نسخه خطی مصور شاهنامه داوری، متعلق به سده سیزدهم هجری قمری در دوره قاجار به شماره 599 در موزه رضا عباسی نگه داری می شود که از آثار آقا لطفعلی خان صورتگر شیرازی و برادران داوری است. این نسخه آخرین نمونه ممتاز در هنر کتاب آرایی ایران به شمار می رود. تصاویر این نسخه شاهدی بر واپسین تلاش ها در جهت زنده نگاه داشتن اصول نگارگری ایرانی است. نقاشی قهوه خانه نیز حاصل و ثمره حدود یازده قرن تکوین تدریجی آ...

در گذشته، اغلب شهرها و روستاهای ایران دارای فضاهای گردهمایی نظیر شربت خانه ها بودند که مردم برای گفتگو و استراحت موقت در این اماکن گرد هم می آمدند، شربتی می آشامیدند و در باب موضوعات محلی روز مذاکره می کردند. در همین اماکن بود که ایرانیان با ذوق و اشتیاق وافر به اشعار و داستان های شاهنامه گوش فرا می دادند. در خصوص قدمت و اینکه از چه زمانی شربت خانه ها در ایران آغاز به کار کردند اطلاعات درستی در...

بررسی نمادهای در هنرهای قهوه خانه ای بالاخص در دوره قاجاریه، بحث محوری و کلیدی این پایان نامه است. قهوه خانه ها به صورت یک نهاد اجتماعی-فرهنگی ، بستری مناسب برای آموزش فرهنگ و ادب سنتی به عامه مردم و پرورش استعداد های ادبی و هنری در جامعه بود و هنرهای بزرگی را درخود پرورش داد. هنرهایی که هنرمند آن ها را در قالب نماد و نشانه متجلی می سازد، همه ریشه در باورها و اعتقادات مردمان این دیار داشته و نو...

چکیده علیرغم این که در طول چند صد سال و تا آخرین دهه های قرن 13 ه.ق، نوشیدنی محبوب و عمومی همه مردم ایران قهوه بود، اما در آخرین دهه های این قرن و اوایل قرن 14 ه.ق، چای جزء جدایی ناپذیر آداب غذایی هر فرد ایرانی گردید. بدیهی است بررسی و تحلیل این تغییرات از اهمیت ویژه ای در تاریخ اجتماعی ایران برخوردار است.از این رو و در این نوشته به دنبال پاسخ به این پرسش هستیم که چه عواملی در تغییر ذائقه...

این پژوهش با هدف بررسی موارد اختلاف میان روایت تصویری در نقاشی قهوه خانه با روایت کلامی آمده در متن شاهنامه در موضوعات مشابه و شناخت عوامل موثر در ایجاد اختلاف ها انجام پذیرفته است. به این منظور دو تابلو از آثار نقاشی استاد حسین قوللر آغاسی از پیشکسوتان مکتب نقاشی قهوه خانه، طییک بررسی تطبیقی با موضوعات مشابه در متن شاهنامه ی فردوسی مقایسه و موارد اختلاف میان آن ها مشخص گردیده است. سپس طییک برر...

حسین قوللر آقاسی با احترام به باورهای مردم، تأکید بر جنبه های اخلاقی خیر و شر و حفظ سجایای انسانی متأثر از حوادث عاشورایی، زندگی ائمۀ اطهار(ع)، داستان های شاهنامۀ فردوسی، و توصیف مفاهیم معنوی، با بیانی ساده، رسا و نمادین، ضمن جانبداری از نیروهای خیر و با تلفیق جنبه های عینی و ذهنی ، آثار ماندگار و باارزشی را خلق کرده است. در این مقاله، با هدف شناخت قراردادهای تصویری شخصیت های آثار او بر مبنای خ...

چکیده نقاشی قهوه خانه ای سبکی از نقاشی است که توسط نقاشان مکتب ندیده در دوران قاجار بنابر شرایط اجتماعی و سیاسی زمان خود شروع به بالیدن کرد و بارزترین نمودهایش را می توان در دوران مشروطیت به نظاره نشست. نقطه ی اوج این آثار در دوره ی قاجار بوده و بیشترین مخاطب آن انسان هایی از میان مردم کوچه و بازار بوده اند؛ فرض بر این است که نقاشی های قهوه خانه ای با موضوعات مذهبی خصوصاً واقعه کربلا، تأثیرات عم...

قیام امام حسین (ع) یکی از وقایع بسیار مهم در تاریخ اسلام است. این واقعه که یکی از حوادث محوری تاریخ تشیع می باشد تأثیرات عمیقی بر فرهنگ ایران داشته است؛ از جمله ادبیات و هنر که نشانه های آن به ویژه درهنر نقاشی قهوه خانه ای ظهور کرده است. هدف این پژوهش یافتن تاثیرات مستقیم و غیر مستقیم حماسه عاشورا در خلق نقاشی های قهوه خانه ای است. امام حسین (ع) و حضرت ابوالفضل (ع) و همراهان آنها بعنوان نماد ان...

اعلان می تواند در بزرگداشت ایام مذهبی ازجمله در سوگواره های عاشورایی نقش مهمی داشته باشد. بر همین مبنا، می توان به ویژگی های خاص اعلان های مذهبی توجه کرد و بر اساس آن، به مسئلۀ ساختار اعلان های عاشورایی ازجمله طیِ سه دوره سوگواره اعلان های عاشورایی بین سال های 1384 الی 1387 پرداخت.با نگاهی به داده های جدول ها در تحقیق حاضر، روشن شد ساختار حلزونی یا دوار در اعلان های عاشورایی کمترین کاربرد و ساخت...

من در این پژوهش سعی کرده ام که علاوه بر باز خوانی مجدد مکتب نقاشی قهوه خانه ،از دریچه نمادشناسی به بررسی المانها و عناصر گاه پنهان در این نقاشیها بپردازم. اصولاٌ نگاه ما به نقاشی خیالی سازی مردمی نگاه کاربردیست تا زیبا شناختی. نقاش ایرانی ، در پی یک وصل و وصالیست که یک ارتباطی ورای ارتباط خلق نقشهای ماهرانه یا رنگهای زیباست. این نقاشی درونگراست تا برونگرا.در اینجا اصل وفاداری به میراث، بسیار ح...