجسته است که مخاطب، در صدد مطالعه یِ دوباره یِ ارزش های آن نوع ادبی می شود.؛ چرا که هنگام مطالعه، بین آثار پیشین و آثاری که پیش رو دارد، تفاوت های قابل ملاحظه ای مشاهده می کند. از سوی دیگ...

در بررسی موضوعی دیباچه های آثار منثور صوفیانه از زمان تألیف نخستین اثر به فارسی تا پایان قرن هشتم آن چه بر ما روشن شده است وجود موضوعات مختلف در هریک از دیباچه ها است. در عین حال شباهت ها و تفاوت هایی نیز بین این دیباچه ها به چشم می- خورد. شباهت این دیباچه ها از نظر موضوعی بیشتر در وجود تحمیدیه و یا یک حمد و صلوات کوتاه، نعت پیامبر، بیان سبب تألیف کتاب و سبب تألیف کتاب به فارسی است. علاوه بر ای...

از مطالعه و بررسی آثار فخرالدّین ابراهیم عراقی چنین برمیآید که به شدّت تحت تأثیر مکتب ابنعـربی میبـاشد. او از پیروان ابنعـربی است و در بسیاری از موارد، مخصوصاً در مسأله? وحدت وجود به عقاید وی نزدیک میشـود، به گونهای که او را میتـوان میراث دار وحدت وجود ابنعـربی دانست. به طور کلّی، عرفان عراقی مبتنی بر وحدت وجود است و ندای «همه اوست» را در همه جا منتشر میسـازد. وی این اندیشه را در لمعات - که پس از ا...

از مطالعه و بررسی آثار فخرالدّینابراهیم عراقی چنین برمیآید که به شدّت تحت تأثیر مکتب ابنعـربی می باشد. او از پیروان ابنعـربی است و در بسیاری از موارد، مخصوصاً در مسأله? وحدت وجود به عقاید وی نزدیک می شود، به گونهای که او را می توان میراث دار وحدت وجود ابنعـربی دانست. به طور کلّی، عرفان عراقی مبتنی بر وحدت وجود است و ندای «همه اوست» را در همه جا منتشر میسـازد. وی این اندیشه را در لمعات - که پس از اس...