مولانا فخرالدّین علی صفی، از نویسندگان قرن دهم هجری و دارای تألیفات متعددی از جمله کتاب ارزشمند و ماندگار «لطائف الطّوائف» است. این کتاب مجموعه ای از حکایات طنزآمیز مربوط به گروه ها و طبقات مختلف اجتماعی است که با آیات قرآن کریم، احادیث پیامبر (ص)، ائمّه اطهار (ع) و ضرب المثل های عربی آراسته شده است. صفی در این کتاب به شدت از منابع عربی و فارسی پیش از خود متأثّر شده است. در این پژوهش از مجموع 867 ر...

مولانا فخرالدّین علی صفی از نویسندگان قرن 10 هجری و صاحب کتاب ارزشمند لطائف الطّوائف است. این کتاب بطور مستقل در باب محاضرات و مناظرات است و نیز مجموعه­ای از لطایف طبقات مختلف جامعه را با نثری ساده و روان بیان کرده، که دارای فواید تاریخی و ادبی بی­شماری است. صفی مطالب این کتاب را از میان کتاب­های پیشینیان خود جمع­آوری کرده و نیز اطّلاعات عصر خود را به آن اضافه کرده است. این کتاب به بخش­های مختلفی ...

قرآن کریم، کتاب هدایت بخش آسمانی، زیبایی ها و لطایف بسیاری را در خود گنجانده است تا آنجا که می توان گفت به دلیل داشتن ویژگی های بی بدیل، یک کتاب فوق بشری و فرا زمانی است. این کتاب، آکنده از ظرافت های ادبی و جنبه های زبانی و سبکی است. جستار حاضر نیز، از رهگذر سبک شناسی با سطوح مختلف فکری، زبانی و ادبی و با روش توصیفی- تحلیلی، به واکاوی و تحلیل سبک سوره ی مبارکه ی مرسلات که یکی از سور مکی به شمار...

منصب قضاوت یکی از مناصب اجتماعی مهم، حساس و ارزنده است که بر عهدۀ قاضی گذاشته شده و بزرگان دین و بلندپایگان عرصۀ ادبیات فارسی، شرایطی دقیق را برای آن قائل شده‌اند. در این مقاله کوشش شده است با بهره‌گیری از برخی متون ادبی همچون بوستان و گلستان سعدی، مثنوی معنوی مولوی، حدیقة ‌الحقیقة و شریعة ‌الطریقة سنایی، دیوان پروین اعتصام...

سعدی شیرازی از بزرگ‌ترین شاعران اندرزگو و حکمت‌سرای ادب فارسی است که قسمت عمده‌ای از آثار خود را به بیان اندیشه‌های تعلیمی اختصاص داده است. علاوه بر بوستان و گلستان که از آثار تعلیمی سعدی محسوب می‌شود، وی در بسیاری از غزلیات و قصاید خود هم به مسائل تعلیمی گریز می‌زند و در این راه به نحو مؤثر و کارآمدی از ابزارهای بلاغی بهره می‌برد. تشبیه از کارآمدترین ابزارهای بلاغی‌ است که وی به مناسبت‌های مخت...

مولانا فخرالدّین علی صفی از نویسندگان قرن 10 هجری و صاحب کتاب ارزشمند لطائف الطّوائف است. این کتاب بطور مستقل در باب محاضرات و مناظرات است و نیز مجموعه­ای از لطایف طبقات مختلف جامعه را با نثری ساده و روان بیان کرده، که دارای فواید تاریخی و ادبی بی­شماری است. صفی مطالب این کتاب را از میان کتاب­های پیشینیان خود جمع­آوری کرده و نیز اطّلاعات عصر خود را به آن اضافه کرده است. این کتاب به بخش­های مختلفی ...

سعدی شیرازی از بزرگ‌ترین شاعران اندرزگو و حکمت‌سرای ادب فارسی است که قسمت عمده‌ای از آثار خود را به بیان اندیشه‌های تعلیمی اختصاص داده است. علاوه بر بوستان و گلستان که از آثار تعلیمی سعدی محسوب می‌شود، وی در بسیاری از غزلیات و قصاید خود هم به مسائل تعلیمی گریز می‌زند و در این راه به نحو مؤثر و کارآمدی از ابزارهای بلاغی بهره می‌برد. تشبیه از کارآمدترین ابزارهای بلاغی‌ است که وی به مناسبت‌های مخت...

شیخ علاءالدوله (657ـ736 هـ.ق) در آثار مختلف خود به­ویژه رسایل فارسی به این مسئله که دل انسان چگونه می­تواند جلوه­گاه و آینه تجلی جلال و جمال الهی شود، اشاره کرده است و از این رهگذر به «لطایف سبعه» پرداخته است. نظریۀ لطایف سبعه و تطبیق آن با پیامبران وجودی هفت‌گانه تاکنون با نام علاءالدوله سمنانی شناخته شده است، اما اینکه آیا تا قبل از وی کسانی دیگری نیز به این مسئله پرداخته‌اند یا نظریۀ لطایف س...

فنون بلاغت که از شاخه های علوم ادبی محسوب می شود از روزگاران گذشته تا کنون مورد توجّه شاعران، ادیبان و سخن سنجان بوده است. هنری است که به کمک آن می توان سخن را زیبا بیان کرد و از این راه بر مخاطب تأثیرگذار بود و به واسطه ی وجود بلاغت است که آثار ادبی شایسته ی نگهداری می باشند و شنیدن و خواندنشان مایه ی التذاذ ادبی می شود. شاعران استان کرمانشاه نیز این فن را در آثار خود به کار گرفته اند تا سخنی ...

طنز یکی از انواع ادبی است که نویسنده در آن خطاها و حماقت های موجود در جامعه را با لطافتی خام وصف می کند و از آنها انتقاد می کند. طنز از استاندارد ها و ایده آل ها و حقانیت و اخلاق دفاع می کند. طنز نوعی از اعتراض است که حول مسائل و تغییرات اجتماعی می گردد و بدی های جامعه را تمسخر می کند و قصد اصلاح آنها را دارد. طنزپرداز برای این که مخاطب را تحت تاثیر قرار داده و او را بخنداند و در عین حال با آشن...