مسئولیت غاصب نسبت به منافع مال مغصوب همواره یکی از مباحث مهم و کاربردی در فقه اسلامی بوده‏ است. تشتت آراء بین فقهای اسلامی و تنوع استدلال‏ها همراه با عدم جامعیت مباحث قبلی، از دلائل نگارش این مقاله است. در این مسأله ابوحنیفه و اتباع غیر متأخر او معتقدند غاصب به هیچ وجه ضامن منافع نیست. از نظر مالک بن انس نیز در صورت عدم استفاده از منافع، غاصب ضامن نیست اما در مقابل شافعیه و امامیه و حنابله معتق...

می توان گفت انسان از زمانی که زندگی اجتماعی را شروع کرد همواره به دنبال امنیت بوده است و از آنجایی که نیازهای مادی باعث می شد که به اموال و جانهای مردم خسارتهایی وارد آید لذا طبع زندگی اجتماعی برآن بوده تا افراد خاطی و خسارت زننده مجازات شوند و از همین جاست که ضمان قهری مفهوم پیدا می کند و نیز از زمانی که انسانها به مبادله و معاملات پرداختند و بدین وسیله نیازهای خود را تامین کردند، باز بخاطر جل...

چنانچه حق، مالی و در ذمه کسی باشد، من علیه الحق می‌تواند بعد از حال شدن اجل (اگر آن دین مؤجل بوده) و اگر از ابتدا حال بوده به صاحب حق رجوع کند و با تأدیه آن ذمه خود را ابراء کند، بر صاحب حق نیز واجب است آن را قبول کند؛ امتناع او از قبول حق خود ظلم و اضرار به مدیون تلقی می‌شود. مدیون برای رفع این ظلم می‌تواند به حاکم رجوع کند؛ و حاکم به قائم مقامی ممتنع حق را قبض خواهد کرد؛ چنانچه قبض توسط حاکم ...

نیافتن شاهد تجربی و انجام آزمایش های مشابه، دو دلیلی است(1) که برخی از دانشمندان علوم تجربی بر فراگیر نبودن اصل علیت در محدودة اتم آورده اند. این دو دلیل در این مقاله مورد بررسی قرار می گیرد و نشان داده می شود که در صورت توجیه (= کنار گذاشتن) اصل علیت یا قواعد عقلی برای حل معضلی که با آن مواجه شده ایم، (یعنی از طرفی بنا بر قواعد عقلی اصل علیت را بر محدودة اتم حاکم می دانیم و از طرف دیگر شاهد ت...

حدیث «الخراج بالضمان» به عنوان یکی از احکام قضایی پیامبر (ص) است که در دوره متأخر به عنوان یک قاعده فقهی مطرح گشت. گرچه این حدیث از طریق اهل بیت (ع) گزارش نشده است، فقهای شیعه به دلیل ضعف سندی این حدیث گرایش چندانی به آن ندارند زیرا تمامی منابع روایی به عایشه ختم می شود اما مضمون پاره ای از احادیث منقول از امامان علیهم اسلام در ابواب بیع شرط و رهن با آن هماهنگ است. در منابع فقهی اهل تسنن به دلی...

یکی از تالیفات ابویوسف "کتاب الخراج" است . این کتاب در حقیقت ، پاسخ پرسشهایی است که هارون الرشید طی نامه ای برای ابویوسف فرستاده است . البته در اینکه آیا این کتاب در زمان "تولیت وی بر منصب قضاء" نوشته شده یا قبل از آن، نکته ای است که روشن نیست ولی از آنجائیکه مطابق نقل کتب تاریخی و رجالی، ابویوسف قبل از خلافت هارون الرشید، منصب قضاوت را بعهده داشته، می توان دریافت که این کتاب بعد از تصدی امر قض...

آیات مشابه به مجموعه آیاتی گفته می شوند که یک موضوع را با الفاظ و تعابیر مشابه بیان می کنند، لیکن از نظر ساختار کلام، تفاوت هایی دارند از قبیل: تقدیم و تأخیر، حذف و اضافه، تعریف و تنکیر، اِفراد و جمع، تبدیل حرف به حرف دیگر و تبدیل کلمه به کلمه دیگر. آنچه در این مقاله مورد نظر است یافتن حکمت تفاوت تعابیر در آیات مشابه می­باشد. برای کشف این حکمت ها، باید از علوم و منابع مختلفی بهره برد تا در فضای ...

روش حل خود- مشابه یکی از روش های مطرح در مطالعات اخترفیزیکی پدیده های پیچیده قلمداد می گردد. در پلاسمای داغ همجوشی به دلیل مقیاس زمانی بسیار کوتاه رویدادها که از مرتبه نانو ثانیه است، اغلب جهت درک ساز و کار حاکم بر تحول سوخت و وقوع فرایندهای احتراق و اشتعال به سراغ محاسبات عددی می رویم که تحقق آن نیازمند دسترسی به پایگاه های معادلات حالت مواد سوخت طراحی شده، روش های عددی کارآمد و تجهیزات سخت اف...