در سیری که زبان و ادب فارسی داشته است، در زمینهی وزن، قافیه و ردیف آثار فراوانی با عنوان آثار عروضی به ظهور رسیده است . اگر چه آثاری چون المعجم شمس قیس رازی و معیار الاشعار خواجه نصیرالدین طوسی و دیگر آثار عروضی به عنوان آغازگران این علوم دارای ارزش و اعتبار فراوانی هستند و مبا حثی را در درون علم عروض و قافیه مطرح ساخته اند و به دسته بندی و تبویب این مباحث پرداخته اند . اما هیچ کدام از این ک...

مولوی در غزلیات خود، بیش از شاعران دیگر به هنجارگریزی و نوآوری، روی آورده است؛ این رویکرد در همه زمینه‌های شعر او؛ بویژه در ردیف آشکار است. وی از موسیقی ردیف و اهمّیت آن در شعر فارسی کاملاً آگاه بوده و بیشترین بهره‌ را از قبَل ردیف برده‌ است. او از حیث تنوّع و هنجار شکنی ردیف در تأمین ابعاد موسیقایی سخن، ممتاز است. هیچ یک از شاعران پارسی‌گوی به اندازه او از این امتیاز برخوردار نبوده است؛ غزلهای او ...

قافیه و ردیف، اصلی ترین ابزار افزایش موسیقی کناری شعر است که در اشعار کلاسیک فارسی و عربی از جایگاه ثابت و ویژه­ای برخوردار بوده­است. طول ردیف در بیت، گوش­نوازی موسیقایی را در متن و لذّت سمعی را برای مخاطب درپی دارد. در این مقاله، علاوه بر معرفی دوبیتی های عامیانۀ مازندرانی، ساختار قافیه و ردیف در دویست دوبیتی عامیانۀ شهرستان سوادکوه، براساس روش توصیفی- تحلیلی، بررسی شده­است. قافیه در دوبیتی های...

دوره صفویه یکی از ادوار مهّم ادبی ایران به شمار می رود، در این دوره، اشعار زیادی از طبع باریک اندیشان خیال پرور تراوش کرده، که از هر حیث قابل مطالعه می باشد. یکی از موضوعات مهّم ادبی، که قابل بحث و بررسی است، مسأله تکرار است. تکرار یکی از ویژگی های شعر در همه سبک ها بوده، که از قدیم الایام، مورد توجه گویندگان و نویسندگان پارسی زبان قرار گرفته است؛ البته تکرار در سبک هندی به مراتب بیشتر از سبک های...

در فایل اصل مقاله موجود است.

موضوع پژوهش حاضر بررسی گونه¬ای از موسیقی کناری در قصاید خاقانی است که تاکنون از نظر مغفول مانده است. خاقانی با بکارگیری حروف قافیه به شیوه¬ی اعنات در قصاید خود و استفاده از آن¬ها در کنار ردیف، ضمن رعایت تناسب با موضوع بیت و افزایش موسیقی کناری، به گونه¬ای هنرمندانه پیام خود را در ذهن خواننده تداعی می¬کند و با این کار بر موضوع مورد نظر خود نیز تأکید می¬ورزد؛ به عبارت دیگر، شاعر در محور افقی موضو...

    قافیه و ردیف، اصلی ترین ابزار افزایش موسیقی کناری شعر است که در اشعار کلاسیک فارسی و عربی از جایگاه ثابت و ویژه­ای برخوردار بوده­است. طول ردیف در بیت، گوش­نوازی موسیقایی را در متن و لذّت سمعی را برای مخاطب درپی دارد. در این مقاله، علاوه بر معرفی دوبیتی‌های عامیانۀ مازندرانی، ساختار قافیه و ردیف در دویست دوبیتی عامیانۀ شهرستان سوادکوه، براساس روش توصیفی- تحلیلی، بررسی شده­است. قافیه در دوبیتی...

موسیقی شعر مجموعه ای از وزن عروضی،هماهنگی های صوتی و آوایی، و ردیف و قافیه را شامل می شود که با عنوان موسیقی بیرونی،موسیقی درونی و موسیقی کناری شناخته شده اند .هر کدام از این موسیقیهای چندگانه شعر ، علاوه بر غنای موسیقیایی شعر و آهنگین ساختن آن کارکردهای دیگری نیز برعهده دارند،که یکی از اساسی ترین این کارکردها کمک به انتقال مفاهیم و القاء معانی و اندیشه مورد نظر شاعر است.به این معنی که شاعر با ...

بابا فغانی شیرازی متوفی به سال 925 ه.ق یکی از شاعران صاحب سبک در شعر فارسی است و در ایجاد سبک هندی نقش بسزایی دارد ، دیوان اشعار او علاوه بر مزایای فراوان از موسیقی شعر بسیار خوبی برخوردار است . این پژوهش بر آن است تا ابعاد مختلف موسیقی شعر را در این دیوان بررسی نماید. در حوزه ی موسیقی بیرونی عاملی که موسیقی او را آهنگین تر ساخته، اوزان آرام و مطبوع اوست، که از رایج ترین اوزان شعر فارسی به شمار...