برهان «معقولیت اعتقاد» از براهین اثبات وجود خداست. این برهان در غرب به شرطی پاسکال شهرت دارد اما بنیاد آن را می‌توان در سخنان گهربار امام علی(ع) در نهج‌البلاغه یافت و با توجه به متأثر بودن پاسکال از غزالی، عنوان «معقولیت اعتقاد» برای این برهان شایسته‌تر است. برهان «درجات کمال» نیز برهانی است که متألّهان مغرب زمین آن را در اثبات خدا به کار می‌برند؛ این برهان بر قاعده امکان اشرف قابل انطباق است و ...

عبدالعلی شکر* علی‌رضا فارسی‌نژاد**     تاریخ مدون نشان می‌دهد که از دوره یونان باستان دغدغه اصلی دانشمندان کشف اولین موجودی بود که پا به عرصه هستی نهاده است. ذهن محسوس‌نگر آن دوره، عناصری مادی همانند آب، آتش، هوا و مانند آن را در این جایگاه می‌د...

 مسأله نحوه پیدایش موجودات متکثر و معلول‌های گوناگون از مبدأ و احد،  یا ربط کثرت به وحدت، یکی از مباحث مهم و بنیادین فلسفه اسلامی است. مقاله حاضر به بررسی رهیافت‌های فلسفی برخی ازحکمای اسلامی با تاکید بر نظریات صدر المتالهین شیرازی، در مورد نحوه ربط وحدت و کثرت ‌می‌پردازد. حکمای اسلامی براساس اعتقاد به اصل وحدت ذات واجب تعالی وعلیت وفاعلیت مطلق ذات ربوبی و قاعده متقن «الواحد لایصدر عنه الا الوا...

مسأله نحوه پیدایش موجودات متکثر و معلول های گوناگون از مبدأ و احد،  یا ربط کثرت به وحدت، یکی از مباحث مهم و بنیادین فلسفه اسلامی است. مقاله حاضر به بررسی رهیافت های فلسفی برخی ازحکمای اسلامی با تاکید بر نظریات صدر المتالهین شیرازی، در مورد نحوه ربط وحدت و کثرت می پردازد. حکمای اسلامی براساس اعتقاد به اصل وحدت ذات واجب تعالی وعلیت وفاعلیت مطلق ذات ربوبی و قاعده متقن «الواحد لایصدر عنه الا الواحد...

جستار پیش­رو، با طرح چالشی بر تکثّر براهین و ادلة اثبات خدا، رهیافت­هایی برای امکان تکثّر و فراوانی براهین و ادلّه پیش می­نهد. در این مقال، بر اساس آموزه­های فلسفی و منطقی سنت اسلامی، قاعده­ای طراحی می­گردد که بر اساس آن، بر مطلوب واحد، برهانی بیش نمی­توان داشت. بنابراین، فراوانی براهین اثبات خدا، که در گزارشات فیلسوفان آمده است، با این قاعده، به چالش کشیده می­شود. راه­کارهای برون­شد از این دشواره...

در مقدمه این رساله زندگی و شخصیت علمی ، فلسفی ، عرفانی و اخلاقی علامه طباطبائی و نقش موثر ایشان در معرفی اسلام و تشیع و ویژگیهای مشرب فلسفی استاد بررسی و تألیفات و آثار قلمی ایشان معرفی شده است برخی از موضوعات این رساله عبارت است از : عوارض ذاتیه ، صفات فعلیه واجب ، مفاهیم اعتباری ، اجزاء قضیه ، تشکیک ، واحد ، کثیر ، ملاک حمل ، بطلان دور و تسلسل ، نفی فاعل بالجبر و العنایه ، عینیت علت غائی و ف...

در مقدمه این رساله زندگی و شخصیت علمی ، فلسفی ، عرفانی و اخلاقی علامه طباطبائی و نقش موثر ایشان در معرفی اسلام و تشیع و ویژگیهای مشرب فلسفی استاد بررسی و تألیفات و آثار قلمی ایشان معرفی شده است برخی از موضوعات این رساله عبارت است از : عوارض ذاتیه ، صفات فعلیه واجب ، مفاهیم اعتباری ، اجزاء قضیه ، تشکیک ، واحد ، کثیر ، ملاک حمل ، بطلان دور و تسلسل ، نفی فاعل بالجبر و العنایه ، عینیت علت غائی و ف...

چکیده با یک نظرکلی و فراگیر بر تاریخ تفکر بشری می توان به این مهم دست یافت که بشر از ابتدای پیدایش، بر اساس فطرت جستجوگر خود همواره در پی کشف منشأ هستی در تلاش و تکاپو بوده است و در هیچ برهه از تاریخ، بحث از وجود خدا، از زندگی بشر، بکلی محو نشده است.آثار فلاسفه والهی دانان مشحون از برهانهای در اثبات وجود خدا است ولی در عین حال همان متفکران و اندیشمندان در عباراتی دیگر وجود خدا را برهان ناپذیر ...

دین مبین اسلام بر دو ویژگی جهانی بودن و خاتمیت استوار است و اقتضای این دو خصلت این است که از هر جهات، زمینه رسیدن به آن اهداف فراهم شود. یکی از مولفه های بزرگ رسیدن به آن اهداف، با توجه به انقطاع وحی و نبوت، جانشینی پیامبر عظیم الشان اسلام است، که مفسر و مبین کتاب الهی و معجزه جاودانی پیامبر آخرالزمان و سکان دار هدایت بشریت باشد. در بیانات رسول مکرم اسلام، عترت پیامبر، به عنوان عدل قران و یکی ا...

نگاه عرفانی امام خمینی به عوالم کلی، نگاه اجمالی،کل نگر و از زاویة ارتباط با اسمای مبدأ آنهاست. بنابراین دیدگاه، عوالم، مراتب ظهور اسمای فعلی است که بنابر قاعدة امکان اشرف از مرتبة اشرف، که عقول مجرد است، تا انتهای مرتبة ملک و اخس مراتب آن امتداد می‌یابد. همة اشیاء دارای وجهه ملکوتی و غیبی‌اند و در نهان خود حامل اسراری از حقایق غیبی می‌باشند. انتهای عوالم در قوس صعود بروز...